تاریخ عصر غیبت صفحه 263

وضعیت تأسف بار خلافت و حکومت در آن عصر را نشان می دهد.(1)

هنگامی که محمد بن نصیر بیمار شد و در پی آن بیماری به هلاکت رسید، از او پرسیدند که امر نیابت پس از تو از آنِ کیست؟ وی در حالی که زبانش سنگین شده بود، با لکنت زبان پاسخ گفت: «احمد» و لذا پیروان او ندانستند که مرادش کدامین «احمد» است. از این رو، بعد از هلاکت او به سه گروه تقسیم شدند: فرقه ای معتقد شدند که مراد او، فرزندش «احمد» بوده است، عده ای دیگر گفتند: مراد «احمد بن محمد بن موسی بن الفرات» است و فرقۀ سومی معتقد شدند که مراد «احمد بن ابی الحسین بن بشر بن یزید» بوده است.

همان گونه که گذشت، وی به همراه ابن بابای قمی، بنابر توقیعی از امام عسکری علیه السلام لعن شده است.

6. ابوبکر محمد بن احمد بن عثمان البغدادی

او معروف به ابوبکر بغدادی و برادرزادۀ ابوجعفر محمد بن عثمان عَمروی سفیر دوم و نوادۀ سفیر اوّل بوده است. بنا به نقل شیخ طوسی، اشتهار او به کم دانشی و ناجوانمردی بیشتر از آن است که نیازمند یادآوری باشد. انحراف وی نزد عمویش، ابوجعفر عَمروی، واضح بوده، ولی بعضی از شیعیان درباره او جاهل بوده اند.(2) وی در عصر غیبت صغری به دروغ مدّعی سفارت و نیابت شد و برخی از او پیروی نمودند که ابودلف کاتب از جملۀ آنها بود.

هنگامی که گروهی از شخصیت های شیعه و بزرگان آنان از ابوبکر بغدادی دربارۀ ادعای دروغین بابیت و سفارت پرسیدند، وی به ظاهر آن را انکار کرد و حتی برای آن قسم یاد نمود و هنگامی که از باب امتحان، مالی بر او عرضه کردند تا به منزله وکالت تحویل بگیرد، از قبول آنها سر باز زد و گفت: گرفتن این اموال بر من حرام است.