مشخصات قرآن و تاریخ وحی و تنظیم و تفسیراز دیدگاه قرآن و حدیث صفحه 179

آيه مورد بحث مي‌تواند اعجاز بودن قرآن را از لحاظ آورنده آن در نظر داشته باشد. يعني تعجيز به خود قرآن نيست، بلكه به قرآن است از حيث اين‌كه مردي بي‌سواد و درس نخوانده آن را آورده است، كسي كه آن را آورده تعليم نديده، و اين معارف عالــي و گرانبها و بيانات بديــع و بي‌سابقــه و متقن را از احــدي از مردم نگرفته است:

- «بگـو اگـر خدا مي‌خواست، نه مـن آن را بر شما مي‌خواندم، و نه از آن اطلاعي داشتم، خود شما شاهديد كه مدتها از عمرم قبل از اين قرآن در بين شما زيستم، درحالي كه خبري از آنـم نبود، بـاز هم تعقـل نمي‌كنيد!؟» (16 / يونس)

اين نكته را هم بايد دانست كه اين آيه و نظاير آن دلالت دارند بر اين‌كه قرآن كريم همه‌اش معجزه است، حتي كوچك‌ترين سوره‌اش، مانند: كوثر، و يا سوره عصر!

آيات مشتمل بر اين تحدي‌ها از نظر عموم و خصوص متفاوتند. بعضي جا درباره

تأئيد خدا بر معجزه بودن قرآن (347)

يك سوره تحدي كرده، بعضي بر ده سوره، بعضي بر عموم قرآن، بعضي بر خصوص بلاغت آن، و بعضي بر همه جهات آن!

يكي از آياتــي كه بر عموم قرآن تحــدي كرده، آيــه‌اي است كه مي‌فرمايــد:

- «بگو! اگر انس و جن دست به دست هم دهند، كه مثل اين قرآن را بيـاورنـد، نمي‌توانند...!» (88/اسري) (1)

قرآن از چه لحاظ معجزه است؟

«قُلْ لَئِنِ‌اجْتَمَعَتِ‌الاِْنْسُ وَالْجِنُّ عَلي اَنْ يَأْتُوا بِمِثْلِ هذَا الْقُرْانِ لا يَأْتوُنَ بِمِثْلِه وَ لَوْ كانَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ ظَهيرا!»