تاریخ عصر غیبت صفحه 96

- نزد شیعیان سامرا: متوکل در سامرا همواره مانع دیدار مردم با امام هادی علیه السلام می شد. روزی حضرت در قصر متوکل بود و جماعت زیادی از شیعیان پشت در اجتماع کرده بودند. راوی از آنها علت اجتماعشان را پرسید. آنان گفتند که منتظر بازگشت مولایمان هستیم تا او را ببینیم و بر او سلام کنیم و آن گاه برویم. پرسیدم: آیا او را می شناسید؟ گفتند: بلی همه او را می شناسیم.(1)

دوم. نفوذ امام عسکری علیه السلام

حضرت عسکری علیه السلام در دربار خلفا و وزرا و نیز اهل کتاب، علما و شیعیان و... پایگاه اجتماعی ویژه ای داشت.

- نزد خلفا

برخی از خلفای آن دوره، هم چون معتمد، در حوایج مهم خود به آن حضرت متوسل می شدند و از حضرت درخواست دعا می کردند(2) و یا در شرایط بحرانی و حساس، ایشان را به کمک می طلبیدند، چنان که معتمد باری که حضرت در زندان بود، دستور داد: حضرت را آزاد کنند تا در مقابل انحراف منحرفان بایستد و شک و تزلزلی را که آنان در میان مردم پدید آورده اند، بزداید. معتمد خطاب به حضرت گفت: «دین جدّت را دریاب!»(3)

همو در کلام دیگرش خطاب به جعفر، برادر امام عسکری علیه السلام، هنگامی که از او خواست مقام برادرش را به او اعطا کنند، گفت: «مقام برادرت به دست ما نبود که از جانب خداوند بود و به رغم تلاش فراوان ما در پایین آوردن منزلت، وی، همواره به علت علم و عبادتش بر نفوذش افزوده می شود... .(4)

- نزد وزیران

عبید بن خاقان از وزیران خلفای عباسی هم دوره امام عسکری علیه السلام می گوید:

1- بحار الانوار، ج 5، ص 148.
2- مناقب، ج 4، ص 430؛ بحار الانوار، ج 50، ص 309؛ الارشاد، ص 324.
3- الفصول المهمه، ص 269.
4- شیخ صدوق، کمال الدین، ص 479.