- مقدمه 1
- اشاره 5
- اشاره 7
- اشاره 7
- 1-واژه شناسی حد 7
- اشاره 7
- حد 7
- ب)معنای اصلی واژه 8
- الف)ریشه واژه حد 8
- 2-اصطلاح شناسی حد 10
- الف)حد در متون دینی 10
- ب)حد در اصطلاح فقهی 20
- الف)انواع جرایم حدی در فقه اهل سنت 26
- 3-انواع جرایم حدی 26
- ب)انواع جرایم حدی در فقه شیعه 29
- 1-واژه شناسی تعزیر 31
- اشاره 31
- تعزیر 31
- الف)تعزیر در متون دینی 33
- 2-اصطلاح شناسی تعزیر 33
- ب)تعزیر در اصطلاح فقهی 36
- 3-تفاوت های حدود و تعزیرات 37
- اشاره 37
- الف)به لحاظ ویژگی های کمّی و کیفی 37
- ب)به لحاظ موضوع،نوع عقوبت و میزان مجازات 39
- اشاره 40
- الف)ارتکاب معصیت 40
- 4-موجبات فقهی اعمال تعزیر 40
- ب)اخلال در واجب 46
- ج)رفتار مفسده انگیز و خلاف مصالح عمومی 47
- اشاره 49
- 2-اصطلاح شناسی مشروعیت 49
- 1-واژه شناسی مشروعیت 49
- مشروعیت 49
- 1-واژه شناسی غیبت 52
- عصر غیبت 52
- الف)غیبت در اندیشه کلامی شیعه 53
- 2-اصطلاح شناسی غیبت 53
- ب)عصر غیبت در ادبیات فقهی 55
- لزوم عصمت امام 59
- اشاره 59
- اصل عدم ولایت 60
- اشاره 60
- 2-نگرش فقها به اصل عدم ولایت 61
- 1-مفهوم اصل عدم ولایت 61
- الف)استصحاب 63
- ب)توحید 63
- ج)آزادی انسان ها 64
- اشاره 66
- ولایت فقیه 66
- 1-تبیین مفهوم ولایت فقیه 67
- الف)مفهوم ولایت 67
- ب)مفهوم فقیه 68
- الف)ولایت مقیده فقیه 71
- 2-حدود اختیارات ولی فقیه 71
- اشاره 71
- ب)ولایت مطلقه فقیه 72
- اشاره 74
- ایران 74
- افغانستان 77
- دیگر کشورهای اسلامی 80
- اشاره 82
- متقدمین(فقهای پیش از محقق حلی) 84
- 1-سید مرتضی 84
- اشاره 84
- اشاره 84
- 2-شیخ طوسی 86
- 3-قطب الدین راوندی 87
- 4-طبرسی 90
- متأخرین(محقق حلی تا مقدس اردبیلی) 91
- 1-محقق حلی 91
- 2-فاضل آبی 93
- 4-فخر المحققین 94
- متأخر المتأخرین(مقدس اردبیلی تا معاصران) 95
- 2-شیخ بهایی 95
- 1-مقدس اردبیلی 95
- 3-میرزای قمی 96
- 4-شیخ انصاری 96
- 5-فقهای مشروطه خواه 98
- فقهای معاصر 99
- 1-سید احمد خوانساری 99
- 2-سید محمد شیرازی 100
- 1-لزوم شرایط اجتماعی خاص،برای اجرای حدود 103
- اشاره 103
- اشاره 103
- دلایل تحلیلی 103
- اشاره 103
- ب)جامعه توحیدی و مدینه فاضله 106
- ج)توجه به زمینه های اجتماعی جرم 110
- د)جامع نگری به احکام تربیتی اسلام 112
- اشاره 114
- 2-عدم حجیت خبر واحد در احکام شدید کیفری 114
- ج)شبهه عدم حجیت خبر واحد در احکام شدید کیفری 120
- د)بررسی شبهه 121
- ه)چند نکته 123
- 1-اجماع منقول از ابن ادریس و ابن زهره 125
- اشاره 125
- دلایل نقلی 125
- الف)احتمال ها در تفسیر ظاهر کلام ابن ادریس 127
- ب)بررسی احتمالات 128
- اشاره 136
- 2-روایت اشعثیات 136
- الف)بررسی سند 138
- ب)اشکال های سندی کتاب اشعثیات 139
- ج)بررسی دلالت واژگان 151
- د)اشکال دلالی 165
- 3-قاعده درأ 168
- اشاره 168
- الف)فقها و قاعده درأ 169
- ب)مستند روایی قاعده درأ 171
- ج)رجال شناسی و درایت حدیث 173
- د)مفهوم شناسی 176
- ه)احتیاط در دماء 182
- دیدگاه فقها 188
- 1-بر اساس دیدگاه جواز اقامه حدود 189
- اشاره 189
- نقد و بررسی 189
- 2-بر اساس دیدگاه عدم جواز اقامه حدود 190
- اشاره 193
- 1-شیخ مفید 195
- اشاره 195
- متقدمین 195
- 2-شیخ طوسی 196
- 3-سلّار 197
- متأخرین 198
- 1-علامه حلی 198
- 2-شهید اول 199
- 4-فاضل مقداد 200
- 5-محقق کرکی 201
- 6-شهید ثانی 202
- متأخرِ متأخرین 202
- 1-مقدس اردبیلی 202
- 2-فیض کاشانی 203
- 4-محقق نراقی 204
- 5-صاحب جواهر 205
- 1-امام خمینی 207
- فقهای معاصر 207
- اشاره 210
- استفتائات 210
- 2-مقام معظم رهبری 211
- 4-سید عبدالکریم موسوی اردبیلی 211
- 3-ناصر مکارم شیرازی 211
- اشاره 213
- 1-مبغوضیت تعطیلی حدود 213
- اشاره 213
- دلایل تحلیلی 213
- اشاره 213
- ب)اشکال ها 214
- اشاره 215
- 2-اختلال نظام 215
- الف)دیدگاه فقها 216
- ب)مفهوم حفظ و اختلال نظام 217
- د)نقد و بررسی 221
- 3-وجود فلسفه و مصلحت تشریع حدود 221
- اشاره 221
- الف)دیدگاه فقها 223
- ب)روش دیگر استدلال 225
- اشاره 226
- 4-استناد به ولایت حسبه 226
- الف)مفهوم شناسی حسبه 227
- ب)ولایت حسبه و اقامه حدود 230
- ج)اشکال ها 231
- اشاره 235
- اشاره 235
- دلایل نقلی 235
- 1-اطلاق ازمانی ادله حدود 235
- ب)نقد و بررسی 237
- 2-روایت حفص بن غیاث 243
- اشاره 243
- الف)بررسی سند روایت 243
- اشاره 252
- 3-مقبوله عمر بن حنظله 252
- اشاره 265
- 4-معتبره ابی خدیجه سالم بن مکرم الجمال 265
- الف)بررسی سند روایت 266
- ب)بررسی دلالت روایت 267
- 5-توقیع شریف حضرت صاحب الزمان عجّل الله تعالی فرجه الشریف به اسحاق بن یعقوب 273
- اشاره 273
- یکم.بررسی سند توقیع شریف 274
- دوم.بررسی دلالت توقیع 278
- الف)روایات منع از تعطیل حدود 284
- 6-دیگر روایات 284
- ب)روایات اهمیت اجرای حدود 287
- ج)روایت ابی عبیده 288
- د)نبوی مشهور:«علماء امتی کانبیاء بنی اسرائیل» 290
- ه)حدیث اللهم ارحم خلفائی 291
- و)روایت«مجاری الامور» 292
- ز)برداشت نراقی از مجموع روایات 293
- ح)جمع بندی روایات 294
- 1-اقامه حدود در جرایم خاص 296
- اشاره 296
- اشاره 296
- اشاره 296
- عموم مردم 296
- الف)ساب النبی و الائمه 297
- ج)قتل در فراش 298
- اشاره 300
- الف)اقامه حد بر عبد 300
- ب)اقامه حد بر ولد و زوجه 301
- ج)اقامه حد از سوی ظالمین 302
- حاکم جور 303
- 1-تعریف حاکم جور 303
- اشاره 303
- الف)عدم اختصاص واژه امام به معصومان علیهم السلام 304
- اشاره 304
- 2-دلایل مشروعیت اقامه حدود توسط حاکم جور 304
- ب)سیره عملی معصومان 306
- ج)منع از تعطیل حدود 307
- فقیه یا ولی فقیه 310
- پژوهشی 320
- اشاره 322
- مقالات 340
- منابع اینترنتی 343
- نرم افزارها 344
مجازات که نوع آن به نظر حاکم بستگی داشته،چنان اهمیتی دارد که مارک آنسل در کتاب دفاع اجتماعی خود آن را ستوده،یکی از اصول پیشرفته حقوق جزا دانسته است. (1)
از جهت میزان مجازات: کمیت مجازات تعزیری نیز به صلاحدید و تشخیص حاکم بستگی دارد که باید متناسب با جرم ارتکابی بوده،در کم و کیف هر مجازاتی حال بزهکار نیز از نظر توانایی وی باید مراعات شود،ولی در حدود چنین نیست. (2)
4-موجبات فقهی اعمال تعزیر
اشاره
ویژگی های مجازات تعزیری و گستره آن،این پرسش را مطرح می سازد که:ملاک اعمال مجازات تعزیری چیست؟آیا تعزیر به گناهانی اختصاص دارد که شارع به اجرای تعزیر درباره آنها تصریح کرده یا در خصوص همه گناهان شرعی که برای آنها حدی معین نشده،ثابت است؟در این صورت،آیا تعزیر مختص گناهان کبیره است یا اعم از آن بوده،شامل گناهان صغیره نیز می شود؟و سرانجام،آیا تعزیر فقط درباره معصیت شرعی قابل اجراست یا شامل رفتاری که موجب مفسده فردی و اجتماعی و یا موجب مخالفت با دستورات حاکم اسلامی شده نیز می گردد؟
بررسی موجبات فقهی اعمال تعزیر از آن نظر ضرورت می یابد که بر اساس دیدگاه«عدم جواز اجرای حدود در عصر غیبت»،تعزیر با عنوان«مجازات جایگزین»معرفی می شود.از این رو،ضروری است پیشاپیش امکان این جایگزینی به وسیله شناخت موجبات و ملاکات ثبوت تعزیر بررسی شود.در این نوشتار این ملاک ها به ترتیب ذیل دسته بندی و بررسی شده است.
الف)ارتکاب معصیت
یکم)موارد خاص در روایت
در روایات در برخی موارد به وجوب تعزیر تصریح شده است؛از جمله:
1- (1) .مرتضی محسنی،دوره حقوق جزای عمومی،ج1،ص162.
2- (2) .سید مصطفی محقق داماد،قواعد فقه(4)بخش جزایی،ص208.