رستاخیز از دیدگاه قرآن و حدیث صفحه 18

از اينجا روشن مي‌شود كه جمله: «يُقيمُوا الصَّلوةَ وَ يُنْفِقُوا،» بيان از راه خدا است و در معرفي راه خدا، تنها به اين دو اكتفا كرد، چون ساير وظايف و دستورات شرعي كه هر يك به تناسب خود، شأني از شؤون حيات دنيوي را اصلاح مي‌كند، همه از آن دو ركن، منشعب مي‌شوند، مانند نماز كه ميان بنده و پروردگار او، و يا انفاق، كه ميان بنده با بندگان ديگر را اصلاح مي‌كند.

خلت و دوستي كه جهت تقوي و رنگ آن را نداشته باشد در قيامت منتفي است، و اما خلت و دوستي كه رنگ تقوي داشته باشد، يعني به خاطر خدا بوده باشد، البته در قيامت ثابت و نافع است: «الاَْخِـلاّءُ يَـوْمَـئِذٍ بَـعْضُهُـمْ لِـبَعْـضٍ عَـدُوٌّ اِلاَّ

قيامت، روز بدون رفيق و بدون معامله (35)

الْـمُـتَّقـينَ،» (67 / زخرف) (1)

يَـوْمُ الـدّين، و پـادشـاه يَـوْمُ الـدّيـن

«مالِـكِ يَـوْمِ الدّينِ!» (4 / حمد)

مراداز يَوْمُ‌الدّين در سوره‌حمد روزقيامت است، چون‌دين‌به‌معناي جزاء است و جزاء در روز قيامت مخصوص به انسان و جن است، پس معلوم مي‌شود مراد از عالمين هم عوالم انس و جن و جماعت‌هاي‌آنان‌است.

1- الـميـــــزان ج: 12، ص: 82.

(36) رستاخيز از ديدگاه قرآن و حديث

در آيــه مَلِك را به روز جزا نسبت داده و فرموده: «مالِكِ يَوْمِ الدّينِ - پادشاه روز جزاء.» و در جاي ديگر فرموده: «لِمَنِ الْمُلْكُ الْيَوْمَ لِلّهِ الْواحِدِ الْقَهّارِ! - امروز مُلك از كيست؟ از خداي واحد قهار!» (16 / غافر).(1)