دانستنیهای حضرت امام هادی علیه السلام صفحه 46

پدر بزرگوارشان امام جواد (ع)، و مادر ایشان ام ولد [23] است، ولی در نام مادر آن حضرت اختلاف است: بعضی ایشان را «سمانه مغربیّه» [24] و برخی دیگر «غزاله» [25] نامیده اند. البته برخی دیگر مادر ایشان را «جُمانه» مکنّا به ام الفضل (دختر مأمون) دانسته اند. [26]

ولادت و شهادت امام (ع)

درباره تاریخ دقیق ولادت و شهادت امام، سخنان گوناگون گفته شده که به آنها اشاره می شود.

امام هادی در مدینه متولد شدند [27] و بیشتر مورخان ولادت امام را به سال 214 [28]، برخی دیگر 213 [29]، برخی 212 [30] و برخی دیگر 224 [31] هجری قمری ثبت کرده اند.

ولادت ایشان را روز یکشنبه، 13 رجب [32] و برخی دیگر روز سه شنبه 5 رجب [33] و برخی روز عرفه [34] گزارش کرده اند.

امام در دوران حیات پدر بزرگوارشان شش سال و پنج ماه داشتند و بعد از وفات ایشان نیز تقریباً 33 سال و یک ماه زیستند [35] و در سال 254 هجری در شهر سامرا و در دوران حکومت معتز، به شهادت رسیدند و در منزل ایشان در سامرا دفن شدند. [36] اما در تاریخ دقیق شهادت امام و سن آن حضرت اختلاف است.

اکثر مورخان تاریخ شهادت امام هادی را روز دوشنبه، 25 جمادی الآخر و در چهل سالگی گزارش کرده [37] و برخی دیگر روز دوشنبه 26 جمادی الآخر یا 4 جمادی الآخر [38]، روز چهارشنبه 27 جمادی الآخر [39] و برخی 3 رجب [40] را تاریخ شهادت امام دانسته و سن امام را 39 سال و 11 ماه [41] و 12 روز و یا بیشتر نیز [42] ثبت کرده اند.

رحلت یا شهادت امام

در اینکه آیا ایشان شهید شده و یا به مرگ طبیعی از دنیا رفته است، در کلمات اهل سنت سه دیدگاه است. گروهی گفته اند امام به مرگ طبیعی از دنیا رفته است. در مقابل، بعضی دیگر مرگ طبیعی امام هادی (ع) را قطعی ندانسته و با کلماتی همچون «و یقال انّه مات مسموماً» از کنار این

مسئله با تأمل و تردید گذشته اند. مسعودی (346 ق) [43]، سبط بن جوزی (654) [44]، شبلنجی شافعی (1298) [45]، علی فکری حسینی قاهری (1372 ق) [46] از جمله این افراد هستند.