روش‌های مدیریت، برنامه‌ریزی وپیام رسانی از دیدگاه قرآن و حدیث صفحه 149

نرم‌خوئي، مشاوره، عزم و توكل (283)

مشورت با زيردستان

«.... فَاعْفُ‌عَنْهُمْ وَاسْتَغْفِرْلَهُمْ وَ شاوِرْهُمْ‌فِي‌الاَْمْرِ فَاِذا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلَي اللّهِ اِنَّ اللّهَ يُحِبُّ الْمُتَوَكِّلينَ!»

«.... از آنان درگذر و از خدا بر آن‌ها طلب آمرزش كن و براي دل‌جوئي آنان در كار جنگ مشورت‌نما ليكن آن‌چه‌راكه خود تصميم گرفتي با توكل به خدا انجام ده كه خدا آنان را كه بر او اعتمادكننددوست‌دارد و ياري‌مي‌كند!»(159/آل عمران)

در اَلدُّرُّالْمَنْثُور از ابن‌عباس روايت شده كه گفت: وقتي آيه: «وَ شاوِرْهُمْ‌فِي‌الاَْمْرِ!» نــازل شد رســول خدا صلي‌الله‌عليه‌و‌آله فرمــود: خــدا و رســول او نياز به مشــورت ندارند،

(284) روش‌هاي مديريت، برنامه‌ريزي و پيام‌رساني

وليكن خداي‌تعالي اين دستور را رحمت براي امتــم قرار داده، چون هر كس از امت من كه مشــورت كند چنان نيســت كه هيچ رشدي عايــدش نشود و كسي كه آن را ترك كنــد، ممكن نيســت كه به هيــچ مقــدار هيچ نوعي از گمراهــي و كجي گرفتــار نشود.

و در همان كتاب از انس روايت كرده كه گفت: رسول خدا فرمود: كسي كه استخاره كنــد يعنــي از خــدا خيــر طلب كند نوميد نمي‌شــود و كسي كه مشــورت كند پشيمان نمي‌گردد.

و در نهــج‌البلاغـه هســت كه هر كس براي خــود استبــداد كنــد هــلاك مي‌شود و هــر كس با مــردم مشــورت كنـد در عقل آنان شريــك شــده است.

و نيز در همان كتاب است كه امام فرمود: مشورت كردن عين هدايت است و كسي كه استبداد به رأي داشته باشد خويشتن را در معرض خطر قرار داده است.