تاریخ عصر غیبت صفحه 260

ب) مدعیان دروغین وکالت و بابیّت

اشاره

وکالت برای امام معصوم علیه السلام نزد شیعه جایگاهی والا داشت. کسی که با عنوان وکیل یا باب یک امام معصوم علیه السلام نزد شیعه مطرح می شد، مورد احترام شیعیان و پایگاه مراجعۀ آنان و دارای منزلت اجتماعی بزرگی می شد و افزون بر این، با توجه به این که از مهم ترین فعالیت های وکیلان، دریافت وجوه شرعی متعلّق به امام علیه السلام بود، همواره وکیلان به عنوان امین امام و شیعه، به این اموال دسترسی داشتند. همین مسئله در کنار بعضی دیگر از انگیزه های فاسد دنیوی، سبب شدکسانی به دروغ، خود را به این نهاد مقدّس منسوب کنند و داعیۀ دروغین وکالت و بابیت سر دهند.

چنان که گذشت، خاستگاه بیشتر این ادعاها ریاست و جاه طلبی و طمع در اموال و گاه عقاید فاسد و انحرافی بود. وقایع دروغین وکالت و بابیت در عصر غیبت صغری به اوج خود رسید؛ زیرا امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف حضور نداشتند و کارها را به وکیلان سپرده بودند. از این رو، زمینه برخی سودجویی ها فراهم شد. ماجرای برخی از وکالت ها و بابیّت های دروغین در اعصار پیشین در پی می آید:

1. ابوعبدالله، احمد بن محمد سیّاری

او در عصر امام جواد علیه السلام به دروغ، ادعای وکالت و بابیّت آن جناب را نمود و لذا حضرت او را تکذیب کردند و شیعیان از پرداخت هرگونه وجهی به وی ممنوع شدند. امام علیه السلام در نامه ای در پاسخ کسی که دربارۀ او از آن جناب پرسیده بود، فرمودند:

او در مقام و موقعیتی نیست که مدّعی آن است و چیزی به وی پرداخت نکنید.(1)

2. علی بن حسکه، قاسم شعرانی یقطینی، و محمد بن فرات

این سه تن در عصر امام هادی علیه السلام دارای عقاید غلوآمیز و مدّعی بابیّت و حتی نبوت بوده اند. علی بن حسکه، استاد قاسم شعرانی و مدّعی سقوط تکالیف شرعی از دوش خود بوده است. این وقایع چنان خطرناک بوده که امام هادی علیه السلام در مورد او و