- مقدمه ناشر 1
- مقدمه نویسنده 3
- فصل اول: روایات نهی از توقیت 5
- اشاره 5
- معنای لغوی و اصطلاحی توقیت 6
- مقدمه 6
- جلسه اول 6
- روایت اول: ابوحمزه ثمالی از امام باقر علیه السلام 7
- روایات نهی از توقیت 7
- اشاره 7
- بررسی سند 8
- دلالت روایت 9
- اشاره 12
- روایت دوم: عبدالرحمن بن کثیر از امام صادق علیه السلام 12
- جلسه دوم 12
- بررسی سند 12
- دلالت روایت 13
- اشاره 16
- روایت سوم: زراره از امام باقر علیه السلام 16
- بررسی سند 21
- دلالت روایت 21
- نظریه علامه مجلسی و احتمالات روایت 22
- جلسه سوم 24
- روایت چهارم: ابوبصیر از امام صادق علیه السلام 24
- بررسی سند 24
- اشاره 24
- دلالت روایت 25
- بررسی سند 26
- روایت پنجم: احمد بن محمد بن خالد از امام صادق علیه السلام 26
- اشاره 26
- دلالت روایت 27
- روایت ششم: فضیل بن یسار از امام باقر علیه السلام 29
- اشاره 29
- جلسه چهارم 29
- بررسی سند 30
- دلالت روایت 32
- جلسه پنجم 34
- اشاره 34
- روایت هفتم: علی بن یقطین از امام کاظم علیه السلام 34
- بررسی سند 35
- دلالت روایت 36
- روایت هشتم: ابراهیم بن مهزم از امام صادق علیه السلام 41
- اشاره 41
- بررسی سند 41
- جلسه ششم 41
- دلالت روایت 42
- اشاره 43
- روایت نهم: ابوالمرهف از امام باقر علیه السلام 43
- دلالت روایت 45
- بررسی سند 45
- اشاره 47
- جلسه هفتم 47
- روایت دهم: هارون بن عنتره از امیرالمؤمنین علیه السلام 47
- دلالت روایت 48
- بررسی سند 48
- بررسی سند و بحثی پیرامون تحف العقول 49
- روایت یازدهم: محمد بن نعمان از امام صادق علیه السلام 49
- اشاره 49
- دلالت روایت 51
- جلسه هشتم 52
- روایت دوازدهم: محمد بن مسلم از امام صادق علیه السلام 52
- روایات دیگر در موضوع عدم توقیت 52
- اشاره 52
- روایت پانزدهم: توقیع امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف 53
- روایت چهاردهم: ابو بصیر از امام صادق علیه السلام 53
- روایت سیزدهم: ابی بکر حضرمی از امام صادق علیه السلام 53
- روایت شانزدهم: منذر جوّاز از امام صادق علیه السلام 54
- جمع بندی 54
- فصل دوم : علم اهل بیت علیهم السلام به زمان ظهور 56
- اشاره 56
- اقوال در این مساله 57
- قائلین به علم اهل بیت به زمان ظهور 57
- مقدمه 57
- اشاره 57
- جلسه نهم 57
- ب. شیخ طوسی 58
- ج. سیدمحمدتقی موسوی 58
- الف. سیدمرتضی علم الهدی 58
- د. آیت الله بهجت 59
- ه. آیت الله ناصری اصفهانی 59
- و. آیت الله جوادی آملی 60
- جلسه دهم 65
- اشاره 65
- ادله نفی علم اهل بیت به زمان ظهور 65
- روایت اول: دعبل خزاعی از امام رضا علیه السلام 65
- اشاره 65
- قیام به هنگام شنیدن نام قائم 68
- بررسی سند 70
- جلسه یازدهم 70
- 1. عبدالسلام هروی 70
- اشاره 70
- 2. دعبل بن علی خزاعی 72
- دلالت روایت 73
- اشاره 74
- جلسه دوازدهم 74
- روایت دوم: مفضل بن عمر از امام صادق علیه السلام 74
- بررسی سند 75
- دلالت روایت 76
- جلسه سیزدهم 77
- روایت سوم: محمد بن حنفیه 77
- اشاره 77
- بررسی سند 79
- دلالت روایت 80
- منافات نداشتن بین علم امام و ندانستن زمان ظهور 80
- جمع بندی 81
- فصل سوم: موضع علما نسبت به توقیت 82
- اشاره 82
- 1. آلوسی شافعی 83
- اشاره 83
- جلسه چهاردهم 83
- عالمانی که توقیت کرده اند 83
- 2. محمدبن محمد شعیری 84
- 3. خواجه طوسی 86
- عالمانی که نفی توقیت کرده اند 87
- جلسه پانزدهم 87
- 1. نعمانی 87
- اشاره 89
- 3. شیخ طوسی 89
- 2. شیخ صدوق 89
- پاسخ به یک اشکال 90
- جلسه شانزدهم 91
- 4. علامه مجلسی 91
- جلسه هفدهم 93
- روایت ابراهیم بن عبدالله از امام صادق علیه السلام 93
- توضیح و نقد کلام مرحوم بهجت 100
- جلسه هجدهم 100
- جمع بندی 102
- منابع 103
علامه مامقانی در مقام پاسخ می گوید: در مورد سیاری نص به ذم او وارد شده و نص مقدم بر فعل بزرگان می باشد. (1)
اما آنچه به نظر می رسد این است که می توان وی را با بیان چند نکته توثیق نمود.
1. نجاشی شخصیت وی را تضعیف نکرد، بلکه تنها نقل او در روایات را ضعیف شمرده است.
2. ابن الغضائری می گوید: شیوخ قم روایات کتاب نوادر سیاری را پذیرفته اند. (2)
3. روایاتی که ازکتاب نوادر سیاری توسط محدثان قمی مانند: محمدبن یحیی نقل شده، بدون غلو و تخلیط می باشد. (3)
4. شیخ طوسی نیز روایات کتاب نوادر و این روایت مورد بحث را از طریق محمد بن یحیی دریافت کرده که در نتیجه این روایت نیز شامل حکم عدم غلو و تخلیط می باشد.
دلالت روایت
در شرح این روایت باید گفت منظور از«تربّی بالامانی» این است که ائمه طاهرین علیهم السلام قلوب شیعیان را با بیان نزدیک بودن امر فرج و گشایش ثابت نگه داشته تا بر اعتقاد خود باقی بمانند، چرا که اگر به شیعیان وعده زمان دور داده می شد حالت یاس و ناامیدی در آنان به
1- مامقانی، تنقیح المقال، ج 7 (ترجمه احمدبن محمد سیاری ).
2- خوئی، معجم رجال الحدیث، ج 2، ص 283.
3- «أخبرنا بالنوادر خاصه: الحسین بن عبیدالله، عن أحمدبن محمدبن یحیی، قال: حدثنی أبی، قال: حدثناالسیاری، إلابماکان فیه من غلو و تخلیط»؛ (طوسی، فهرست، ص57).