- بخش اول: شخصیت شناسی 1
- اشاره 1
- الف) مراسم تولّد و نام گذاری 2
- اشاره 2
- فصل اول: زمان و مکان تولّد 2
- ج) غم کودکی 3
- ب) پدر و مادر 3
- د) زندگی در محاصره دشمن 4
- ه_) ادوار زندگی 4
- و) کنیه و لقب ها 5
- ب) توکل به خداوند 6
- فصل دوم:ویژگی ها 6
- الف) شکل و شمایل ظاهری 6
- فصل سوم: مقام امامت 8
- الف) امامت 8
- ب) نصّ بر امامت 9
- ج) عصمت امام 10
- د) بهره گیری گسترده از آگاهی غیبی 10
- ه_) معجزات 13
- و) راز دانی 14
- فصل چهارم: عصرغیبت 16
- الف) آماده سازی شیعیان برای دوران غیبت 16
- ب) نصّ بر امامت مهدی (عج) پیش از شهادت امام حسن عسکری علیه السلام 17
- ج) تصریح بر ولادت امام مهدی (عج) 18
- د) یاران امام عسکری علیه السلام سفیران امام زمان (عج) 20
- فصل پنجم: حیات سیاسی امام حسن عسکری علیه السلام 21
- ب) ویژگی اوضاع سیاسی _ اجتماعی 21
- الف) محبوس نگاه ها 21
- ج) خلفای معاصر امام عسکری علیه السلام 22
- د) سیره امام عسکری علیه السلام در برخورد با خلفای معاصر 24
- ه_) اوضاع شیعیان در زمان امام عسکری علیه السلام 26
- و) انقلاب های دوران امام حسن عسکری علیه السلام 28
- 1. عبداللّه بن جعفر حمیری، شیخ القمیین 30
- فصل ششم: یاران امام عسکری علیه السلام 30
- 2. احمد بن اسحاق قمی 32
- 3. علی بن ابراهیم 35
- 4. محمد بن حسن صفار 36
- 5. احمد بن داود جرجانی 38
- 6. سعد بن عبداللّه اشعری قمی 39
- 7. حسن بن خالد، برادر محمد بن خالد 42
- اشاره 45
- فصل هفتم: شهادت امام حسن عسکری علیه السلام 45
- حوادث پس از شهادت امام علیه السلام 46
- تشییع و تدفین امام علیه السلام 46
- کوشش ناکام جعفر کذّاب 47
- بخش دوم: سیره شناسی 50
- اشاره 50
- فصل اول: سیره اخلاقی و فردی 51
- هیبت و شکوه 51
- اشاره 51
- عبادت و نماز 51
- سخاوت و بخشش 52
- زهد و پارسایی 53
- صبر و بردباری 54
- منش والا 54
- فصل دوم:سیره اجتماعی 54
- ایجاد شبکه ارتباطی با شیعیان 55
- پشتیبانی مالی از شیعیان 55
- فصل سوم:سیره علمی 57
- کوشش های علمی 57
- اشتباه فیلسوف عراقی 57
- علم و آگاهی 59
- تفاوت ارث زن و مرد 59
- فصل چهارم: سیره سیاسی 61
- اشاره 61
- فعالیت های مخفیانه سیاسی 61
- تقویت و توجیه رجال و عناصر مهم شیعه 62
- بخش سوم: اندیشه شناسی 64
- اشاره 64
- اشاره 65
- پاسخ به پرسش های شرعی 65
- فصل اول:نامه های امام عسکری علیه السلام 65
- نامه ای به فقیه قمی 66
- فصل دوم:دربرابر انحرافات 68
- 2. برخود با واقفیه 68
- 1. برخورد با دوگانه پرستان 68
- 3. برخورد با مُفوّضه 69
- 4. برخورد با صوفیان 69
- 2. اتحاد مسلمانان 70
- 1. علم و دانش 70
- فصل سوم: برگزیده سخنان امام علیه السلام 70
- 3. پیامی به پیروان 71
- 4. پند ارزش مند 72
- 5. نکوهش دورویی 72
- بخش چهارم: متون ادبی 75
- اشاره 75
- میلاد امام حسن عسکری علیه السلام 76
- شهادت امام حسن عسکری علیه السلام 116
- بخش پنجم: ایده ها و موضوعات برنامه سازی 143
- بخش ششم: منبع شناسی در موضوع امام حسن عسکری علیه السلام 151
- منبع: شناسی امام حسن عسکری علیه السلام 151
فصل اول: زمان و مکان تولّد
اشاره
در هشتمین روز ربیع الاول سال 232 ه.ق که برابر با جمعه بود، کودکی از سلاله پاک پیامبر به دنیا آمد. صدای این نوزاد مبارک، شهر مدینه را مزین کرده بود؛ کودکی که رسول خدا صلی الله علیه و آله نام او را انتخاب کرده بود و وحی الهی بر آنها نازل کرد که نام کودک را حسن بگذارند. آری، آن کودک و ستاره کوچک، کسی نبود جز امام حسن عسکری که با کنیه «ابومحمد» از او یاد شده است.
پس امام یازدهم علیه السلام بنابرآنچه مشهور است سال 232 ه_ .ق چشم به جهان گشود؛ اگرچه اقوال دیگری نیز در این زمینه، از تاریخ نگاران نقل شده است. (1)
امام عسکری علیه السلام در مدینه به دنیا آمد، هرچند برخی دانشمندان، محل تولد آن حضرت را، شهر «سامرا» در عراق دانسته اند، (2) اما مشهور مدینه را دانسته اند.
الف) مراسم تولّد و نام گذاری
زمانی که مژده ولادت بابرکت فرزندی را به امام هادی علیه السلام دادند، ایشان مراسم شرعی ولادت را اجرا کرد. در گوش راست نوزاد، اذان و در گوش چپ او اقامه فرمود و این نوزاد پاک با آوای مقدس اللّه اکبر و لااله الااللّه به استقبال زندگی رفت.
1- درباره زمان تولد ایشان نیز، بین تاریخ نگاران اختلاف وجود دارد که برخی به شرح زیر است: ماه ربیع الاول سال 230 ه_ .ق؛ به نقل از: بحارالانوار، ج 50، ص 236؛ ماه ربیع الاول سال 231 ه_ .ق؛ به نقل از: النجوم الزاهره، ج 3، ص32؛ ماه ربیع الاول سال 233 ه_ .ق؛ به نقل از: بحرالانساب، ص 2.
2- بحارالانوار، ج 50، ص 14، به نقل از: (جواهرالکلام، کتاب الحجّ).