- مقدمه 1
- اشاره 5
- اشاره 7
- اشاره 7
- 1-واژه شناسی حد 7
- حد 7
- اشاره 7
- ب)معنای اصلی واژه 8
- الف)ریشه واژه حد 8
- 2-اصطلاح شناسی حد 10
- الف)حد در متون دینی 10
- ب)حد در اصطلاح فقهی 20
- 3-انواع جرایم حدی 26
- الف)انواع جرایم حدی در فقه اهل سنت 26
- ب)انواع جرایم حدی در فقه شیعه 29
- تعزیر 31
- اشاره 31
- 1-واژه شناسی تعزیر 31
- الف)تعزیر در متون دینی 33
- 2-اصطلاح شناسی تعزیر 33
- ب)تعزیر در اصطلاح فقهی 36
- الف)به لحاظ ویژگی های کمّی و کیفی 37
- 3-تفاوت های حدود و تعزیرات 37
- اشاره 37
- ب)به لحاظ موضوع،نوع عقوبت و میزان مجازات 39
- اشاره 40
- 4-موجبات فقهی اعمال تعزیر 40
- الف)ارتکاب معصیت 40
- ب)اخلال در واجب 46
- ج)رفتار مفسده انگیز و خلاف مصالح عمومی 47
- اشاره 49
- 1-واژه شناسی مشروعیت 49
- مشروعیت 49
- 2-اصطلاح شناسی مشروعیت 49
- 1-واژه شناسی غیبت 52
- عصر غیبت 52
- 2-اصطلاح شناسی غیبت 53
- الف)غیبت در اندیشه کلامی شیعه 53
- ب)عصر غیبت در ادبیات فقهی 55
- اشاره 59
- لزوم عصمت امام 59
- اصل عدم ولایت 60
- اشاره 60
- 1-مفهوم اصل عدم ولایت 61
- 2-نگرش فقها به اصل عدم ولایت 61
- الف)استصحاب 63
- ب)توحید 63
- ج)آزادی انسان ها 64
- ولایت فقیه 66
- اشاره 66
- 1-تبیین مفهوم ولایت فقیه 67
- الف)مفهوم ولایت 67
- ب)مفهوم فقیه 68
- الف)ولایت مقیده فقیه 71
- 2-حدود اختیارات ولی فقیه 71
- اشاره 71
- ب)ولایت مطلقه فقیه 72
- اشاره 74
- ایران 74
- افغانستان 77
- دیگر کشورهای اسلامی 80
- اشاره 82
- اشاره 84
- 1-سید مرتضی 84
- اشاره 84
- متقدمین(فقهای پیش از محقق حلی) 84
- 2-شیخ طوسی 86
- 3-قطب الدین راوندی 87
- 4-طبرسی 90
- متأخرین(محقق حلی تا مقدس اردبیلی) 91
- 1-محقق حلی 91
- 2-فاضل آبی 93
- 4-فخر المحققین 94
- متأخر المتأخرین(مقدس اردبیلی تا معاصران) 95
- 2-شیخ بهایی 95
- 1-مقدس اردبیلی 95
- 4-شیخ انصاری 96
- 3-میرزای قمی 96
- 5-فقهای مشروطه خواه 98
- فقهای معاصر 99
- 1-سید احمد خوانساری 99
- 2-سید محمد شیرازی 100
- اشاره 103
- اشاره 103
- اشاره 103
- 1-لزوم شرایط اجتماعی خاص،برای اجرای حدود 103
- دلایل تحلیلی 103
- ب)جامعه توحیدی و مدینه فاضله 106
- ج)توجه به زمینه های اجتماعی جرم 110
- د)جامع نگری به احکام تربیتی اسلام 112
- 2-عدم حجیت خبر واحد در احکام شدید کیفری 114
- اشاره 114
- ج)شبهه عدم حجیت خبر واحد در احکام شدید کیفری 120
- د)بررسی شبهه 121
- ه)چند نکته 123
- دلایل نقلی 125
- 1-اجماع منقول از ابن ادریس و ابن زهره 125
- اشاره 125
- الف)احتمال ها در تفسیر ظاهر کلام ابن ادریس 127
- ب)بررسی احتمالات 128
- 2-روایت اشعثیات 136
- اشاره 136
- الف)بررسی سند 138
- ب)اشکال های سندی کتاب اشعثیات 139
- ج)بررسی دلالت واژگان 151
- د)اشکال دلالی 165
- اشاره 168
- 3-قاعده درأ 168
- الف)فقها و قاعده درأ 169
- ب)مستند روایی قاعده درأ 171
- ج)رجال شناسی و درایت حدیث 173
- د)مفهوم شناسی 176
- ه)احتیاط در دماء 182
- دیدگاه فقها 188
- 1-بر اساس دیدگاه جواز اقامه حدود 189
- نقد و بررسی 189
- اشاره 189
- 2-بر اساس دیدگاه عدم جواز اقامه حدود 190
- اشاره 193
- متقدمین 195
- 1-شیخ مفید 195
- اشاره 195
- 2-شیخ طوسی 196
- 3-سلّار 197
- 1-علامه حلی 198
- متأخرین 198
- 2-شهید اول 199
- 4-فاضل مقداد 200
- 5-محقق کرکی 201
- متأخرِ متأخرین 202
- 6-شهید ثانی 202
- 1-مقدس اردبیلی 202
- 2-فیض کاشانی 203
- 4-محقق نراقی 204
- 5-صاحب جواهر 205
- فقهای معاصر 207
- 1-امام خمینی 207
- اشاره 210
- استفتائات 210
- 2-مقام معظم رهبری 211
- 3-ناصر مکارم شیرازی 211
- 4-سید عبدالکریم موسوی اردبیلی 211
- اشاره 213
- 1-مبغوضیت تعطیلی حدود 213
- دلایل تحلیلی 213
- اشاره 213
- اشاره 213
- ب)اشکال ها 214
- 2-اختلال نظام 215
- اشاره 215
- الف)دیدگاه فقها 216
- ب)مفهوم حفظ و اختلال نظام 217
- 3-وجود فلسفه و مصلحت تشریع حدود 221
- د)نقد و بررسی 221
- اشاره 221
- الف)دیدگاه فقها 223
- ب)روش دیگر استدلال 225
- 4-استناد به ولایت حسبه 226
- اشاره 226
- الف)مفهوم شناسی حسبه 227
- ب)ولایت حسبه و اقامه حدود 230
- ج)اشکال ها 231
- 1-اطلاق ازمانی ادله حدود 235
- اشاره 235
- دلایل نقلی 235
- اشاره 235
- ب)نقد و بررسی 237
- الف)بررسی سند روایت 243
- 2-روایت حفص بن غیاث 243
- اشاره 243
- اشاره 252
- 3-مقبوله عمر بن حنظله 252
- اشاره 265
- 4-معتبره ابی خدیجه سالم بن مکرم الجمال 265
- الف)بررسی سند روایت 266
- ب)بررسی دلالت روایت 267
- 5-توقیع شریف حضرت صاحب الزمان عجّل الله تعالی فرجه الشریف به اسحاق بن یعقوب 273
- اشاره 273
- یکم.بررسی سند توقیع شریف 274
- دوم.بررسی دلالت توقیع 278
- 6-دیگر روایات 284
- الف)روایات منع از تعطیل حدود 284
- ب)روایات اهمیت اجرای حدود 287
- ج)روایت ابی عبیده 288
- د)نبوی مشهور:«علماء امتی کانبیاء بنی اسرائیل» 290
- ه)حدیث اللهم ارحم خلفائی 291
- و)روایت«مجاری الامور» 292
- ز)برداشت نراقی از مجموع روایات 293
- ح)جمع بندی روایات 294
- عموم مردم 296
- اشاره 296
- اشاره 296
- 1-اقامه حدود در جرایم خاص 296
- اشاره 296
- الف)ساب النبی و الائمه 297
- ج)قتل در فراش 298
- اشاره 300
- الف)اقامه حد بر عبد 300
- ب)اقامه حد بر ولد و زوجه 301
- ج)اقامه حد از سوی ظالمین 302
- 1-تعریف حاکم جور 303
- حاکم جور 303
- اشاره 303
- 2-دلایل مشروعیت اقامه حدود توسط حاکم جور 304
- اشاره 304
- الف)عدم اختصاص واژه امام به معصومان علیهم السلام 304
- ب)سیره عملی معصومان 306
- ج)منع از تعطیل حدود 307
- فقیه یا ولی فقیه 310
- پژوهشی 320
- اشاره 322
- مقالات 340
- منابع اینترنتی 343
- نرم افزارها 344
و جامع المقاصد (1)سلطان عادل متعین در امام معصوم است و«امام المله» (2)و«امام الاصل»نیز در همین معنا به کار رفته است. (3)
با توجه به بررسی های به عمل آمده درباره مفردات روایت،مفهوم کلی آن نیز روشن می شود و می توان گفت مفهوم آن،اختصاص جواز اقامه حدود به امام معصوم،و حرام و غیرنافذ بودن اقامه آن از سوی غیرمعصوم است.
د)اشکال دلالی
اشاره
اشکال دلالی،عدم امکان التزام به برخی بندهای روایت است.بر اساس این حدیث،هیچ یک از سه امرِ جمعه،قضا و اجرای حدود بدون اذن امام جایز نیست.این در حالی است که جمله نخست روایت که می گوید حکم بدون امام جایز نیست،قطعی البطلان است.همین طور بنا به نظر صحیح و مشهور که اقامه جمعه را جایز می دانند،جمله دوم روایت نیز باطل خواهد بود. (4)
پاسخ و نتیجه گیری
در پاسخ به این اشکال می توان یک پاسخ نقضی و دو پاسخ حلّی داد.
پاسخ نقضی: اگر بپذیریم که به دلیل عدم امکان التزام یک بند نمی توان به باقی بندها عمل کرد،باید توقیع شریف را نیز مردود دانست،چون در این توقیع خمس برای شیعیان مباح دانسته شده است،در حالی که فقها،مباح بودن خمس را نپذیرفته اند.طبیعی است با مردود شمردن این روایت،یکی از دلایل عمده دیدگاه جواز نیز فاقد اعتبار می گردد.
پاسخ حلی نخست: بر اساس دیدگاه های اصولیون،دلالت تضمنی از دلالت مطابقی پیروی نمی کند. (5)بندهای روایت نیز هر کدام اخبار جداگانه به شمار می آیند و سقوط
1- (1) .محقق کرکی،جامع المقاصد،ج2،ص371.
2- (2) .ابوالصلاح حلبی،الکافی الفقه،ص151.
3- (3) .ر.ک:سلار،المراسم،ص77؛علی بن حسن حلبی،اشاره السبق الی معرفه الحق،ص97؛یحیی بن سعید حلی،الجامع للشرائع،ص94.
4- (4) .سید ابوالقاسم خویی،مبانی تکمله المنهاج،ج1،ص227.
5- (5) .محمداسحاق فیاض،محاضرات فی اصول الفقه،تقریرات درس سید ابوالقاسم خویی،ج3،ص72.