مشخصات قرآن و تاریخ وحی و تنظیم و تفسیراز دیدگاه قرآن و حدیث صفحه 28

علاوه بر اين‌كه اگر هم فرض كنيم كه منظور ديدن خود خداي‌تعالي است باز اشكــال نــدارد، زيــرا ديــدن خــدا را به قلــب نسبــت داده اســت، و ديدن قلــب غير

(54) مشخصات قرآن

از ديدن چشم است، كه تنها مربوط به اجسام است و تعلقش به خـداي‌تعالي محال است!

عروج تا سدرة المنتهي

- «با اين‌كه او را يك‌بار ديده بود، نزد سدره منتهي، كه جنات المأوي آن‌جاست، و هنگامي ديده بود كه آن‌چه بر سدره احاطه‌داشت، آن را پوشانيده بود، چشم او نه به كجي گراييده‌بود، و نه در ديدن‌طغيان كرده بود، تا در نتيجه چيزي را ديده باشد كه حقيقت‌نداشته‌باشد، و چه‌طور ممكن‌است‌چشم او دچار كژبيني و طغيان‌شده‌باشد؟ با اين‌كه آيات چندي از آيات كبراي پروردگارش را ديده بود!» (13 تا 18/نجم)

در اين آيات مي‌خواهد از يك نزول ديگر خبر دهد، غير آن نزولي كه در آيات سابق بود. به نظر برخي از مفسرين، منظور از «نَزْلَةً» نازل شدن جبرئيل بر رسول اللّه صلي‌الله‌عليه‌و‌آله

عروج تا سدرة المنتهي (55)

خواهد بود، نازل شدنش براي اين‌كه آن جناب را به معراج ببرد، و «رؤيت» در اين آيه را هم تفسير كرده‌اند به رؤيت جبرئيل به صورت اصلي به وسيله آن جناب، و در اين حالت قسمت اول آيات را چنين تفسير مي‌كنند كه: «جبرئيل يك بار ديگر به صورت اصلي‌اش در برابر رسول خدا صلي‌الله‌عليه‌و‌آله در آمد تا به معراجش ببرد، و اين جريان كنار سدره‌منتهي واقع شد.» نظر ديگري نيز هست كه آيه را چنين معني مي‌كند:

- «رسول خدا يك بار ديگر نزد سدرة المنتهي نازل شد، و اين وقتي بود كه به معراج مي‌رفت، و در آن نـزله خـدا را مانند نـزله اول با قلب خود ديدار كرد!»

مــراد از رؤيــت در اين تفسيــر رؤيــت قلبي اســت، و مــراد بــه نزلــه اخــري هم نــازل شـدن رسـول اللّه صلي‌الله‌عليه‌و‌آله در معراج بـه كنار سـدرة المنتهي اسـت.