مشروعیت اقامه حدود و تعزیرات در عصر غیبت صفحه 237

روایات از نظر بیان مجری حدود مجمل بوده،باید به قدر متیقن اخذ کرد و با توجه به اینکه عصمت یا منصوب بودن از سوی معصوم از قیود محتمل است،قدر متیقن از آیات معصومان و منصوبان از سوی ایشان خواهند بود.

در پاسخ باید گفت تحلیل فوق درباره زمان حضور امام صحیح است،در زمان غیبت،در صورت ثبوت نصب،قید یاد شده حاصل شده است،اما اگر نصب ثابت نباشد،به دلیل جاودانگی شریعت و اطلاق ازمانی ادله حدود،احتمال خصوصیت فوق منتفی می گردد؛زیرا نتیجه این احتمال با ظهور آیات تنافی دارد (1)و مشخص است در خصوص چنین تعارضی،ظواهر قرآن که از امارات شمرده می شوند،ترجیح می یابند.افزون بر این،اعتقاد به لزوم حضور معصوم گرچه مستلزم نسخ ادله حدود نیست،لغویت تشریع را در پی دارد.آیا تشریع امری که در شریعت بسیار بر آن تاکید شده و سبب احیای زمین و هر بار اجرای آن سودمندتر از چهل روز باران است،در حالی که امکان اجرای آن در بیشتر زمان ها و مکان ها مقدور نیست،لغو نمی نماید.شاید در سال های آغازین غیبت کبری،این شبهه دور از ذهن می نمود،اما نادیده انگاشتن این نکته در زمان ما،قدری دور از خرد می نماید.بنابراین،به نظر می رسد بر اساس اطلاقات،لزوم اجرای حدود در هر عصر و زمانی بدیهی است.

ب)نقد و بررسی

اشاره

اطلاق ازمانی ادله حدود،دلیل کارآمدی در اثبات لزوم اجرای حدود در عصر غیبت است،ولی نباید از نظر دور داشت که این عمومات،به ظاهر تنها مشروعیت اقامه حدود را اثبات می کنند،و در تعیین مجری اقامه حدود ظهور ندارند.فقهایی که نیابت عامه فقیه را پذیرفته اند،بر اساس این نیابت،فقیه را مجری حدود می دانند،ولی آیت الله خویی که در برخی از ادله ولایت فقیه تردیدهایی دارد و بیشتر به دلایل عقلی برای اثبات ولایت فقیه متمایل است،راهکار اکتفا به قدر متیقن را مطرح می کند.