تاریخ عصر غیبت صفحه 211

این گروه معتقد بودند اگر امام در هنگام مردن فرزندی نداشته باشد، او «مهدی قائم» است و رواست که بر زنده بودن او درنگ نمود و شیعیان او ناچارند چشم به راه وی باشند تا بازگردد؛ زیرا امام بی فرزند و بدون جانشین را مرده نتوان پنداشت و باید گفت: او غایب شده است.

دوم. گروه دوم بر این باور شدند که حسن بن علی امام عسکری علیه السلام رحلت نموده، سپس زنده شده و زندگی خویش را از سر گرفته، او مهدی و قائم است؛ زیرا بنا به روایتی، قائم کسی است که پس از مرگ برخیزد و قیام کند و فرزندی از او نمانده باشد. اگر او فرزندی داشت، به ناچار مرگ او درست است و بازگشتی برای وی نبود و امامت از او به فرزندش منتقل می شد. حسن بن علی علیه السلام درگذشت و در مردن او گفت وگویی نیست و از آن جا که برای او فرزندی نبود و جانشینی نداشت و کسی را به جای خود برنگزید، او زندگی را پس از مرگ از سر گرفت و اکنون از دیده ها پنهان است و سرانجام آشکار خواهد شد و جهان را پر از عدل و داد خواهد کرد.

تفاوت این گروه با گروه قبلی این است که این گروه می گفتند: او مرده و سپس زنده شده است و در پس پردۀ غیبت قرار گرفته، در حالی که گروه قبلی می گفتند: آن حضرت بدون این که رحلت نماید، از دیده ها پنهان شده است.

4. اعتقاد به امامت محمد بن علی، برادر امام حسن عسکری علیه السلام

این گروه بر این اعتقادند که بعد از امام هادی علیه السلام، پسرش «محمد» امام است؛ چرا که امامت دو برادر، یعنی جعفر و حسن روا نیست (و امامت امام حسن و امام حسین علیه السلام استثناست).

امامت جعفر روا نیست؛ به این دلیل که او کرداری ناشایست داشته و درخور شأن امامت نبوده است. وی عادل نبوده، و این خود دلیل بارزی است که جعفر نمی توانسته امام باشد. اما امامت حسن بن علی روا نیست؛ چون که امام باید فرزندی داشته باشد تا امامت به او منتقل شود، در حالی که او فرزندی نداشته است. بنابراین، امامت این دو برادر روا نیست، بلکه امامت به برادر دیگر، محمد بن علی