مشخصات قرآن و تاریخ وحی و تنظیم و تفسیراز دیدگاه قرآن و حدیث صفحه 17

1- الـميــــــزان ج: 35، ص: 118.

(32) مشخصات قرآن

وحي، و علم به معارف تفصيلي

«وَ كَذلِكَ اَوْحَيْنا اِلَيْكَ رُوحا مِنْ اَمْرِنا... .» (52 / شوري)

ظاهر آيات‌اين‌سوره و روايات بسيارتأكيدمي‌كنند كه رسول خدا صلي‌الله‌عليه‌و‌آله همان‌طور كه با وساطت‌جبرئيل‌وحي‌الهي‌رامي‌گرفت،هم‌چنين‌گاهي‌هم در خواب‌آن‌رادريافت مي‌كرد. و گاهي نيز بدون واسطه آن‌را تلقي مي‌فرمود. با اشاره به اين امر در آيه فوق مي‌فرمايد:

- «و همين‌طور ما روحي‌از امر خود را به سويت وحي كرديم، وگرنه تو نه مي‌دانستي كتاب چيست و نه مي‌دانستي ايمان چيست؟ و لكن ما بوديم كه آن را نوري كرديم، تا به وسيله آن هركه‌از بندگان‌را خواستيم، هدايت كنيم! و تو به يقين، به سوي صراط مستقيم هدايت مي‌كني!»

وحي، و علم به معارف تفصيلي (33)

آيه شريفه در مقام بيان اين معناست كه آن‌چه رسول خدا صلي‌الله‌عليه‌و‌آله دارد، و مردم را هم به سويش مي‌خواند، همه از ناحيه خداي سبحان است، نه از ناحيه خودش، و آن‌چه خدا به وي موهبت فرموده، به وسيله نبوت، و سپس وحي بوده است، بنابراين مراد به اين‌كه مي‌فرمايد: - تو خودت درايت و فهم حقايق كتاب را نداشتي! اين است كه معارف جزئي عقايــد و شرايــع عملــي‌اش را كه در كتــاب آمده، خودت قبــلاً نمي‌دانستي! درست هم هســت، براي اين‌كه خداي‌تعالــي بعد از نبــوت و وحي علــم به ايــن جزئيــات را به او داد. و مــراد به اين‌كــه فرمـود:

ـ و تو نه مي‌دانستي ايمان چيست؟

اين است كه تو واجد ايمان و التزام تفصيلي به يك يك معارف حقه و اعمال صالح نبودي، و اگر بپرسي‌چرا ايمان را به‌اعمال صالح تفسير كرديم، مي‌گوييم در قرآن كريم،