- پیشگفتار 1
- اشاره 3
- 1. شکر نعمت 3
- خدا و رسولش هم شاکرند! 3
- قدردانی از والدین 4
- برکات شکر 5
- اقسام شکر 6
- اشاره 7
- 2. دنیا و آخرت 7
- علت انتخاب سخنان امام هادی علیه السلام 7
- نگاه به دنیا 8
- تمدّن غربی سرابی بیش نیست! 10
- 3. آثار حلم و سفاهت 11
- اشاره 11
- معنای «حلم» در این حدیث 11
- عقلانیّت در اسلام و دیگر ادیان و مذاهب 12
- اهمیّت عقل از دیدگاه قرآن و روایات 13
- اشاره 15
- اشاره 15
- 4. محبّت و دلسوزی 15
- دو اصل اساسی 15
- مصادیق محبّت و دلسوز 15
- 2. محبّت و دلسوزی پیامبران 16
- 3. علاقه و دلسوزی علمای دین 16
- 1. دوستی و دلسوزی خداوند 16
- اتّحاد و همبستگی، رمز پیروزی 17
- 4. دوستان انسان 17
- نشانه های افراد باشخصیّت 19
- اشاره 19
- 5. از انسان های بی شخصیّت دوری کن! 19
- نشانه های افراد بی شخصیّت 20
- مصداق های دیگر حدیث 20
- 6. دنیا تجارت خانه است 22
- اشاره 22
- مشابهت های بازار و دنیا 23
- اشاره 27
- غریزه ای به نام حبّ ذات 27
- 7. خودراضی مباش 27
- نه افراط، نه تفریط 28
- پیامدهای ازخودراضی بودن 28
- 8. مقدّرات 30
- اشاره 30
- آینه تاریخ 30
- 1. مقدّرات قارون 30
- 2. مقدّرات قوم سبأ 31
- 3. مقدّرات طاغوت های عصر ما 32
- اشاره 33
- مشکلات مال و ثروت 33
- اشاره 33
- 1. مشکل به دست آوردن 33
- 9. معیار شخصیّت 33
- 3. مشکل هزینه کردن 34
- 2. مشکل نگهداری 34
- 4. مشکل ترک اموال 34
- 5. مشکل حساب وکتاب روز قیامت 35
- اعمال؛ ملاک شخصیّت در جهان آخرت 35
- نظام ارزشی اسلام 36
- 10. مصیبت صابر و بی صبر! 37
- اشاره 37
- مصائب مختلف دنیا 37
- همه مشکل دارند! 38
- چگونگی برخورد با مصیبت ها 38
- جامعه صابر و جامعه کم تحمّل 40
- نتایج دیگر صبر و استقامت 40
- اشاره 42
- 11. آمادگی برای ظهور حضرت مهدی (عج) 42
- فواید انتظار فرج 43
- شیعیان آماده باشند 43
- تفاوت هزل و شوخی 45
- معنای «هزل» 45
- 12. شوخی آری، هزل نه! 45
- اشاره 45
- شوخی مذموم و مزاح ممدوح 46
- 13. دور اندیشی 48
- دو نوع زندگی 48
- اشاره 48
- اشاره 48
- 1. روزمرّگی 49
- 2. آینده نگری 50
- اشاره 51
- 14. خشم بر زیردستان 51
- حقیقت خشم و غضب 51
- پیامدهای خشم و غضب 52
- راه فرار از غضب 52
- 15. حکمت 55
- حکمت چیست؟ 55
- اشاره 55
- فاعلیّت فاعل و قابلیّت قابل 56
- مبارزه با معلول یا علّت! 59
- 16. بهترین ها و بدترین ها 59
- اشاره 59
- بیان دیگری برای روایت 60
- اشاره 62
- 17. حسادت و آثار آن 62
- مفاسد حسادت 62
- ضررهای حسادت 63
- مبارزه با حسادت 64
- نهی از سوء ظن در قرآن و حدیث 65
- اشاره 65
- 18. زمان حسن ظن و هنگام سوء ظن 65
- حکمت تفصیل مورد بحث 66
- اشاره 68
- گفتگوی امام هادی علیه السلام و متوکّل 68
- 19. از دیگران چه انتظاراتی داشته باشیم؟ 68
- نکته ای دقیق درمورد روانشناسی 69
- اشاره 71
- دو مطلب بسیار مهم 71
- 20. استقبال از نعمت های الهی 71
- شکر نعمت نعمتت افزون کند 72
- نعمت نظام اسلامی 73
- خداوند حکیم است 73
- ارتباط لجاجت با گناهان دیگر 74
- 21. لجاجت 74
- اشاره 74
- ثمرات شوم لجاجت 75
- نتیجه ترک لجاجت حضرت آدم علیه السلام 75
- ثمره لجاجت ابلیس 76
- 22. مکر الهی 77
- اشاره 77
- معنای «مکر» 77
- ایمن از مکرالله! 78
- نمونه هایی از مبتلایان به عذاب الهی 79
- معنای «اسیر» 81
- 23. اسیران جهالت و نادانی 81
- اشاره 81
- اسیران هوای نفس 82
- اشاره 84
- 24. اطاعت خالق یا رضایت مخلوق 84
- 1. رضایت مخلوق در عرض رضایت خدا 84
- 2. رضایت خالق و خشم مخلوق 85
- دموکراسی غربی و مردم سالاری اسلامی 85
- 25. مراء و جدال 87
- تفسیر «مراء» 87
- اشاره 87
- جدال ممدوح و مذموم 88
- اشاره 90
- 26. مسیر یکتاپرستی 90
- کدام راه؟ 90
- نگاهی به تاریخ سه پیامبر بزرگ 91
- پیروی از حق در عصر و زمان ما 92
- 27. پنج رذیله اخلاقی 94
- 1. دوره فشرده اخلاق اسلامی 94
- اشاره 94
- 2. تفاوت خودبرتربینی با چند رذیله دیگر 95
- 3. خودبرتربینی، مانع تحصیل علم 95
- 4. نادانی و بخل! 96
- 5. تلاش فراوان برای مبارزه با رذایل اخلاقی 96
- تفسیر دیگران از فقر و غنا 97
- اشاره 97
- 28. فقر و غنا 97
- فقر و غنا از دیدگاه اسلام 98
- ساده زیستی بهترین راه مقابله با دشمن 98
- علل تیرگی روابط فرزندان و والدین 100
- اشاره 100
- 29. پیامدهای عاقّ والدین 100
- اشاره 100
- 1. نگاه حقارت آمیز 100
- 2. سخت گیری ها 101
- وظیفه رسانه ها و دیگران 102
- اشاره 103
- 30. ایّام، گناهی ندارند! 103
- انتساب گناه به روزها 104
- 31. چاپلوسی 107
- اشاره 107
- انگیزه متملّقان 107
- پیامدهای چاپلوسی 108
- تفسیر «توبه نصوح» 110
- 32. توبه نصوح 110
- اشاره 110
- نفاق، مشکل بزرگ انسان ها 111
- 33. عبادت شبانه 113
- اشاره 113
- اهمیّت رازونیاز در سحر 114
- راز اهمیت نماز شب 114
- راه قرب الی الله 115
- اشاره 116
- 34. مال حرام 116
- نکات چهارگانه 116
- ثمرات مال حرام 117
- مصرف وام برخلاف قرارداد 118
- جریمه های دیرکرد 118
- فراوانی مال حرام در عصر و زمان ما 118
- طرق دیگر کسب مال حرام 119
- مال حرام و محرومیّت از عبادت 119
- 35. دعا در اماکن مقدّس 120
- راز اهمیّت برخی زمان ها و مکان ها 120
- اشاره 120
- زمان های نحس 121
- شرافت کربلا 122
- 36. خدا را فقط به خاطر خودش عبادت کن 124
- اشاره 127
- پدران، مادران و فرزندان 127
- 37. نافرمانی فرزندان 127
- والدین در قرآن 128
- سخت گیری والدین 129
- اهمیّت نماز شب 130
- 38. نماز شب 130
- اشاره 130
- آثار نماز شب 131
- مذمّت پرخوری و پرخوابی 131
- اشاره 133
- برخورد با مرگ 133
- 39. یاد مرگ 133
- نتایج یاد مرگ 135
- مرگ خبر نمی کند! 135
- اشاره 137
- 40. تقوا و اطاعت 137
- تقوا عامل محبوبیّت 137
- محبوبیّت، عامل محافظت 138
- اطاعت خالق آری، سخط او هرگز! 138
- فهرست منابع و مآخذ 140
1. شکر نعمت
اشاره
امام هادی علیه السلام فرمودند: «اَلشّاکِرُ اَسْعَدُ بِالشّکْرِ مِنْهُ بِالنِّعْمَهِ الَّتی اَوجَبَتِ الشُّکْرَ، لاَنَّ النِّعَمَ مَتاعٌ وَ الشُّکرُ نِعَمٌ وَ عُقْبی؛ سعادتی که براثر شکر نعمت نصیب انسان شاکر می شود بیش از سعادتی است که از خود آن نعمت نصیبش می شود. زیرا نعمت ها متاع دنیا هستند، امّا شکر، هم نعمت دنیا محسوب می شود، و هم نعمت آخرت». (1)
بنابراین، باید به این نکته توجّه داشته باشیم که شکر نعمت از خود نعمت ارزشمندتر است؛ ولی غالباً از این نکته غافلیم.
خدا و رسولش هم شاکرند!
مسأله شکر، درآیات وروایات، بسیار دامنه دار است (2)، وازجمله
ویژگی های شکر این است که بین خداوند و بنده اش مشترک است.
1- بحارالانوار، ج 78، ص 365، ح 1 و تحف العقول، ص 362.
2- به کتاب میزان الحکمه (با ترجمه فارسی)، ج 6، ص 2814، باب 2060 به بعد مراجعهفرمایید.