- مقدمه 1
- اشاره 5
- اشاره 7
- اشاره 7
- اشاره 7
- 1-واژه شناسی حد 7
- حد 7
- ب)معنای اصلی واژه 8
- الف)ریشه واژه حد 8
- 2-اصطلاح شناسی حد 10
- الف)حد در متون دینی 10
- ب)حد در اصطلاح فقهی 20
- الف)انواع جرایم حدی در فقه اهل سنت 26
- 3-انواع جرایم حدی 26
- ب)انواع جرایم حدی در فقه شیعه 29
- اشاره 31
- تعزیر 31
- 1-واژه شناسی تعزیر 31
- 2-اصطلاح شناسی تعزیر 33
- الف)تعزیر در متون دینی 33
- ب)تعزیر در اصطلاح فقهی 36
- الف)به لحاظ ویژگی های کمّی و کیفی 37
- 3-تفاوت های حدود و تعزیرات 37
- اشاره 37
- ب)به لحاظ موضوع،نوع عقوبت و میزان مجازات 39
- اشاره 40
- 4-موجبات فقهی اعمال تعزیر 40
- الف)ارتکاب معصیت 40
- ب)اخلال در واجب 46
- ج)رفتار مفسده انگیز و خلاف مصالح عمومی 47
- مشروعیت 49
- اشاره 49
- 1-واژه شناسی مشروعیت 49
- 2-اصطلاح شناسی مشروعیت 49
- 1-واژه شناسی غیبت 52
- عصر غیبت 52
- 2-اصطلاح شناسی غیبت 53
- الف)غیبت در اندیشه کلامی شیعه 53
- ب)عصر غیبت در ادبیات فقهی 55
- اشاره 59
- لزوم عصمت امام 59
- اصل عدم ولایت 60
- اشاره 60
- 1-مفهوم اصل عدم ولایت 61
- 2-نگرش فقها به اصل عدم ولایت 61
- ب)توحید 63
- الف)استصحاب 63
- ج)آزادی انسان ها 64
- اشاره 66
- ولایت فقیه 66
- 1-تبیین مفهوم ولایت فقیه 67
- الف)مفهوم ولایت 67
- ب)مفهوم فقیه 68
- اشاره 71
- 2-حدود اختیارات ولی فقیه 71
- الف)ولایت مقیده فقیه 71
- ب)ولایت مطلقه فقیه 72
- ایران 74
- اشاره 74
- افغانستان 77
- دیگر کشورهای اسلامی 80
- اشاره 82
- 1-سید مرتضی 84
- اشاره 84
- متقدمین(فقهای پیش از محقق حلی) 84
- اشاره 84
- 2-شیخ طوسی 86
- 3-قطب الدین راوندی 87
- 4-طبرسی 90
- 1-محقق حلی 91
- متأخرین(محقق حلی تا مقدس اردبیلی) 91
- 2-فاضل آبی 93
- 4-فخر المحققین 94
- 1-مقدس اردبیلی 95
- 2-شیخ بهایی 95
- متأخر المتأخرین(مقدس اردبیلی تا معاصران) 95
- 3-میرزای قمی 96
- 4-شیخ انصاری 96
- 5-فقهای مشروطه خواه 98
- فقهای معاصر 99
- 1-سید احمد خوانساری 99
- 2-سید محمد شیرازی 100
- اشاره 103
- اشاره 103
- دلایل تحلیلی 103
- 1-لزوم شرایط اجتماعی خاص،برای اجرای حدود 103
- اشاره 103
- ب)جامعه توحیدی و مدینه فاضله 106
- ج)توجه به زمینه های اجتماعی جرم 110
- د)جامع نگری به احکام تربیتی اسلام 112
- 2-عدم حجیت خبر واحد در احکام شدید کیفری 114
- اشاره 114
- ج)شبهه عدم حجیت خبر واحد در احکام شدید کیفری 120
- د)بررسی شبهه 121
- ه)چند نکته 123
- دلایل نقلی 125
- 1-اجماع منقول از ابن ادریس و ابن زهره 125
- اشاره 125
- الف)احتمال ها در تفسیر ظاهر کلام ابن ادریس 127
- ب)بررسی احتمالات 128
- اشاره 136
- 2-روایت اشعثیات 136
- الف)بررسی سند 138
- ب)اشکال های سندی کتاب اشعثیات 139
- ج)بررسی دلالت واژگان 151
- د)اشکال دلالی 165
- 3-قاعده درأ 168
- اشاره 168
- الف)فقها و قاعده درأ 169
- ب)مستند روایی قاعده درأ 171
- ج)رجال شناسی و درایت حدیث 173
- د)مفهوم شناسی 176
- ه)احتیاط در دماء 182
- دیدگاه فقها 188
- 1-بر اساس دیدگاه جواز اقامه حدود 189
- اشاره 189
- نقد و بررسی 189
- 2-بر اساس دیدگاه عدم جواز اقامه حدود 190
- اشاره 193
- اشاره 195
- 1-شیخ مفید 195
- متقدمین 195
- 2-شیخ طوسی 196
- 3-سلّار 197
- متأخرین 198
- 1-علامه حلی 198
- 2-شهید اول 199
- 4-فاضل مقداد 200
- 5-محقق کرکی 201
- متأخرِ متأخرین 202
- 6-شهید ثانی 202
- 1-مقدس اردبیلی 202
- 2-فیض کاشانی 203
- 4-محقق نراقی 204
- 5-صاحب جواهر 205
- 1-امام خمینی 207
- فقهای معاصر 207
- استفتائات 210
- اشاره 210
- 3-ناصر مکارم شیرازی 211
- 4-سید عبدالکریم موسوی اردبیلی 211
- 2-مقام معظم رهبری 211
- اشاره 213
- 1-مبغوضیت تعطیلی حدود 213
- اشاره 213
- دلایل تحلیلی 213
- اشاره 213
- ب)اشکال ها 214
- اشاره 215
- 2-اختلال نظام 215
- الف)دیدگاه فقها 216
- ب)مفهوم حفظ و اختلال نظام 217
- د)نقد و بررسی 221
- اشاره 221
- 3-وجود فلسفه و مصلحت تشریع حدود 221
- الف)دیدگاه فقها 223
- ب)روش دیگر استدلال 225
- اشاره 226
- 4-استناد به ولایت حسبه 226
- الف)مفهوم شناسی حسبه 227
- ب)ولایت حسبه و اقامه حدود 230
- ج)اشکال ها 231
- دلایل نقلی 235
- اشاره 235
- اشاره 235
- 1-اطلاق ازمانی ادله حدود 235
- ب)نقد و بررسی 237
- الف)بررسی سند روایت 243
- 2-روایت حفص بن غیاث 243
- اشاره 243
- 3-مقبوله عمر بن حنظله 252
- اشاره 252
- اشاره 265
- 4-معتبره ابی خدیجه سالم بن مکرم الجمال 265
- الف)بررسی سند روایت 266
- ب)بررسی دلالت روایت 267
- 5-توقیع شریف حضرت صاحب الزمان عجّل الله تعالی فرجه الشریف به اسحاق بن یعقوب 273
- اشاره 273
- یکم.بررسی سند توقیع شریف 274
- دوم.بررسی دلالت توقیع 278
- 6-دیگر روایات 284
- الف)روایات منع از تعطیل حدود 284
- ب)روایات اهمیت اجرای حدود 287
- ج)روایت ابی عبیده 288
- د)نبوی مشهور:«علماء امتی کانبیاء بنی اسرائیل» 290
- ه)حدیث اللهم ارحم خلفائی 291
- و)روایت«مجاری الامور» 292
- ز)برداشت نراقی از مجموع روایات 293
- ح)جمع بندی روایات 294
- اشاره 296
- عموم مردم 296
- اشاره 296
- اشاره 296
- 1-اقامه حدود در جرایم خاص 296
- الف)ساب النبی و الائمه 297
- ج)قتل در فراش 298
- الف)اقامه حد بر عبد 300
- اشاره 300
- ب)اقامه حد بر ولد و زوجه 301
- ج)اقامه حد از سوی ظالمین 302
- حاکم جور 303
- 1-تعریف حاکم جور 303
- اشاره 303
- اشاره 304
- الف)عدم اختصاص واژه امام به معصومان علیهم السلام 304
- 2-دلایل مشروعیت اقامه حدود توسط حاکم جور 304
- ب)سیره عملی معصومان 306
- ج)منع از تعطیل حدود 307
- فقیه یا ولی فقیه 310
- پژوهشی 320
- اشاره 322
- مقالات 340
- منابع اینترنتی 343
- نرم افزارها 344
نهم:عرف در تعیین مفهوم و مصداق بعضی از مجازات های تعزیری،و نیز تعیین زمان و مکان در تعزیر اثرگذار است.اگر در شهرهای مختلف جرایم تعزیری بار ارزشی متفاوتی داشته باشند،در هر شهر به هنجارهای همان شهر مراجعه می شود،ولی درحدود چنین نیست و تمام مکان ها در آن یکسان است.
دهم:جرم تعزیری گاه حق اللهی محض است-مانند دروغگویی-یا حق الناس محض-همچون ناسزا گفتن به انسان زنده-و یا هم حق الله و هم حق الناس همانند توهین به میت صالح که در خصوص ورثه،حق الناس و به نسبت میت،حق الله است،ولی در حدود چنین نیست و تمام حدود،جز قذف،حق الله باشد. (1)
ب)به لحاظ موضوع،نوع عقوبت و میزان مجازات
به نظر می رسد دکتر محقق داماد وجوه مطرح شده از سوی شهید اول را به گونه ذیل خلاصه و طبقه بندی کرده است:
از جهت موضوع: در حدود شرعی،موضوع هر حد و نوع جرم آن کاملاً مشخص شده،در قانون شرع تعریف و شرایط هر یک به تفصیل بیان گردیده است؛به گونه ای که با عدم تحقق هر یک از شرایط مقرر،حد اجرا نمی شود.بنابراین،فقط تشخیص موضوع با حاکم است،ولی در موضوع تعزیرات هیچ گونه تشخیص قانونی مطرح نیست و فقط به بیان کلی فعل محرمات بسنده شده است.در نتیجه،سنجش بزه ارتکابی و تعیین نوع عقوبت و مقدار متناسب آن به نظر و صلاحدید ولی امر بستگی دارد.
از جهت نوع عقوبت: نوع عقوبت های حدی نیز در شریعت مشخص و در محدودهای معینی(تعییناً یا تخییراً)محصور شده است.از این رو،حاکم نمی تواند از آن محدوده پا را فراتر نهد یا کوتاهی نماید،ولی مجازات های تعزیری هیچ گونه تعیینی ندارد و به نظر و صلاحدید فقیه و حاکم شرع واگذار شده است.پس اوست که باید تشخیص دهد چگونه مجازاتی بازدارنده و متناسب با بزه ارتکابی است.این
1- (1) .ابوعبدالله مکی عاملی،القواعد و الفوائد فی الفقه والاصول و العربیه،ج2 ص142-144.