روح و زندگی از دیدگاه قرآن و حدیث صفحه 79

پـس صاحبان عمل نيـك مقصود اصلـي از خلقت‌اند، و اما ديگــران به‌خاطــر آنان خلـــق شده‌انـــد. (1)

1- الميزان ، ج 39 ، ص 12.

هدف هستي، شناخت صاحبان بهترين اعمال (165)

مفهوم بهترين اعمال و هدف خلقت انسان

«اَلَّــذي خَلَـقَ الْمَــوْتَ وَ الْــحَيوةَ لِيَبْلُـــوَكُــــمْ اَيُّكُــــمْ اَحْسَـنُ عَمَــلاً...،»

«كسي كه موت و حيات را آفريد، تا شما را بيازمايد كدامتان صاحب بهترين اعمال هستيـد... .» (2/ ملك)

مضمون آيه شريفه فوق صرف ادعاي بدون دليل نيست و آن‌طور كه بعضي‌ها پنداشته‌اند نمي‌خواهد مسئله خلقت و مرگ و زندگي را براي آزمايش در دل‌ها تلقين كند،بلكه مقدمه‌اي بديهي و يا نزديك به بديهي است كه به لزوم و ضرورت بعث براي جزا حكم مي‌كند، براي اين‌كه انساني كه به زندگي دنيا قدم نهاده، دنيائي كه دنبال آن

(166) روح و زندگي از ديدگاه قرآن و حديث

مرگ است، ناچارا اعمالي دارد كه آن اعمال هم يا خوب است يا بد. ممكن نيست عمل او يكي از اين دو صفت را نداشته باشد و از سوي ديگر به حسب فطرت مجهز به جهازي معنوي و عقلاني است، كه اگر عوارض سوئي در كنار نباشد و او را به سوي عمل نيك ســوق مي‌دهد و بسيار كم‌انــد افرادي كه اعمالشان متصف به يكي از دو صفت نيــك و بـد نباشــد، اگر باشــد در بيــن اطفــال و ديوانگـان و سايــر محجوريـن اســت. (1)

آن صفتي كه بر وجود هر چيزي مترتب مي‌شود و در غالب افراد سريان(2) دارد، غايت و هدف آن موجود به‌شمار مي‌رود، هدفي كه منظور آفريننده آن از پديد آوردن آن همان صفت است. مثل حيات نباتي فلان درخت كه غالبا منتهي مي‌شود ببار دادن