تاریخ عصر غیبت صفحه 237

این وظیفه در دوره عثمان بن سعید عَمروی که آغاز غیبت صغری بود، بیشتر بر دوش وی سنگینی می کرد؛ چرا که مسئلۀ امامت امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف و نیابت سفیران در زمان نیابت دیگر سفیران اندکی برای شیعیان ثابت شده بود. در دورۀ نیابت محمد بن عثمان هم اندکی شک و حیرت درباره وجود امام عجل الله تعالی فرجه الشریف زدوده شد. به همین جهت، در این باره از محمد بن عثمان نیز روایاتی نقل شده است.(1)

2. حفظ امام عجل الله تعالی فرجه الشریف از راه پنهان داشتن نام و مکان آن حضرت

آنان وظیفه داشتند که در هر اوضاعی از بیان نام و نشان امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف خودداری کنند؛ چرا که اگر نام و نشان ایشان را برملا می کردند، جان امام عجل الله تعالی فرجه الشریف در خطر می افتاد.

امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف در توقیعی به محمد بن عثمان بن سعید عَمروی بیان داشت که از ذکر نام و نشان آن حضرت خودداری کند و در جهت پنهان داشتن نام و مکان آن حضرت بکوشد.(2)

این وظیفه چنان مهم بود که می توان گفت: از معیارهای مهم در گزینش سفیر نزد ناحیۀ مقدسه بود. به ابوسهل نوبختی گفتند: که چرا تو به مقام سفارت انتخاب نشده ای، در حالی که حسین بن روح سفیر آن حضرت شده است؟ او در پاسخ گفت: من نمی توانم مانند حسین بن روح راز نگه دار باشم. او به خوبی برای حفظ امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف می کوشد. اگر او امام را زیر عبای خود پنهان کند و او را تهدید کنند که امام را به آنان نشان دهد، نشان نخواهد داد، حتی اگر بدنش را قطعه قطعه کنند.(3)

3. سازماندهی و سرپرستی سازمان وکالت

ارتباط مستقیم مردم با امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف در عصر غیبت صغری قطع شد. اما ارتباط غیر مستقیم و با واسطه سازمان وکالت برقرار بود. از زمان امامان پیشین علیهم السلام وکیلان فراوانی در بغداد، سامرا و دیگر سرزمین ها در سازمان وکالت فعالیت می کردند و

1- الکافی، ج 1، ص 329- 331؛ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج 2، ص 435 و 340؛ دکتر جاسم حسین، تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف، ص 143 و 144؛ شیخ طوسی، الغیبه، ص362 - 363.
2- شیخ طوسی، الغیبه، ص363.
3- شیخ طوسی، الغیبه، ص390.