شباهت های امام زمان (عج) با ائمه معصومین علیهم السلام و انبیاء صفحه 23

3- علم امام

امام تمام احکام و قوانین دین را که برای سعادت دنیوی و اخروی مردم ضرورت داردو نیز آنچه را که دانستن آنها برای ارشاد و هدایت انسانها و اداره ی امور دنیوی و اخروی آنها لازم است باید بداند و از همه قوانین و احکامی که از جانب خدا نازل شده باید با اطلاع باشد.(1)

روایات متعدّدی در این باره وارد شده است؛ از جمله:

علی بن ابیطالب علیه السّلام در مورد ائمه فرموده اند: «نفایس قرآن نزد اهل بیت است، آنان گنج های علوم خدایی هستند؛ اگر لب به سخن گشایند راست می­گویند و اگر سکوت اختیار کنند کسی نمی­تواند بر آنان سبقت جوید».(2)

4 - ولایت تکوینی و تشریعی

امام می تواند در جهان خلقت به اذن خدا دخل و تصرّف کند. انواع معجزاتی که از امامان(عع) دیده شده و موارد فراوانِ آن که در مدارک اصیل و معتبر درج گردیده است، ناشی از همین قدرت ماوراء طبیعی آنهاست. این نوع ولایت را «ولایت تکوینی» می نامند.

همچنین امام از جانب خدا حق قانون گذاری و دخالت در امور مردم را دارد. البته اختیاراتِ امام در این مورد، در محدوده قوانین و احکام الهی است. در مسائل مربوط به زمامداری مسلمین، باید از دستورهای امام که در ارتباط با امور جامعه است اطاعت کرد. از این نوع ولایت امام، به «ولایت تشریعی» تعبیر می شود.

5 - اهل ذکر

در روایات متعددی که از طریق اهل بیت علیه السّلام در مورد آیه «فاسئلوا اهل الذکر...»(3) وارد شده، می خوانیم که: «اهل ذکر» امامان علیه السّلام هستند؛

الف) امام رضاعلیه السّلام فرمودند: «ما اهل ذکریم و از ما باید پرسش شود».(4)

1- . همان، ص 224 - 231.
2- . نهج البلاغه، خطبه 15.
3- . نحل/ 42.
4- . تفسیر نمونه، دارالکتب الاسلامیه، تهران، ج 11، ص 243.