پایان سلطه کفر، آغاز نفاق از دیدگاه قرآن و حدیث(تفسیر موضوعی المیزان) صفحه 35

- «ذلِكَ بِاَنَّهُمْ امَنُوا ثُمَّ كَفَروُا...،» (3/منافقون) و آيه:

- «يآ اَيُّهَا الَّذينَ امَنُوا مَنْ يَرْتَدَّ مِنْكُمْ عَنْ دينِه فَسَوْفَ يَأْتِي اللّهُ بِقَوْمٍ...،» (54 / مائده) امكــان چنين ارتــداد و چنين نفاقي را نشان مي‌دهد.(1)

1- الـميــــــزان ج 38، ص 225. تحليـــــــل تــاريخـــــي

(78) پايان سلطه كفر، آغاز نفاق

منافقين بعد از فتح مكه

و نيز آن افراد از مشركين مكه، كه در روز فتح ايمان آوردند، چگونه ممكن است اطميناني به ايمان صادق و خالص آن‌ها داشت؟ با اين‌كه به حكم بديهي همه كساني كه حوادث سال‌هاي دعوت را مورد دقت قرار داده‌اند، مي‌دانند كه كفار مكه و اطرافيان مكه، و مخصوصا صناديد قريش، هرگز حاضر نبودند به پيامبر ايمان بياورند، و اگر اسلام آوردند به خاطر آن لشكر عظيمي بود كه در اطراف شهر اطراق كرده بودند، و از ترس شمشيرهاي كشيده شده بر بالاي سرشان بود! و چگونه ممكن است بگوييم در چنين ظرفي نور ايمان در دل‌هايشان تابيد و نفوسشان داراي اخلاص و يقين گشت، و از صميــم دل و با طوع و رغبت ايمان آوردند، و ذره‌اي نفاق در دل‌هايشان راه نيافت؟!! (1)

منافقين بعد از فتح مكه (79)

منافقين بعد از رحلت پيامبر

استمرار نفاق تنها تا نزديكي رحلت رسول اللّه صلي‌الله‌عليه‌و‌آله نبود، و چنان نبود كه در نزديكي‌هاي رحلت نفاق منافقين از دل‌هايشان پريده باشد!

بله، تنها اثري كه رحلت رسول خدا صلي‌الله‌عليه‌و‌آله در وضع منافقين داشت، اين بود كه ديگر وحيي نبود تا از نفاق آنان پرده بردارد! علاوه بر اين، با انعقاد خلافت، ديگر انگيزه‌اي بـراي اظهار نفاق باقي نماند، ديگر براي چه كسي مي‌خواستند دسيسه و توطئه كنند!!؟