- پیشگفتار 1
- 1. شکر نعمت 3
- اشاره 3
- خدا و رسولش هم شاکرند! 3
- قدردانی از والدین 4
- برکات شکر 5
- اقسام شکر 6
- 2. دنیا و آخرت 7
- علت انتخاب سخنان امام هادی علیه السلام 7
- اشاره 7
- نگاه به دنیا 8
- تمدّن غربی سرابی بیش نیست! 10
- 3. آثار حلم و سفاهت 11
- اشاره 11
- معنای «حلم» در این حدیث 11
- عقلانیّت در اسلام و دیگر ادیان و مذاهب 12
- اهمیّت عقل از دیدگاه قرآن و روایات 13
- دو اصل اساسی 15
- اشاره 15
- اشاره 15
- 4. محبّت و دلسوزی 15
- مصادیق محبّت و دلسوز 15
- 2. محبّت و دلسوزی پیامبران 16
- 1. دوستی و دلسوزی خداوند 16
- 3. علاقه و دلسوزی علمای دین 16
- 4. دوستان انسان 17
- اتّحاد و همبستگی، رمز پیروزی 17
- 5. از انسان های بی شخصیّت دوری کن! 19
- نشانه های افراد باشخصیّت 19
- اشاره 19
- مصداق های دیگر حدیث 20
- نشانه های افراد بی شخصیّت 20
- اشاره 22
- 6. دنیا تجارت خانه است 22
- مشابهت های بازار و دنیا 23
- 7. خودراضی مباش 27
- غریزه ای به نام حبّ ذات 27
- اشاره 27
- نه افراط، نه تفریط 28
- پیامدهای ازخودراضی بودن 28
- اشاره 30
- آینه تاریخ 30
- 1. مقدّرات قارون 30
- 8. مقدّرات 30
- 2. مقدّرات قوم سبأ 31
- 3. مقدّرات طاغوت های عصر ما 32
- اشاره 33
- مشکلات مال و ثروت 33
- 9. معیار شخصیّت 33
- 1. مشکل به دست آوردن 33
- اشاره 33
- 4. مشکل ترک اموال 34
- 2. مشکل نگهداری 34
- 3. مشکل هزینه کردن 34
- 5. مشکل حساب وکتاب روز قیامت 35
- اعمال؛ ملاک شخصیّت در جهان آخرت 35
- نظام ارزشی اسلام 36
- اشاره 37
- 10. مصیبت صابر و بی صبر! 37
- مصائب مختلف دنیا 37
- همه مشکل دارند! 38
- چگونگی برخورد با مصیبت ها 38
- نتایج دیگر صبر و استقامت 40
- جامعه صابر و جامعه کم تحمّل 40
- اشاره 42
- 11. آمادگی برای ظهور حضرت مهدی (عج) 42
- شیعیان آماده باشند 43
- فواید انتظار فرج 43
- 12. شوخی آری، هزل نه! 45
- اشاره 45
- معنای «هزل» 45
- تفاوت هزل و شوخی 45
- شوخی مذموم و مزاح ممدوح 46
- 13. دور اندیشی 48
- دو نوع زندگی 48
- اشاره 48
- اشاره 48
- 1. روزمرّگی 49
- 2. آینده نگری 50
- حقیقت خشم و غضب 51
- اشاره 51
- 14. خشم بر زیردستان 51
- راه فرار از غضب 52
- پیامدهای خشم و غضب 52
- 15. حکمت 55
- حکمت چیست؟ 55
- اشاره 55
- فاعلیّت فاعل و قابلیّت قابل 56
- اشاره 59
- مبارزه با معلول یا علّت! 59
- 16. بهترین ها و بدترین ها 59
- بیان دیگری برای روایت 60
- اشاره 62
- 17. حسادت و آثار آن 62
- مفاسد حسادت 62
- ضررهای حسادت 63
- مبارزه با حسادت 64
- نهی از سوء ظن در قرآن و حدیث 65
- اشاره 65
- 18. زمان حسن ظن و هنگام سوء ظن 65
- حکمت تفصیل مورد بحث 66
- گفتگوی امام هادی علیه السلام و متوکّل 68
- 19. از دیگران چه انتظاراتی داشته باشیم؟ 68
- اشاره 68
- نکته ای دقیق درمورد روانشناسی 69
- دو مطلب بسیار مهم 71
- 20. استقبال از نعمت های الهی 71
- اشاره 71
- شکر نعمت نعمتت افزون کند 72
- نعمت نظام اسلامی 73
- خداوند حکیم است 73
- 21. لجاجت 74
- ارتباط لجاجت با گناهان دیگر 74
- اشاره 74
- ثمرات شوم لجاجت 75
- نتیجه ترک لجاجت حضرت آدم علیه السلام 75
- ثمره لجاجت ابلیس 76
- اشاره 77
- معنای «مکر» 77
- 22. مکر الهی 77
- ایمن از مکرالله! 78
- نمونه هایی از مبتلایان به عذاب الهی 79
- معنای «اسیر» 81
- 23. اسیران جهالت و نادانی 81
- اشاره 81
- اسیران هوای نفس 82
- اشاره 84
- 24. اطاعت خالق یا رضایت مخلوق 84
- 1. رضایت مخلوق در عرض رضایت خدا 84
- 2. رضایت خالق و خشم مخلوق 85
- دموکراسی غربی و مردم سالاری اسلامی 85
- 25. مراء و جدال 87
- تفسیر «مراء» 87
- اشاره 87
- جدال ممدوح و مذموم 88
- 26. مسیر یکتاپرستی 90
- اشاره 90
- کدام راه؟ 90
- نگاهی به تاریخ سه پیامبر بزرگ 91
- پیروی از حق در عصر و زمان ما 92
- 27. پنج رذیله اخلاقی 94
- 1. دوره فشرده اخلاق اسلامی 94
- اشاره 94
- 2. تفاوت خودبرتربینی با چند رذیله دیگر 95
- 3. خودبرتربینی، مانع تحصیل علم 95
- 5. تلاش فراوان برای مبارزه با رذایل اخلاقی 96
- 4. نادانی و بخل! 96
- تفسیر دیگران از فقر و غنا 97
- 28. فقر و غنا 97
- اشاره 97
- ساده زیستی بهترین راه مقابله با دشمن 98
- فقر و غنا از دیدگاه اسلام 98
- 29. پیامدهای عاقّ والدین 100
- علل تیرگی روابط فرزندان و والدین 100
- اشاره 100
- اشاره 100
- 1. نگاه حقارت آمیز 100
- 2. سخت گیری ها 101
- وظیفه رسانه ها و دیگران 102
- 30. ایّام، گناهی ندارند! 103
- اشاره 103
- انتساب گناه به روزها 104
- 31. چاپلوسی 107
- اشاره 107
- انگیزه متملّقان 107
- پیامدهای چاپلوسی 108
- تفسیر «توبه نصوح» 110
- اشاره 110
- 32. توبه نصوح 110
- نفاق، مشکل بزرگ انسان ها 111
- اشاره 113
- 33. عبادت شبانه 113
- اهمیّت رازونیاز در سحر 114
- راز اهمیت نماز شب 114
- راه قرب الی الله 115
- نکات چهارگانه 116
- اشاره 116
- 34. مال حرام 116
- ثمرات مال حرام 117
- مصرف وام برخلاف قرارداد 118
- جریمه های دیرکرد 118
- فراوانی مال حرام در عصر و زمان ما 118
- مال حرام و محرومیّت از عبادت 119
- طرق دیگر کسب مال حرام 119
- راز اهمیّت برخی زمان ها و مکان ها 120
- 35. دعا در اماکن مقدّس 120
- اشاره 120
- زمان های نحس 121
- شرافت کربلا 122
- 36. خدا را فقط به خاطر خودش عبادت کن 124
- اشاره 127
- پدران، مادران و فرزندان 127
- 37. نافرمانی فرزندان 127
- والدین در قرآن 128
- سخت گیری والدین 129
- 38. نماز شب 130
- اهمیّت نماز شب 130
- اشاره 130
- آثار نماز شب 131
- مذمّت پرخوری و پرخوابی 131
- اشاره 133
- برخورد با مرگ 133
- 39. یاد مرگ 133
- مرگ خبر نمی کند! 135
- نتایج یاد مرگ 135
- اشاره 137
- تقوا عامل محبوبیّت 137
- 40. تقوا و اطاعت 137
- محبوبیّت، عامل محافظت 138
- اطاعت خالق آری، سخط او هرگز! 138
- فهرست منابع و مآخذ 140
بخشی از مقامات پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله از نماز شب نشأت گرفته است. آیه شریفه 79 سوره اسراء اشاره به همین مطلب می کند، می فرماید : (وَمِنَ اللَّیْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَهً لَّکَ عَسَی أَنْ یَبْعَثَکَ رَبُّکَ مَقَامآ مَّحْمُودآ)؛ «و پاسی از شب را از خواب برخیز، و قرآن (و نماز) بخوان، این یک وظیفه اضافی برای توست، امید است پروردگارت تو را به مقامی درخور ستایش برساند».
لذا اولیاءالله اهمیّت فراوانی به نماز شب می دادند.
آثار نماز شب
حقیقت این است که انسان در نماز شب حالی پیدا می کند که درنمازهای دیگر به آن دست نمی یابد. خلوص نیّت و حضور قلبی که در نماز شب حاصل می شود در نمازهای دیگر وجود ندارد، بدین علت دعاها در نماز شب مؤثّرتر است. روزه های مستحبّی نیز چنین است و اثر زیادی در کنترل هوای نفس و تربیت روح انسان دارد.
مذمّت پرخوری و پرخوابی
احتمال دیگری نیز برای تفسیر حدیث مورد بحث می توان ذکر کرد و آن این که: امام هادی علیه السلام طبق این حدیث، از پرخوری وپرخوابی نهی می کند. اگر مردم اعتدال و میانه روی را در خوردن رعایت کنند بسیاری از بیماری ها برطرف می شود.