شرح زیارت جامعه کبیره ترجمه شموس الطالعه صفحه 168

1- 397. کافی، 1 / 265، باب التوفیض الی رسول الله.

2- 398. سوره قلم، آیه 4.

3- 399. سوره نساء، آیه 8.

4- 400. کافی، 1 / 265 و نیز اختصاص / 330 حدیث فی زیاره المؤمن.

5- 401. کافی، 1 / 268.

6- 402. سوره نساء، آیه 105.

وَ أَرْکَانَ الْبِلادِ

وَ أَرْکَانَ الْبِلادِ

«ارکان» جمع «رکن» مثل «اقفال» جمع «قفل» است. در قاموس آمده است: رکن به ضم طرف قویتر و امر عظیم و آنچه پادشاه و لشکر و غیره بدان قوی گردند و «بلاد» جمع «بلده» مثل کلاب و کلبه، و در مجمع البیان آمده: بر هر قطعه از زمین خواه آباد و خواه خراب بلده و بلاد گفته می شود.

گویم: مراد از بلاد و بلده در اینجا کنایه از هر چیزی است که می تواند منشای اثری از آثار شود، خواه بلاد و سرزمین نفوس باشد و خواه غیر آن.

گسترش ولایت در همه

پس مراد از جمله این است که ایشان مبدای وجود همه اشیاء هستند، چنان که قبلا در بیان حقیقت نبوت دانستید که: هیچ امری در دار وجود نیست، مگر این که مظهری از مظاهر و مرتبه ای از مراتب نبوت است، و محمدصلی الله علیه وآله و آلش علیه السلام مظاهر کامل و آینه های تمام نمای همه مراتبند، به همین لحاظ ایشان شفیعان دیدنی و نا دیدنی های خلق هستند، به همین خاطر ولایت ایشان بر همه آفریدگان از آسمانها و زمین و فرشتگان و انس و جن و وحوش و پرندگان و گیاهان و جمادات و دریاها و کوهها و غیره گسترش دارد، پس هر فرشته ای بدان اعتراف و اقرار کند از مقربان می گردد و هر انسانی بدان اعتراف نماید از پیامبران می شود و هر پیامبری بدان معترف گردد از اولوالعزم می شود، و هر دریایی بدان مقر آید شیرین و گوارا گردد و هر زمینی بدان اعتراف کند زمین پاکیزه شود و هر کوهی بدان معترف شود معدن گوهر و یا رویشگاه گلهای خوشبو گردد، و هر درختی بدان معترف شود میوه آورد وهر انسانی که بدان مقر گردد مؤمن شود و هر پرنده ای بدان اعتراف کند، آواز خوش پیدا نماید، و در دیگر موجودات نیز این چنین است. بنابراین ایشان ارکان همه اشیاء هستند، و با سرّ ایشان اشیاء تقویت می یابند و اشیاء در وجود خود به ایشان تکیه دارند.

مراد از امانت چیست؟

همین جمله مراد از آیه شریفه است: «إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمانَهَ عَلَی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ الْجِبالِ