روح و زندگی از دیدگاه قرآن و حدیث صفحه 127

دارنــد، ولي بالاخره ماننــد زمين و آسمــان بــه صنع خدا در طبيعـت منتهي مي‌شود.

آن نسبتي كه انسان به فعل خود (كشتي سازي) دارد، بيش از آن نسبت كه هر فعلي به سببي از اسباب طبيعي دارد نمي‌باشد و اختياري كه انسان دارد، او را سبب تام و مستقل از خداي سبحان و اراده او نمي‌كند و چنان نيست كه احتياج او را به خداي سبحان كمتر از احتياج ساير اسباب طبيعــي كند. (1)

استفاده انسان از ساير موجودات

«هُوَالَّذي خَلَقَ لَكُمْ ما فِي‌الاَْرْضِ جَميعا...،»

1- الميـــزان ، ج: 2، ص: 352.

استفاده انسان از ساير موجودات (273)

«اوست كـه هـر چـه در زميـن هسـت يكسـره براي شمـا آفـريـد...» (29 / بقره)

تقدير الهي انسان را طوري ريخته‌گري كرده، كه با ساير موجودات زميني و آسماني، يعني از عناصر بسيط گرفته تا نيروئي كه از آن عناصر برمي‌خيزد و نيز از مركبات آن، از حيوان گرفته، تا نبات و معدن و غير آن، از آب و هوا و نظاير آن‌ها، مرتبط باشد و نيز تمامي موجودات طبيعي را طوري ريخته كه با موجودات ديگر مرتبط بوده‌باشد، اين در آن‌هاوآن‌هادر اين‌اثربگذارند، تابه اين‌وسيله هستي‌خودرا ادامه‌دهند.

چيزي كه هست، اثر انسان در ساير موجودات بيشتر، و دامنه تأثيرش در آن‌ها وسيع‌تر است.

براي اين‌كه اين موجود چند وجبي، علاوه بر اين‌كه با ساير موجودات طبيعي