- پیشگفتار 1
- 1. شکر نعمت 3
- خدا و رسولش هم شاکرند! 3
- اشاره 3
- قدردانی از والدین 4
- برکات شکر 5
- اقسام شکر 6
- 2. دنیا و آخرت 7
- علت انتخاب سخنان امام هادی علیه السلام 7
- اشاره 7
- نگاه به دنیا 8
- تمدّن غربی سرابی بیش نیست! 10
- اشاره 11
- 3. آثار حلم و سفاهت 11
- معنای «حلم» در این حدیث 11
- عقلانیّت در اسلام و دیگر ادیان و مذاهب 12
- اهمیّت عقل از دیدگاه قرآن و روایات 13
- اشاره 15
- مصادیق محبّت و دلسوز 15
- 4. محبّت و دلسوزی 15
- دو اصل اساسی 15
- اشاره 15
- 3. علاقه و دلسوزی علمای دین 16
- 2. محبّت و دلسوزی پیامبران 16
- 1. دوستی و دلسوزی خداوند 16
- اتّحاد و همبستگی، رمز پیروزی 17
- 4. دوستان انسان 17
- نشانه های افراد باشخصیّت 19
- 5. از انسان های بی شخصیّت دوری کن! 19
- اشاره 19
- مصداق های دیگر حدیث 20
- نشانه های افراد بی شخصیّت 20
- 6. دنیا تجارت خانه است 22
- اشاره 22
- مشابهت های بازار و دنیا 23
- غریزه ای به نام حبّ ذات 27
- 7. خودراضی مباش 27
- اشاره 27
- نه افراط، نه تفریط 28
- پیامدهای ازخودراضی بودن 28
- 1. مقدّرات قارون 30
- 8. مقدّرات 30
- اشاره 30
- آینه تاریخ 30
- 2. مقدّرات قوم سبأ 31
- 3. مقدّرات طاغوت های عصر ما 32
- 9. معیار شخصیّت 33
- اشاره 33
- مشکلات مال و ثروت 33
- 1. مشکل به دست آوردن 33
- اشاره 33
- 2. مشکل نگهداری 34
- 3. مشکل هزینه کردن 34
- 4. مشکل ترک اموال 34
- اعمال؛ ملاک شخصیّت در جهان آخرت 35
- 5. مشکل حساب وکتاب روز قیامت 35
- نظام ارزشی اسلام 36
- 10. مصیبت صابر و بی صبر! 37
- مصائب مختلف دنیا 37
- اشاره 37
- همه مشکل دارند! 38
- چگونگی برخورد با مصیبت ها 38
- نتایج دیگر صبر و استقامت 40
- جامعه صابر و جامعه کم تحمّل 40
- 11. آمادگی برای ظهور حضرت مهدی (عج) 42
- اشاره 42
- فواید انتظار فرج 43
- شیعیان آماده باشند 43
- اشاره 45
- معنای «هزل» 45
- تفاوت هزل و شوخی 45
- 12. شوخی آری، هزل نه! 45
- شوخی مذموم و مزاح ممدوح 46
- اشاره 48
- اشاره 48
- دو نوع زندگی 48
- 13. دور اندیشی 48
- 1. روزمرّگی 49
- 2. آینده نگری 50
- حقیقت خشم و غضب 51
- اشاره 51
- 14. خشم بر زیردستان 51
- پیامدهای خشم و غضب 52
- راه فرار از غضب 52
- اشاره 55
- حکمت چیست؟ 55
- 15. حکمت 55
- فاعلیّت فاعل و قابلیّت قابل 56
- اشاره 59
- مبارزه با معلول یا علّت! 59
- 16. بهترین ها و بدترین ها 59
- بیان دیگری برای روایت 60
- اشاره 62
- 17. حسادت و آثار آن 62
- مفاسد حسادت 62
- ضررهای حسادت 63
- مبارزه با حسادت 64
- نهی از سوء ظن در قرآن و حدیث 65
- 18. زمان حسن ظن و هنگام سوء ظن 65
- اشاره 65
- حکمت تفصیل مورد بحث 66
- 19. از دیگران چه انتظاراتی داشته باشیم؟ 68
- گفتگوی امام هادی علیه السلام و متوکّل 68
- اشاره 68
- نکته ای دقیق درمورد روانشناسی 69
- اشاره 71
- دو مطلب بسیار مهم 71
- 20. استقبال از نعمت های الهی 71
- شکر نعمت نعمتت افزون کند 72
- نعمت نظام اسلامی 73
- خداوند حکیم است 73
- 21. لجاجت 74
- اشاره 74
- ارتباط لجاجت با گناهان دیگر 74
- نتیجه ترک لجاجت حضرت آدم علیه السلام 75
- ثمرات شوم لجاجت 75
- ثمره لجاجت ابلیس 76
- اشاره 77
- معنای «مکر» 77
- 22. مکر الهی 77
- ایمن از مکرالله! 78
- نمونه هایی از مبتلایان به عذاب الهی 79
- 23. اسیران جهالت و نادانی 81
- معنای «اسیر» 81
- اشاره 81
- اسیران هوای نفس 82
- 1. رضایت مخلوق در عرض رضایت خدا 84
- اشاره 84
- 24. اطاعت خالق یا رضایت مخلوق 84
- 2. رضایت خالق و خشم مخلوق 85
- دموکراسی غربی و مردم سالاری اسلامی 85
- تفسیر «مراء» 87
- اشاره 87
- 25. مراء و جدال 87
- جدال ممدوح و مذموم 88
- 26. مسیر یکتاپرستی 90
- اشاره 90
- کدام راه؟ 90
- نگاهی به تاریخ سه پیامبر بزرگ 91
- پیروی از حق در عصر و زمان ما 92
- 27. پنج رذیله اخلاقی 94
- 1. دوره فشرده اخلاق اسلامی 94
- اشاره 94
- 2. تفاوت خودبرتربینی با چند رذیله دیگر 95
- 3. خودبرتربینی، مانع تحصیل علم 95
- 5. تلاش فراوان برای مبارزه با رذایل اخلاقی 96
- 4. نادانی و بخل! 96
- 28. فقر و غنا 97
- تفسیر دیگران از فقر و غنا 97
- اشاره 97
- ساده زیستی بهترین راه مقابله با دشمن 98
- فقر و غنا از دیدگاه اسلام 98
- اشاره 100
- اشاره 100
- 1. نگاه حقارت آمیز 100
- 29. پیامدهای عاقّ والدین 100
- علل تیرگی روابط فرزندان و والدین 100
- 2. سخت گیری ها 101
- وظیفه رسانه ها و دیگران 102
- 30. ایّام، گناهی ندارند! 103
- اشاره 103
- انتساب گناه به روزها 104
- 31. چاپلوسی 107
- انگیزه متملّقان 107
- اشاره 107
- پیامدهای چاپلوسی 108
- تفسیر «توبه نصوح» 110
- 32. توبه نصوح 110
- اشاره 110
- نفاق، مشکل بزرگ انسان ها 111
- اشاره 113
- 33. عبادت شبانه 113
- اهمیّت رازونیاز در سحر 114
- راز اهمیت نماز شب 114
- راه قرب الی الله 115
- 34. مال حرام 116
- اشاره 116
- نکات چهارگانه 116
- ثمرات مال حرام 117
- مصرف وام برخلاف قرارداد 118
- فراوانی مال حرام در عصر و زمان ما 118
- جریمه های دیرکرد 118
- مال حرام و محرومیّت از عبادت 119
- طرق دیگر کسب مال حرام 119
- راز اهمیّت برخی زمان ها و مکان ها 120
- اشاره 120
- 35. دعا در اماکن مقدّس 120
- زمان های نحس 121
- شرافت کربلا 122
- 36. خدا را فقط به خاطر خودش عبادت کن 124
- اشاره 127
- پدران، مادران و فرزندان 127
- 37. نافرمانی فرزندان 127
- والدین در قرآن 128
- سخت گیری والدین 129
- اشاره 130
- 38. نماز شب 130
- اهمیّت نماز شب 130
- آثار نماز شب 131
- مذمّت پرخوری و پرخوابی 131
- برخورد با مرگ 133
- اشاره 133
- 39. یاد مرگ 133
- مرگ خبر نمی کند! 135
- نتایج یاد مرگ 135
- اشاره 137
- تقوا عامل محبوبیّت 137
- 40. تقوا و اطاعت 137
- محبوبیّت، عامل محافظت 138
- اطاعت خالق آری، سخط او هرگز! 138
- فهرست منابع و مآخذ 140
هادی علیه السلام انگشت روی شش رذیله اخلاقی گذاشته که ترک آن ها انسان را به اوج قلّه اخلاق می رساند. اگر انسان در سایه جهاد با هوای نفس وتلاش وکوشش، موفّق شود حسادت وخودبرتربینی و خودپسندی و جهالت و بخل و طمع را از وجود خویش ریشه کن کند، بی شک انسانی نمونه خواهد شد.
2. تفاوت خودبرتربینی با چند رذیله دیگر
در بحث تکبّر مفاهیمی وجود دارد که بسیار نزدیک به یکدیگرند، امّا تفاوت های ظریفی دارند. «خودبرتربینی»، «خودپسندی»، «خودشیفتگی» و «خودبزرگ بینی» از این قبیل اند. «خودبزرگ بینی»این است که خودرابزرگ می بیند و«خودبرتربینی» این است که خود را در مقایسه با دیگران بالاتر ووالاتر تصوّر می کند.انسان «خودپسند»ازخودش خوشش می آیدو«خودشیفته» عاشق خود می باشد و البتّه منشأ همه این ها تکبّر است.
3. خودبرتربینی، مانع تحصیل علم
سؤال : چرا انسان خودبرتربین به دنبال علم و دانش نمی رود؟
جواب : زیرا کسی را عالم تر و آگاه تر از خود نمی بیند که در نزدش زانوی تلمّذ بر زمین زند! انسانی که مبتلا به رذیله خودبرتربینی شده خود را برتر و عالم تر از همه عالمان می بیند واین تفکّر سبب رکود او می شود.