- مقدمه 1
- اشاره 5
- اشاره 7
- اشاره 7
- اشاره 7
- 1-واژه شناسی حد 7
- حد 7
- ب)معنای اصلی واژه 8
- الف)ریشه واژه حد 8
- الف)حد در متون دینی 10
- 2-اصطلاح شناسی حد 10
- ب)حد در اصطلاح فقهی 20
- الف)انواع جرایم حدی در فقه اهل سنت 26
- 3-انواع جرایم حدی 26
- ب)انواع جرایم حدی در فقه شیعه 29
- 1-واژه شناسی تعزیر 31
- اشاره 31
- تعزیر 31
- الف)تعزیر در متون دینی 33
- 2-اصطلاح شناسی تعزیر 33
- ب)تعزیر در اصطلاح فقهی 36
- 3-تفاوت های حدود و تعزیرات 37
- اشاره 37
- الف)به لحاظ ویژگی های کمّی و کیفی 37
- ب)به لحاظ موضوع،نوع عقوبت و میزان مجازات 39
- اشاره 40
- الف)ارتکاب معصیت 40
- 4-موجبات فقهی اعمال تعزیر 40
- ب)اخلال در واجب 46
- ج)رفتار مفسده انگیز و خلاف مصالح عمومی 47
- مشروعیت 49
- 1-واژه شناسی مشروعیت 49
- اشاره 49
- 2-اصطلاح شناسی مشروعیت 49
- 1-واژه شناسی غیبت 52
- عصر غیبت 52
- 2-اصطلاح شناسی غیبت 53
- الف)غیبت در اندیشه کلامی شیعه 53
- ب)عصر غیبت در ادبیات فقهی 55
- اشاره 59
- لزوم عصمت امام 59
- اشاره 60
- اصل عدم ولایت 60
- 2-نگرش فقها به اصل عدم ولایت 61
- 1-مفهوم اصل عدم ولایت 61
- الف)استصحاب 63
- ب)توحید 63
- ج)آزادی انسان ها 64
- اشاره 66
- ولایت فقیه 66
- 1-تبیین مفهوم ولایت فقیه 67
- الف)مفهوم ولایت 67
- ب)مفهوم فقیه 68
- 2-حدود اختیارات ولی فقیه 71
- الف)ولایت مقیده فقیه 71
- اشاره 71
- ب)ولایت مطلقه فقیه 72
- اشاره 74
- ایران 74
- افغانستان 77
- دیگر کشورهای اسلامی 80
- اشاره 82
- متقدمین(فقهای پیش از محقق حلی) 84
- 1-سید مرتضی 84
- اشاره 84
- اشاره 84
- 2-شیخ طوسی 86
- 3-قطب الدین راوندی 87
- 4-طبرسی 90
- متأخرین(محقق حلی تا مقدس اردبیلی) 91
- 1-محقق حلی 91
- 2-فاضل آبی 93
- 4-فخر المحققین 94
- متأخر المتأخرین(مقدس اردبیلی تا معاصران) 95
- 1-مقدس اردبیلی 95
- 2-شیخ بهایی 95
- 3-میرزای قمی 96
- 4-شیخ انصاری 96
- 5-فقهای مشروطه خواه 98
- فقهای معاصر 99
- 1-سید احمد خوانساری 99
- 2-سید محمد شیرازی 100
- 1-لزوم شرایط اجتماعی خاص،برای اجرای حدود 103
- اشاره 103
- اشاره 103
- دلایل تحلیلی 103
- اشاره 103
- ب)جامعه توحیدی و مدینه فاضله 106
- ج)توجه به زمینه های اجتماعی جرم 110
- د)جامع نگری به احکام تربیتی اسلام 112
- اشاره 114
- 2-عدم حجیت خبر واحد در احکام شدید کیفری 114
- ج)شبهه عدم حجیت خبر واحد در احکام شدید کیفری 120
- د)بررسی شبهه 121
- ه)چند نکته 123
- 1-اجماع منقول از ابن ادریس و ابن زهره 125
- اشاره 125
- دلایل نقلی 125
- الف)احتمال ها در تفسیر ظاهر کلام ابن ادریس 127
- ب)بررسی احتمالات 128
- اشاره 136
- 2-روایت اشعثیات 136
- الف)بررسی سند 138
- ب)اشکال های سندی کتاب اشعثیات 139
- ج)بررسی دلالت واژگان 151
- د)اشکال دلالی 165
- 3-قاعده درأ 168
- اشاره 168
- الف)فقها و قاعده درأ 169
- ب)مستند روایی قاعده درأ 171
- ج)رجال شناسی و درایت حدیث 173
- د)مفهوم شناسی 176
- ه)احتیاط در دماء 182
- دیدگاه فقها 188
- 1-بر اساس دیدگاه جواز اقامه حدود 189
- اشاره 189
- نقد و بررسی 189
- 2-بر اساس دیدگاه عدم جواز اقامه حدود 190
- اشاره 193
- 1-شیخ مفید 195
- اشاره 195
- متقدمین 195
- 2-شیخ طوسی 196
- 3-سلّار 197
- متأخرین 198
- 1-علامه حلی 198
- 2-شهید اول 199
- 4-فاضل مقداد 200
- 5-محقق کرکی 201
- 6-شهید ثانی 202
- متأخرِ متأخرین 202
- 1-مقدس اردبیلی 202
- 2-فیض کاشانی 203
- 4-محقق نراقی 204
- 5-صاحب جواهر 205
- 1-امام خمینی 207
- فقهای معاصر 207
- اشاره 210
- استفتائات 210
- 3-ناصر مکارم شیرازی 211
- 4-سید عبدالکریم موسوی اردبیلی 211
- 2-مقام معظم رهبری 211
- اشاره 213
- اشاره 213
- 1-مبغوضیت تعطیلی حدود 213
- دلایل تحلیلی 213
- اشاره 213
- ب)اشکال ها 214
- اشاره 215
- 2-اختلال نظام 215
- الف)دیدگاه فقها 216
- ب)مفهوم حفظ و اختلال نظام 217
- 3-وجود فلسفه و مصلحت تشریع حدود 221
- د)نقد و بررسی 221
- اشاره 221
- الف)دیدگاه فقها 223
- ب)روش دیگر استدلال 225
- اشاره 226
- 4-استناد به ولایت حسبه 226
- الف)مفهوم شناسی حسبه 227
- ب)ولایت حسبه و اقامه حدود 230
- ج)اشکال ها 231
- اشاره 235
- اشاره 235
- دلایل نقلی 235
- 1-اطلاق ازمانی ادله حدود 235
- ب)نقد و بررسی 237
- الف)بررسی سند روایت 243
- 2-روایت حفص بن غیاث 243
- اشاره 243
- 3-مقبوله عمر بن حنظله 252
- اشاره 252
- اشاره 265
- 4-معتبره ابی خدیجه سالم بن مکرم الجمال 265
- الف)بررسی سند روایت 266
- ب)بررسی دلالت روایت 267
- 5-توقیع شریف حضرت صاحب الزمان عجّل الله تعالی فرجه الشریف به اسحاق بن یعقوب 273
- اشاره 273
- یکم.بررسی سند توقیع شریف 274
- دوم.بررسی دلالت توقیع 278
- الف)روایات منع از تعطیل حدود 284
- 6-دیگر روایات 284
- ب)روایات اهمیت اجرای حدود 287
- ج)روایت ابی عبیده 288
- د)نبوی مشهور:«علماء امتی کانبیاء بنی اسرائیل» 290
- ه)حدیث اللهم ارحم خلفائی 291
- و)روایت«مجاری الامور» 292
- ز)برداشت نراقی از مجموع روایات 293
- ح)جمع بندی روایات 294
- اشاره 296
- 1-اقامه حدود در جرایم خاص 296
- عموم مردم 296
- اشاره 296
- اشاره 296
- الف)ساب النبی و الائمه 297
- ج)قتل در فراش 298
- اشاره 300
- الف)اقامه حد بر عبد 300
- ب)اقامه حد بر ولد و زوجه 301
- ج)اقامه حد از سوی ظالمین 302
- 1-تعریف حاکم جور 303
- اشاره 303
- حاکم جور 303
- اشاره 304
- 2-دلایل مشروعیت اقامه حدود توسط حاکم جور 304
- الف)عدم اختصاص واژه امام به معصومان علیهم السلام 304
- ب)سیره عملی معصومان 306
- ج)منع از تعطیل حدود 307
- فقیه یا ولی فقیه 310
- پژوهشی 320
- اشاره 322
- مقالات 340
- منابع اینترنتی 343
- نرم افزارها 344
مطلق بر فقیه جامع شرایط صدق نمی کند،در حالی که در بحث از«مقبوله عمر بن حنظله»اثبات خواهم کرد که فقها از سوی ائمه حاکم علی الاطلاق معرفی شده اند و در نتیجه،اشکال منتفی می شود.دیگر اشکال ها نیز به همین صورت بنیان استواری ندارد.
احتمال تقیه: این احتمال،با اصل عدم تقیه برطرف می شود.
احتمال اختصاص ولایت فقها به باب قضا: با توجه به مقبوله«عمر بن حنظله»و عمومیت حکم در آن،این احتمال دفع می گردد.به علاوه،اگر ثابت شود اقامه حدود از وظایف قضات است-چنان که یکی از طرق استدلال به روایت مدعی این مسئله است-این اشکال بی مورد خواهد بود؛چون به هر حال بی گمان ولایت فقها بر قضا مورد اتفاق فقهاست و نگارنده تا به حال فقیهی را ندیده که میان قضاوت در منازعات و امور کیفری فرق گذاشته باشد.با وجود این،در مباحث آتی،همراه با بررسی معتبره ابی خدیجه با تحقیق بیشتری به اقامه حدود از سوی قضات خواهیم پرداخت.
کاربرد واژه امام در اخبار رجم و تازیانه: به کار رفتن واژه امام در اخبار رجم و تازیانه نیز پس از اثبات نیابت عامه فقها از امام معصوم،نمی تواند دلیل بر اختصاص اقامه حدود به ائمه باشد؛زیرا همان گونه که در مباحث پیشین یادآور شدیم،ادله ولایت فقیه حاکم بر این روایات هستند.
3-مقبوله عمر بن حنظله
اشاره
یکی از دلایلی که بسیاری از فقها همچون علامه حلی، (1)شهید ثانی، (2)محقق اردبیلی، (3)محقق سبزواری، (4)صاحب جواهر (5)و صاحب فقه الصادق (6)برای جواز اقامه حدود بدان استناد کرده اند،مقبوله عمر بن حنظله است.این روایت همچنین مورد استناد فقهای فراوانی در اثبات نیابت عامه فقیه قرار گرفته است؛از جمله محقق
1- (1) .علامه حلی،مختلف الشیعه،ج4،ص464 و همان،منتهی المطلب،ج994،2.
2- (2) .شهید ثانی،مسالک الافهام،ج3،ص108 وهمان،روض الجنان،ص290.
3- (3) .محقق اردبیلی،مجمع الفائده و البرهان،ج7،ص547.
4- (4) .محقق سبزواری،کفایه الاحکام،ص83.
5- (5) .محمدحسن نجفی،جواهر الکلام،ج21،ص394.
6- (6) .محمدصادق روحانی،فقه الصادق،ج13،ص298.