مشخصات قرآن و تاریخ وحی و تنظیم و تفسیراز دیدگاه قرآن و حدیث صفحه 34

و اگر رؤيت او و شنيدنش در حال وحي عين ديدن و شنيدن ما مي‌بود بايستي آن‌چه مي‌ديده و مي‌شنيده، ميان او و ساير مردم مشترك باشد، و خلاصه اصحابش هم فرشتــه وحي را ببينند و صدايــش را بشنوند، و حال آن‌كه نقل قطعي اين معنا را تكذيــب كرده و حالــت وحي بسياري از آن جناب ســراغ داده كه در بيــن جمعيت به وي دست داده است، و جمعيتي كه پيرامونـش بوده‌اند هيچ چيزي احساس نمي‌كرده‌اند، نه صــداي پايي و نه شخصـي و نه صداي سخنــي كه به وي القــاء مي‌شــده است.(1)

1- الميزان ج: 30، ص: 200.

جبرئيل، و نزول قرآن به قلب پيامبر (67)

فرشتگان وحي

«وَ الصّافّاتِ صَفّـا فَالزّاجِراتِ زَجْرا فَالتّالِيـاتِ ذِكْرا...!» (1 تا 11 / صافات)

مراد از «صافّات، زاجِرات، و تالِيات» سه طايفه از ملائكه هستند كه مأمور نازل كردن وحي هستند، و راه اين كار را از مداخله شيطان‌ها ايمن مي‌كنند، و آن را به پيغمبـران و يا خصوص پيـامبر اسلام محمد صلي‌الله‌عليه‌و‌آله مي‌رسانند. اين احتمالي است كه ما مي‌دهيـم و از آيـه ديگر قـرآن كريم نيـز چنين استفـاده مي‌شـود، آن‌جا كه مي‌فرمايد:

(68) مشخصات قرآن

- «خدا داناي غيب است، و او احدي را بر غيب خويش مسلط نمي‌كند مگر تنها آن كسي را از رسولان كه شايسته اين كار بداند، چون او همراه آن فرشته رسول، و بعد از او جاسوساني مي‌فرستد تا معلوم كنند آيا آن فرشتگان و رسولان رسالت پروردگار خود را ابلاغ كردند يا نه؟ و به آن‌چه مي‌كنند احاطه يابد!» (28 / جن)

بنا به احتمال فوق، معني آيات اول سوره صافات چنين مي‌شود: - «قسم به فرشتگاني كه در سر راه وحي صف بسته‌اند! و قسم به فرشتگاني كه شيطان‌ها را زجر مي‌دهند، تا نتوانند در كار وحي مداخله نمايند! و قسم به فرشتگاني كـه وحـي را بـر پـيـغـمـبــر مـي‌خـوانـنـد!»

البته منظور از پيغمبر نامبرده در آيه فوق و وحي مذكور، مي‌تواند عموم وحي‌هايي باشد كه بر پيغمبران مي‌شده و يا اختصاصا وحيي است كه به پيامبر گرامي اسلام