روح و زندگی از دیدگاه قرآن و حدیث صفحه 170

(366) روح و زندگي از ديدگاه قرآن و حديث

ممكن است، اجل غير مسمي به خاطر تحقق نيافتن شرطي كه اجل معلق بر آن شرط شده تخلف كند و در موعد مقرر فرا نرسد، ولكن اجل حتمي ومطلق راهي براي عدم تحقق آن نيست و به هيچ وجه نمـي‌تـوان از رسيـدن آن جلوگيري نمـود.

- «...براي هر اجلي نوشته‌اي است. خـداونـد محـو مي‌كنـد نـوشتـه‌اي را كـه بخـواهـد و تثبيت مي‌كنـد آن‌را كه بخواهـد و نـزد اوست ام‌الكتـاب.» (38 و 39 / رعد)

اين آيه نشان مي‌دهد، كه اجل مسمي همان اجل محتومي است كه در ام الكتاب ثبت شده، و اجل غيـر مسمـي آن اجلـي است كـه در لـوح محـو و اثبـات نـوشتـه شـده است.

تركيب خاصي كه ساختمان بدن آدمي را تشكيل مي‌دهد، با همه اقتضائات محدودي كه در اركان آن هست اقتضا مي‌كند، كه اين ساختمان عمر طبيعي خود را چه بسا به صد يا صد و بيست سال تحديدش كرده‌اند، بكند. اين است آن اجلي كه مي‌توان

محدوده حركت زندگي انسان (367)

گفت در لوح محو و اثبات ثبت شده است، لكن اين نيز هست كه تمامي اجزاء كون با اين ساختمان ارتباط و در آن تأثير دارند و چه بسا اسباب و موانعي كه در اين اجزاء كون از حيطه شماره بيرون است با يكديگر برخورد نموده و همين اصطكاك و برخورد باعث شود كه اجل‌انسان قبل‌از رسيدن به‌حدطبيعي خودمنقضي‌گردد و اين‌همان مرگ ناگهاني است.

چه بســا اين دو اجل در مــوردي در يك زمان توافــق كنند و چه بسا نكنند و البته در صــورت تخــالف آن، اجــل مسمــي تحقــق مي‌پــذيــرد نه اجــل غير مسمــي.(1)

1- الميزان ، ج 13 ، ص 9.

(368) روح و زندگي از ديدگاه قرآن و حديث