پژوهشی پیرامون تدبردر قرآن صفحه 282

آلودگی و گند و کثافت بر روح و روانشان بجای مانده باشد شسته شده و زایل می گردد؟:

«وَ نَزَعْنا ما فِی صُدُورِهِمْ مِنْ غِلٍّ ...». (حجر/ 47، اعراف/ 43) می بینیم بدون توجه به این جریان آیات و سیاق آن، معنی «غفران ذنوب» مبهم بوده و سؤال برانگیز می باشد و معنی لغوی، مشکل مذکور را حل نمی نماید، بلکه با آیات دیگر و احادیث وارد شده منافات پیدا می کند.

بگذریم، با این سیر و بحث در سیاق آیات و ارتباط آیات با یکدیگر در کنار توجه به معنی اصلی واژه، می بینیم که نکات ظریفی از پیام و مقاصد آیات بر ما مکشوف می گردد که اهمیت بسزای توجه به «فرهنگ اصطلاحات قرآن» را به عنوان اصلی اساسی در تدبر قرآن، مطرح می نماید؛ و اساسا مقدمه ورود به هر علمی، آشنایی با فرهنگ اصطلاحات آن علم می باشد و الا فراگیری آن علم به انحراف کشیده شده، نتایج مورد انتظار را بدست نخواهد داد.

اصل هشتم: عدم تعارض و تزاحم

اشاره

«أَ فَلا یَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ وَ لَوْ کانَ مِنْ عِنْدِ غَیْرِ اللَّهِ لَوَجَدُوا فِیهِ اخْتِلافاً کَثِیراً».(نساء/ 82)

«کتاب اللّه ... و ینطق بعضه ببعض و یشهد بعضه علی بعض و لا یختلف فی اللّه ...». (نهج، خ 133) (کتاب خدا ... و بعضی از آن به بعضی دیگر گویاست و بعضی از آن بر بعضی دیگر شهادت می دهد و در- امر یا سبیل- خدا اختلاف نمی نماید).

«تعارض»، «تنافی دو دلیل در مدلول و محتوی» می باشد و «تزاحم»، «تنافی دو دلیل در امتثال و عمل» است.