- مقدمه 1
- اشاره 5
- اشاره 7
- اشاره 7
- اشاره 7
- 1-واژه شناسی حد 7
- حد 7
- الف)ریشه واژه حد 8
- ب)معنای اصلی واژه 8
- 2-اصطلاح شناسی حد 10
- الف)حد در متون دینی 10
- ب)حد در اصطلاح فقهی 20
- الف)انواع جرایم حدی در فقه اهل سنت 26
- 3-انواع جرایم حدی 26
- ب)انواع جرایم حدی در فقه شیعه 29
- 1-واژه شناسی تعزیر 31
- اشاره 31
- تعزیر 31
- 2-اصطلاح شناسی تعزیر 33
- الف)تعزیر در متون دینی 33
- ب)تعزیر در اصطلاح فقهی 36
- اشاره 37
- 3-تفاوت های حدود و تعزیرات 37
- الف)به لحاظ ویژگی های کمّی و کیفی 37
- ب)به لحاظ موضوع،نوع عقوبت و میزان مجازات 39
- الف)ارتکاب معصیت 40
- اشاره 40
- 4-موجبات فقهی اعمال تعزیر 40
- ب)اخلال در واجب 46
- ج)رفتار مفسده انگیز و خلاف مصالح عمومی 47
- 2-اصطلاح شناسی مشروعیت 49
- مشروعیت 49
- 1-واژه شناسی مشروعیت 49
- اشاره 49
- 1-واژه شناسی غیبت 52
- عصر غیبت 52
- الف)غیبت در اندیشه کلامی شیعه 53
- 2-اصطلاح شناسی غیبت 53
- ب)عصر غیبت در ادبیات فقهی 55
- اشاره 59
- لزوم عصمت امام 59
- اصل عدم ولایت 60
- اشاره 60
- 2-نگرش فقها به اصل عدم ولایت 61
- 1-مفهوم اصل عدم ولایت 61
- ب)توحید 63
- الف)استصحاب 63
- ج)آزادی انسان ها 64
- ولایت فقیه 66
- اشاره 66
- الف)مفهوم ولایت 67
- 1-تبیین مفهوم ولایت فقیه 67
- ب)مفهوم فقیه 68
- الف)ولایت مقیده فقیه 71
- اشاره 71
- 2-حدود اختیارات ولی فقیه 71
- ب)ولایت مطلقه فقیه 72
- ایران 74
- اشاره 74
- افغانستان 77
- دیگر کشورهای اسلامی 80
- اشاره 82
- متقدمین(فقهای پیش از محقق حلی) 84
- اشاره 84
- 1-سید مرتضی 84
- اشاره 84
- 2-شیخ طوسی 86
- 3-قطب الدین راوندی 87
- 4-طبرسی 90
- متأخرین(محقق حلی تا مقدس اردبیلی) 91
- 1-محقق حلی 91
- 2-فاضل آبی 93
- 4-فخر المحققین 94
- 2-شیخ بهایی 95
- متأخر المتأخرین(مقدس اردبیلی تا معاصران) 95
- 1-مقدس اردبیلی 95
- 3-میرزای قمی 96
- 4-شیخ انصاری 96
- 5-فقهای مشروطه خواه 98
- 1-سید احمد خوانساری 99
- فقهای معاصر 99
- 2-سید محمد شیرازی 100
- 1-لزوم شرایط اجتماعی خاص،برای اجرای حدود 103
- اشاره 103
- دلایل تحلیلی 103
- اشاره 103
- اشاره 103
- ب)جامعه توحیدی و مدینه فاضله 106
- ج)توجه به زمینه های اجتماعی جرم 110
- د)جامع نگری به احکام تربیتی اسلام 112
- اشاره 114
- 2-عدم حجیت خبر واحد در احکام شدید کیفری 114
- ج)شبهه عدم حجیت خبر واحد در احکام شدید کیفری 120
- د)بررسی شبهه 121
- ه)چند نکته 123
- اشاره 125
- دلایل نقلی 125
- 1-اجماع منقول از ابن ادریس و ابن زهره 125
- الف)احتمال ها در تفسیر ظاهر کلام ابن ادریس 127
- ب)بررسی احتمالات 128
- اشاره 136
- 2-روایت اشعثیات 136
- الف)بررسی سند 138
- ب)اشکال های سندی کتاب اشعثیات 139
- ج)بررسی دلالت واژگان 151
- د)اشکال دلالی 165
- اشاره 168
- 3-قاعده درأ 168
- الف)فقها و قاعده درأ 169
- ب)مستند روایی قاعده درأ 171
- ج)رجال شناسی و درایت حدیث 173
- د)مفهوم شناسی 176
- ه)احتیاط در دماء 182
- دیدگاه فقها 188
- نقد و بررسی 189
- 1-بر اساس دیدگاه جواز اقامه حدود 189
- اشاره 189
- 2-بر اساس دیدگاه عدم جواز اقامه حدود 190
- اشاره 193
- متقدمین 195
- اشاره 195
- 1-شیخ مفید 195
- 2-شیخ طوسی 196
- 3-سلّار 197
- متأخرین 198
- 1-علامه حلی 198
- 2-شهید اول 199
- 4-فاضل مقداد 200
- 5-محقق کرکی 201
- 6-شهید ثانی 202
- متأخرِ متأخرین 202
- 1-مقدس اردبیلی 202
- 2-فیض کاشانی 203
- 4-محقق نراقی 204
- 5-صاحب جواهر 205
- فقهای معاصر 207
- 1-امام خمینی 207
- استفتائات 210
- اشاره 210
- 2-مقام معظم رهبری 211
- 4-سید عبدالکریم موسوی اردبیلی 211
- 3-ناصر مکارم شیرازی 211
- اشاره 213
- اشاره 213
- 1-مبغوضیت تعطیلی حدود 213
- دلایل تحلیلی 213
- اشاره 213
- ب)اشکال ها 214
- اشاره 215
- 2-اختلال نظام 215
- الف)دیدگاه فقها 216
- ب)مفهوم حفظ و اختلال نظام 217
- اشاره 221
- 3-وجود فلسفه و مصلحت تشریع حدود 221
- د)نقد و بررسی 221
- الف)دیدگاه فقها 223
- ب)روش دیگر استدلال 225
- اشاره 226
- 4-استناد به ولایت حسبه 226
- الف)مفهوم شناسی حسبه 227
- ب)ولایت حسبه و اقامه حدود 230
- ج)اشکال ها 231
- دلایل نقلی 235
- اشاره 235
- 1-اطلاق ازمانی ادله حدود 235
- اشاره 235
- ب)نقد و بررسی 237
- 2-روایت حفص بن غیاث 243
- اشاره 243
- الف)بررسی سند روایت 243
- 3-مقبوله عمر بن حنظله 252
- اشاره 252
- 4-معتبره ابی خدیجه سالم بن مکرم الجمال 265
- اشاره 265
- الف)بررسی سند روایت 266
- ب)بررسی دلالت روایت 267
- 5-توقیع شریف حضرت صاحب الزمان عجّل الله تعالی فرجه الشریف به اسحاق بن یعقوب 273
- اشاره 273
- یکم.بررسی سند توقیع شریف 274
- دوم.بررسی دلالت توقیع 278
- الف)روایات منع از تعطیل حدود 284
- 6-دیگر روایات 284
- ب)روایات اهمیت اجرای حدود 287
- ج)روایت ابی عبیده 288
- د)نبوی مشهور:«علماء امتی کانبیاء بنی اسرائیل» 290
- ه)حدیث اللهم ارحم خلفائی 291
- و)روایت«مجاری الامور» 292
- ز)برداشت نراقی از مجموع روایات 293
- ح)جمع بندی روایات 294
- اشاره 296
- 1-اقامه حدود در جرایم خاص 296
- اشاره 296
- عموم مردم 296
- اشاره 296
- الف)ساب النبی و الائمه 297
- ج)قتل در فراش 298
- اشاره 300
- الف)اقامه حد بر عبد 300
- ب)اقامه حد بر ولد و زوجه 301
- ج)اقامه حد از سوی ظالمین 302
- اشاره 303
- حاکم جور 303
- 1-تعریف حاکم جور 303
- 2-دلایل مشروعیت اقامه حدود توسط حاکم جور 304
- اشاره 304
- الف)عدم اختصاص واژه امام به معصومان علیهم السلام 304
- ب)سیره عملی معصومان 306
- ج)منع از تعطیل حدود 307
- فقیه یا ولی فقیه 310
- پژوهشی 320
- اشاره 322
- مقالات 340
- منابع اینترنتی 343
- نرم افزارها 344
تأکید بلیغ به همگان اعلام می کرد.عدم وصول چنین بیانی کافی است تا ما را از این تکلیف فارغ سازد. (1)
پاسخ: همان گونه که مستشکل خود اذعان کرده،بیان ایشان مخالف دیدگاه های اصولی است؛زیرا بر اساس دیدگاه عالمان اصولی«تکلیف یقینی برائت یقینی می طلبد»و تا زمانی که فقیه تصدی اقامه حدود را به دست نگرفته این احتمال وجود دارد که تکلیف ساقط نشده باشد.به عبارت روشن تر،در این بحث«قاعده اشتغال»جاری است،نه«اصل برائت»؛زیرا وجود تکلیف محرز است و شک در مکلفٌ به و سقوط تکلیف است،نه در اصل تکلیف.
2-روایت حفص بن غیاث
اشاره
شیخ صدوق در بحث«نوادر حدود»از کتاب من لا یحضره الفقیه و شیخ طوسی در دو جای تهذیب این روایت را نقل کرده اند. (2)
حفص بن غیاث می گوید:«از امام صادق علیه السلام پرسیدم:چه کسی باید حدود را اقامه کند؛سلطان یا قاضی؟فرمود:اقامه حدود بر عهده کسی است که حکم بدو واگذار شده است. (3)
الف)بررسی سند روایت
اشاره
یکی از اشکال هایی بر این روایت،ضعف سندی آن است.با توجه به اینکه این روایت از روایات مهم در این مقام به شمار می آید،هر دو طریق موجود آن،هم طریق شیخ و هم طریق صدوق شایسته بررسی است.تفاوت این دو طریق تنها در دو
1- (1) .همان.
2- (2) .یکی در باب«الزیادات من القضاء و الاحکام»که فرموده است:«عن محمد بن الحسن الصفار عن علی بن محمد عن القاسم بن محمد عن سلیمان بن داود المنقری عن حفص بن غیاث قال:سألت أباعبدالله علیه السلام قلت:من یقیم الحدود،السلطان او القاضی؟فقال:«اقامه الحدود الی من الیه الحکم».(شیخ طوسی،تهذیب الاحکام،ج 6،ص314)دیگری در آخر باب زیادات از کتاب حدود با این سند«عن سلیمان بن داود المنقری عن حفص بن غیاث قال:سألت أباعبدالله علیه السلام:من یقیم الحدود،السلطان او القاضی؟قال:«اقامه الحدود الی من الیه الحکم».(همان،ج155،10)
3- (3) .شیخ حر عاملی،وسائل الشیعه،ج18،باب 28 از ابواب مقدمات حدود،ص338،ح 1.