کلیات تاریخ ادیان از دیدگاه قرآن و حدیث صفحه 200

ـ طايفه دوم از امت‌ها آن‌هايي هستند كه ضلالت بر آنان ثابت و لازم شده است. اين همان ضلالتي است كه خود انسان به سوء اختيارش درست مي‌كند، نه آن ضلالتي كه خـدا به عنوان مجازات آدمي را بدان مبتلا مي‌سازد.

آن گاه خداي سبحان كيفيت وجودي پيامبران را بيان مي‌كند و مي‌فرمايد: رسولان افــراد عــادي هستنــد كه به آن‌هــا وحي مي‌شود. اين بيان در قبال ادعاي مشركين است كه مي‌پنداشتند اگر خداوند بشــري را فرستاده خود كند نظام طبيعت را نقض مي‌كنــد، و اختيــار و استطـاعت را از بيـن مي‌برد.

هيچ يك از فرستادگان خدا و در هيچ يك از كتب نازله از ناحيه خدا ادعا نشده كه دعوت ديني ظهور قدرت غيبي است كه هر چيزي را مقهور مي‌سازد و اراده تكويني

در هر ملتي پيغمبري مبعوث شده! (341)

اســت كه مي‌تــوانــد نظــام عالم را بر هم زند، و سنت اختيار را باطل و مردم را مجبور به قبول نمايد! (1)

هر ملتي را رسولي همزبان خود آمده!

«وَ ما اَرْسَلْنا مِنْ رَسُولٍ اِلاّ بِلِسانِ قَوْمِه لِيُبَيِّنَ لَهُمْ... .»

«ما هيچ رسولي نفرستاديم مگر به زبان مردمش و به لغت و واژه ايشان تا بتواند احكــــام را بــراي آنــان بيـــان كنــد.» (4 / ابـراهيـم)

1- الميــزان ج 24، ص 96 .

(342) كليات تاريخ اديان