مشخصات قرآن و تاریخ وحی و تنظیم و تفسیراز دیدگاه قرآن و حدیث صفحه 210

نقد و بررسي خطاهاي مفسرين مذاهب مختلف

1 - نقد خطاي محدثين

آن عده كه به اصطلاح «محدث» يعني حديث شناس بودند، در فهم معناي آيات قرآن مجيد اكتفا كردند به آن‌چه از صحابه و تابعين روايت شده بود.

حالا صحابه در تفسير آيه چه گفته‌اند؟ و تابعين چه معنائي براي فلان آيه كرده‌اند؟ هر چه مي‌خواهد باشد، همين كه نامش روايت است كافي است، اما مضمون روايت چيست؟ و فـلان صحابه در آن روايت چه گفته؟ مطرح نيست!

هر جا هم كه در تفسير آيه روايتي نرسيده بود توقف مي‌كردند، و مي‌گفتند: درباره

(406) مشخصات قرآن

اين آيه چيزي نمي‌توان گفت! براي اين‌كه نه الفاظش آن ظهوري را دارد كه احتياج به بحث و اعمال فكر نداشته باشد، و نه روايتي در ذيلش رسيده كه آن را معنا كرده باشد، پس بايد توقف كرد و گفت: همه از نزد پروردگار است، هر چند كه ما معنايش را نفهميم؟!! و تمسك مي‌كردند به آيه 7 سوره آل‌عمران:

«وَ الرّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ يَقُولُونَ امَنّا بِهِ كُلٌّ مِنْ عِنْدِ رَبَنا - راسخان در علم گويند: ما بدان ايمان داريم، همه‌اش از ناحيه پروردگار ماست نه تنها آن‌هائي را كه ما مي‌فهميم؟!!»

اين عده در اين روشي كه پيش گرفته‌اند خطا رفته‌اند، براي اين‌كه با اين روش كه پيش گرفته‌اند عملاً عقل و انديشه را از كار انداخته‌اند، و در حقيقت گفته‌اند كه ما حق نداريم در فهم آيات قرآني عقل و شعور خود را به كار بنديم، تنها بايد

نقد و بررسي خطاهاي مفسرين مذاهب مختلف (407)