روش‌های مدیریت، برنامه‌ریزی وپیام رسانی از دیدگاه قرآن و حدیث صفحه 188

شبه‌جزيره عربستان گسيل مي‌داشت و از سوي ديگر سرگرم استوار ساختن پايه‌هاي دين در بين مؤمنين بود و از سوي ديگر در داخل با جمعيت منافقين كه مردمي نيرومند و پول‌دار و صاحب نفوذ بودند رو به رو بود، جمعيتي كه در روز جنگ احد معلوم شد عددشــان از نصف مسلمانــان خيلي كم‌تر نبوده است.

و از سوي ديگر اطراف شهر مدينه قبايلي از يهود بودند، كه دائما براي مؤمنين دردسر ايجاد مي‌كردند و با آنان مي‌جنگيدند، يهود سخنان باطل و ضد دين در ذهن مسلمانان القا مي‌كردند و احاديث گمراه كننده‌اي كه باعث بطلان اراده صادق آنان بود تلقين مي‌نمودند و به اين وسيله تصميم جدي آنان را سست مي‌كردند و همين يهوديان و منافقين، مشركين را عليه مسلمانان تشجيع مي‌كردند.

«يُريدوُنَ لِيُطْفِئُوا نُورَ اللّـهِ بِاَفْواهِهِــمْ وَ اللّــهُ مُتِمُّ نُــورِهِ وَ لَوْ كَــرِهَ الْكـافِـروُنَ،»

«مي‌خواهند نور خدا را با دهان‌هايشان خاموش كنند و خدا تمام كننده نور خويش است

بحران در تاريخ اسلام و مديريت بحران (357)

هرچند كه كافران كراهت داشته باشند!» (8/صف)

در نتيجه برگشت معناي آيه و مخصوصا با در نظر گرفتن آيه بعدي كه مي‌فرمايد: «وَ اِنَّ مِنْكُمْ لَمَنْ لَيُبَطِّئَنَّ ـ و بدانيد كه بعضي از شما هستند كه در كوچ كردن پا به پا مي‌كنند...،» (72 / نساء) به اين مي‌شود كه: اسلحه خود را زمين نگذاريد و از تلاش و بذل جهد در امر جهاد باز نايستيد، كه اگر چنين كنيد عزمتان مي‌ميرد و نشاطتان در اقامه پرچم حــق مبدل به كسالت و سستي مي‌شــود، در نتيجه يك عــده امروز و فــردا خواهند كرد و يك عده ديگر مانــع حركت ديگران مي‌گردنــد و نمي‌گذارند سايرين به قتال دشمنان خدا و تطهيــر زميـن از لوث وجود آنان اقدام كنند. (1)

1- الميزان ج :4 ص: 667 .

(358) روش‌هاي مديريت، برنامه‌ريزي و پيام‌رساني

مديريت اراده‌هاي سست !