پایان سلطه کفر، آغاز نفاق از دیدگاه قرآن و حدیث(تفسیر موضوعی المیزان) صفحه 58

غلبه وانداشتيم، و از مؤمنان باز نداشتيم؟ پس، خدا روز قيامت بين شما حكم خواهد كرد، و هرگز خدا راهي براي كافرين عليه مؤمنين قرار نداده است! منافقين با خدا نيرنگ مي‌زنند، در حالي كه خدا نسبت به ايشان نيرنگ زن است! و هرگاه به نماز ايستند با كسالت مي‌ايستند، و به مردم نمايش مي‌دهند، و جز اندك از خدا ياد نمي‌كنند! بين ايمان و كفر در ترديدند! نه به سوي اين دسته، و نه به سوي آن دسته، و هر كس را خدا گمراه كند، هرگز راهي براي او نخواهي يافت! اي كساني كه ايمان آورده‌ايد! كافران را به جاي مؤمنان دوست مگيريد! مگر مي‌خواهيد براي خدا عليه خودتان دليل روشن قرار دهيد؟ منافقين در پايين‌ترين درجه آتش هستند، و هرگز برايشان ياوري نخواهي يافت، مگر كساني كه توبه كنند و خودشان را اصلاح نمايند و دين‌شان را براي خدا خالص كنند، اينـان همـراه مـؤمنانند، و بـه زودي خدا به مؤمنين اجر عظيمي عطا خواهد كرد!»

نشانه نفاق: ترديد بين ايمان و كفر (125)

اين منافقين رابطه اتصال بين دو دسته مؤمنين و كفار را حفظ كرده بودند، و هر دو دسته را مي‌دوشيدند و از هر دسته‌اي كه وضع و حال خوبي داشت، استفاده مي‌كردند.

آيات نهي مي‌كنند از اين كه مؤمنين به دوستي كفار پيوندند و دوستي مؤمنين را ترك كنند. آن گاه، خداي سبحان با بيم شديدي كه متوجه منافقين مي‌كند، علت نهي را بيان، و اين كار، يعني پيوستن آن‌ها به كافران و بريدن از مؤمنان را، نفاق مي‌شمارد، و مؤمنين را مي‌ترساند كه در آن نيفتند!

آيه شريفه، براي عده‌اي از منافقين، كه استثنا شده‌اند، اوصاف متعدد و دشواري را ذكر كرده كه ريشه‌ها و عروق نفاق جز بدين اوصاف خشك نمي‌شود. اول، سخـن از توبه گفته، ولي فرموده:

- توبه تنها به درد نمي‌خورد، مگر خودشان و اعمالشان را كه به فساد گراييده،

(126) پايان سلطه كفر، آغاز نفاق

اصلاح‌كنند! و اصلاح هم سودي‌ندارد، مگر اين‌كه به‌خدا اعتصام كنند، يعني از كتاب خدا و سنت پيغمبر خدا پيروي كنند و دين خود را براي خدا خالص گردانند! (146/نساء) (1)

ظلمات نفاق و سرنوشت منافقين

«وَ مِـنَ النّــاسِ مَنْ يَقُــولُ امَنّــا بِاللّهِ وَ بِالْيَــوْمِ الاْخِرِ وَ ما هُمْ بِمُؤْمِنينَ...!»