روش‌های مدیریت، برنامه‌ریزی وپیام رسانی از دیدگاه قرآن و حدیث صفحه 80

نزول آيات قرآن نسبت به مقتضيات زمان و مكان

«وَ قـالَ الَّذينَ كَفَـرُوا لَوْلا نُـزِّلَ عَلَيْهِ الْقُــرانُ جُمْلَــةً واحِدَةً كَذلِــكَ لِنُثَبِّتَ بِــه فُـــؤادَكَ وَ رَتَّلْنــاهُ تَرتيــــلاً،»

«و آنان كه كافر شدند گفتند: چرا قرآن يك‌جا بر او نازل نشد؟ چنين نازل شد تا قلب تو را به آن استواري دهيم و آن‌را به‌نظمي دقيق منظم كرديم!» (32 / فرقان)

به طور كلي تعليم هر علمي و مخصوصا علمي كه مربوط به عمل باشد از اين راه صورت مي‌گيرد كه معلم مسائل آن علم را يكي يكي به شاگرد القاء كند تا همه فصول و

-145

ابوابش تمام شود.

در چنين صـورت است كه بعد از تمــام شدن تعليــم و تعلــم، يك صــورت اجمالي از مسائــل در ذهــن شاگرد نقــش مي‌بندد.

البته همان طور كه گفتيم صورت اجمالي نه تفصيلي و در نتيجه در مواقع احتياج بايد دوباره به مسائلي كه خوانده مراجعه نمايد تا به طور مفصل آن را درك كند، چون با صرف تلقي از معلم، در نفس مستقر نمي‌شود به طوري كه نفس بر آن معلومات نشو و نماء نموده و آثار مطلوب بر آن مترتب شود بلكه محتاج است به اين كه وقت احتياج به آن فرا رسد و آن معلومات را عملاً پياده كند.

با اين بيان روشن مي‌گردد كه تعليم، غير از تثبيت در فؤاد است، فرق است بين اين كه طبيب يك مسأله بهداشتي را به شاگردخود به طور نظري ياد دهد و بين اين كه همين مسأله را در بالين مريضي به طور عملي به او بياموزد و از مريض نشانه‌هاي مرض را

(146) روش‌هاي مديريت، برنامه‌ريزي و پيام‌رساني