دریای سخاوت: بسته مناسبتی ویژه امام جواد علیه السلام صفحه 45

وطن خود، مدینه باز نخواهد گشت. امام علیه السلام لحظه ای سر به زیرافکند، آن گاه سر برداشت و در حالی که رنگش از اندوه زرد شده بود، فرمود: «ای حسین، نان جوین و نمک خشن در حرم رسول خدا صلی الله علیه و آله نزد من از آنچه مرا در آن می بینی محبوب تر است.» به همین دلیل، امام علیه السلام در بغداد نماند و با همسرش ام الفضل به مدینه بازگشت و تا سال 220 ق، همچنان در مدینه می زیست.

مبارزه با تغییر قوانین اسلام

امام جواد علیه السلام در مدت امامت خود، با حکومت دو تن از خلفای ستمگر عباسی هم دوره بود که ویژگی کلی حکومت آنان، تغییر و تأویل قوانین اسلام بود. آنها چون از عمق جان به اجرای دستورات اسلامی پایبند نبودند و تنها به ظواهر می پرداختند، به تدریج به بهانه رعایت حالِ جامعه اسلامی یا حفظ موقعیت حکومت، از عمل به احکام اسلام سر باز می زدند و این کار را روز به روز توسعه می دادند. واکنش ها و مخالفت های امام علیه السلام در برابر این گونه رفتارها، در بین مردم بازتاب گسترده ای می یافت و گاه حتی سبب آزار و اذیت امام علیه السلام و پیروان صمیمی ایشان از سوی حکومت می گشت. از این رو، در تاریخ می خوانیم که مدت عمر ایشان بسیار کوتاه بود و در بیست و پنجمین بهار زندگی خود، بر اثر سم ستمگران به شهادت رسید.

رفتار مأمون و معتصم با امام جواد علیه السلام

مأمون تلاش فراوانی کرد تا به گونه ای امام جواد علیه السلام را از انظار مردم ساقط کند ولی نتوانست. محمد بن ریّان نقل می کند که مأمون به هر حیله ای دست یازید ولی به نتیجه ای نرسید، پس چون عاجز گشت و خواست دخترش را به ازدواج حضرت در آورد دویست کنیزک از زیباترین کنیزکان را که در دست هر یک جامی جواهر نشان بود، بگمارد تا زمانی که ابوجعفر برای حضور در مجلس دامادی وارد می شود از او استقبال کنند، امّا امام جواد علیه السلام به آنان توجّهی ننمود.

همچنین مردی بود که او را نحارق می نامیدند؛ آوازه خوان بود و عود و بربط می نواخت و ریشی دراز داشت.