- مقدمه 1
- اشاره 5
- اشاره 7
- اشاره 7
- 1-واژه شناسی حد 7
- اشاره 7
- حد 7
- ب)معنای اصلی واژه 8
- الف)ریشه واژه حد 8
- 2-اصطلاح شناسی حد 10
- الف)حد در متون دینی 10
- ب)حد در اصطلاح فقهی 20
- 3-انواع جرایم حدی 26
- الف)انواع جرایم حدی در فقه اهل سنت 26
- ب)انواع جرایم حدی در فقه شیعه 29
- اشاره 31
- تعزیر 31
- 1-واژه شناسی تعزیر 31
- 2-اصطلاح شناسی تعزیر 33
- الف)تعزیر در متون دینی 33
- ب)تعزیر در اصطلاح فقهی 36
- الف)به لحاظ ویژگی های کمّی و کیفی 37
- 3-تفاوت های حدود و تعزیرات 37
- اشاره 37
- ب)به لحاظ موضوع،نوع عقوبت و میزان مجازات 39
- 4-موجبات فقهی اعمال تعزیر 40
- اشاره 40
- الف)ارتکاب معصیت 40
- ب)اخلال در واجب 46
- ج)رفتار مفسده انگیز و خلاف مصالح عمومی 47
- مشروعیت 49
- 1-واژه شناسی مشروعیت 49
- اشاره 49
- 2-اصطلاح شناسی مشروعیت 49
- 1-واژه شناسی غیبت 52
- عصر غیبت 52
- الف)غیبت در اندیشه کلامی شیعه 53
- 2-اصطلاح شناسی غیبت 53
- ب)عصر غیبت در ادبیات فقهی 55
- اشاره 59
- لزوم عصمت امام 59
- اشاره 60
- اصل عدم ولایت 60
- 2-نگرش فقها به اصل عدم ولایت 61
- 1-مفهوم اصل عدم ولایت 61
- ب)توحید 63
- الف)استصحاب 63
- ج)آزادی انسان ها 64
- اشاره 66
- ولایت فقیه 66
- 1-تبیین مفهوم ولایت فقیه 67
- الف)مفهوم ولایت 67
- ب)مفهوم فقیه 68
- الف)ولایت مقیده فقیه 71
- 2-حدود اختیارات ولی فقیه 71
- اشاره 71
- ب)ولایت مطلقه فقیه 72
- اشاره 74
- ایران 74
- افغانستان 77
- دیگر کشورهای اسلامی 80
- اشاره 82
- 1-سید مرتضی 84
- اشاره 84
- اشاره 84
- متقدمین(فقهای پیش از محقق حلی) 84
- 2-شیخ طوسی 86
- 3-قطب الدین راوندی 87
- 4-طبرسی 90
- 1-محقق حلی 91
- متأخرین(محقق حلی تا مقدس اردبیلی) 91
- 2-فاضل آبی 93
- 4-فخر المحققین 94
- متأخر المتأخرین(مقدس اردبیلی تا معاصران) 95
- 1-مقدس اردبیلی 95
- 2-شیخ بهایی 95
- 3-میرزای قمی 96
- 4-شیخ انصاری 96
- 5-فقهای مشروطه خواه 98
- فقهای معاصر 99
- 1-سید احمد خوانساری 99
- 2-سید محمد شیرازی 100
- دلایل تحلیلی 103
- 1-لزوم شرایط اجتماعی خاص،برای اجرای حدود 103
- اشاره 103
- اشاره 103
- اشاره 103
- ب)جامعه توحیدی و مدینه فاضله 106
- ج)توجه به زمینه های اجتماعی جرم 110
- د)جامع نگری به احکام تربیتی اسلام 112
- 2-عدم حجیت خبر واحد در احکام شدید کیفری 114
- اشاره 114
- ج)شبهه عدم حجیت خبر واحد در احکام شدید کیفری 120
- د)بررسی شبهه 121
- ه)چند نکته 123
- 1-اجماع منقول از ابن ادریس و ابن زهره 125
- دلایل نقلی 125
- اشاره 125
- الف)احتمال ها در تفسیر ظاهر کلام ابن ادریس 127
- ب)بررسی احتمالات 128
- 2-روایت اشعثیات 136
- اشاره 136
- الف)بررسی سند 138
- ب)اشکال های سندی کتاب اشعثیات 139
- ج)بررسی دلالت واژگان 151
- د)اشکال دلالی 165
- اشاره 168
- 3-قاعده درأ 168
- الف)فقها و قاعده درأ 169
- ب)مستند روایی قاعده درأ 171
- ج)رجال شناسی و درایت حدیث 173
- د)مفهوم شناسی 176
- ه)احتیاط در دماء 182
- دیدگاه فقها 188
- 1-بر اساس دیدگاه جواز اقامه حدود 189
- اشاره 189
- نقد و بررسی 189
- 2-بر اساس دیدگاه عدم جواز اقامه حدود 190
- اشاره 193
- 1-شیخ مفید 195
- متقدمین 195
- اشاره 195
- 2-شیخ طوسی 196
- 3-سلّار 197
- 1-علامه حلی 198
- متأخرین 198
- 2-شهید اول 199
- 4-فاضل مقداد 200
- 5-محقق کرکی 201
- متأخرِ متأخرین 202
- 6-شهید ثانی 202
- 1-مقدس اردبیلی 202
- 2-فیض کاشانی 203
- 4-محقق نراقی 204
- 5-صاحب جواهر 205
- فقهای معاصر 207
- 1-امام خمینی 207
- اشاره 210
- استفتائات 210
- 3-ناصر مکارم شیرازی 211
- 2-مقام معظم رهبری 211
- 4-سید عبدالکریم موسوی اردبیلی 211
- 1-مبغوضیت تعطیلی حدود 213
- اشاره 213
- اشاره 213
- اشاره 213
- دلایل تحلیلی 213
- ب)اشکال ها 214
- 2-اختلال نظام 215
- اشاره 215
- الف)دیدگاه فقها 216
- ب)مفهوم حفظ و اختلال نظام 217
- د)نقد و بررسی 221
- 3-وجود فلسفه و مصلحت تشریع حدود 221
- اشاره 221
- الف)دیدگاه فقها 223
- ب)روش دیگر استدلال 225
- اشاره 226
- 4-استناد به ولایت حسبه 226
- الف)مفهوم شناسی حسبه 227
- ب)ولایت حسبه و اقامه حدود 230
- ج)اشکال ها 231
- 1-اطلاق ازمانی ادله حدود 235
- اشاره 235
- اشاره 235
- دلایل نقلی 235
- ب)نقد و بررسی 237
- الف)بررسی سند روایت 243
- اشاره 243
- 2-روایت حفص بن غیاث 243
- اشاره 252
- 3-مقبوله عمر بن حنظله 252
- اشاره 265
- 4-معتبره ابی خدیجه سالم بن مکرم الجمال 265
- الف)بررسی سند روایت 266
- ب)بررسی دلالت روایت 267
- اشاره 273
- 5-توقیع شریف حضرت صاحب الزمان عجّل الله تعالی فرجه الشریف به اسحاق بن یعقوب 273
- یکم.بررسی سند توقیع شریف 274
- دوم.بررسی دلالت توقیع 278
- 6-دیگر روایات 284
- الف)روایات منع از تعطیل حدود 284
- ب)روایات اهمیت اجرای حدود 287
- ج)روایت ابی عبیده 288
- د)نبوی مشهور:«علماء امتی کانبیاء بنی اسرائیل» 290
- ه)حدیث اللهم ارحم خلفائی 291
- و)روایت«مجاری الامور» 292
- ز)برداشت نراقی از مجموع روایات 293
- ح)جمع بندی روایات 294
- اشاره 296
- عموم مردم 296
- اشاره 296
- 1-اقامه حدود در جرایم خاص 296
- اشاره 296
- الف)ساب النبی و الائمه 297
- ج)قتل در فراش 298
- الف)اقامه حد بر عبد 300
- اشاره 300
- ب)اقامه حد بر ولد و زوجه 301
- ج)اقامه حد از سوی ظالمین 302
- 1-تعریف حاکم جور 303
- اشاره 303
- حاکم جور 303
- الف)عدم اختصاص واژه امام به معصومان علیهم السلام 304
- 2-دلایل مشروعیت اقامه حدود توسط حاکم جور 304
- اشاره 304
- ب)سیره عملی معصومان 306
- ج)منع از تعطیل حدود 307
- فقیه یا ولی فقیه 310
- پژوهشی 320
- اشاره 322
- مقالات 340
- منابع اینترنتی 343
- نرم افزارها 344
چه بسا اهدافی چون پاکسازی و اصلاح مجرم و جامعه بر این هدف ترجیح داشته باشد.مؤید این مطلب،روایاتی است که امام تصریح می کند توبه و اصلاح مجرم بین خود و خدایش،بهتر از اقامه حد در برابر عموم مردم است. (1)
دلایل نقلی
اشاره
از مباحث مطرح شده در فصل پیش روشن شد ادله عقلی مورد بحث،بیشتر بر لزوم و بایستگی اقامه حدود تأکید می کردند،ولی درباره متصدی اقامه حدود و کسی که باید در زمان غیبت این ولایت را به دست گیرد،ساکت اند.به نظر می رسد تعیین این فرد بدون مراجعه به دلایل نقلی میسر نباشد.به همین دلیل،در ادامه این دلایل را به منظور پی بردن به اصل مشروعیت اقامه حدود در عصر غیبت و با نیم نگاهی به متصدی آن پس از اثبات مشروعیت پی می گیریم.عمده دلایل نقلی عبارت اند از:اطلاق ازمانی ادله حدود،روایت حفص بن غیاث،مقبوله عمر بن حنظله،معتبره ابی خدیجه و توقیع شریف حضرت صاحب الزمان عجّل الله تعالی فرجه الشریف.
1-اطلاق ازمانی ادله حدود
اشاره
یکی از ادله جواز اقامه حدود،مطلق و عام بودن ادله حدود در کتاب و سنت است.آیت الله خویی به این ادله به این نحو استدلال کرده است:
ادله حدود،چه در کتاب و چه در سنت،مطلق است و به زمان خاصی مقید نیست؛مانند (الزّانِیَهُ وَ الزّانِی فَاجْلِدُوا کُلَّ واحِدٍ مِنْهُما مِائَهَ جَلْدَهٍ) (نور،آیه2)و (وَ السّارِقُ وَ السّارِقَهُ فَاقْطَعُوا أَیْدِیَهُما جَزاءً بِما کَسَبا نَکالاً مِنَ اللّهِ وَ اللّهُ عَزِیزٌ حَکِیمٌ) (مائده،آیه38)این ادله بر وجوب اقامه حدود دلالت دارد،ولی نشان نمی دهد متصدی اقامه حدود چه کسی است.از طرفی،ضروری است که این امر برای فرد فرد مسلمین تشریع نشده باشد؛چون این امر موجب اختلال نظام می شود،بلکه از برخی روایات استفاده می شود که اقامه حد برای همه کس جایز نیست.پس باید به قدر میتفن اخذ کرد و متیقین کسی است که امر به دست اوست و او حاکم شرعی است. (2)
1- (1) .ر.ک:کلینی،کافی،ج7،ص185-187 و شیخ حر عاملی،وسائل الشیعه،ج18،ص327-329.
2- (2) .سید ابوالقاسم خویی،مبانی تکمله المنهاج،ج1،ص224.