کتابخانه بالقرآن

پژوهشی پیرامون تدبردر قرآن صفحه 457

صفحه 457

«وَ کَذلِکَ أَنْزَلْناهُ قُرْآناً عَرَبِیًّا وَ صَرَّفْنا فِیهِ مِنَ الْوَعِیدِ لَعَلَّهُمْ یَتَّقُونَ أَوْ یُحْدِثُ لَهُمْ ذِکْراً». (طه/ 113) (و بدانگونه، آن را بصورت قرآنی فصیح و گویا نازل کردیم و در آن از هشدارها بتنوع آوردیم شاید که آنان- مردم- تقوا پیشه کنند یا اینکه آن- قرآن- برایشان ذکری را پدید آورد).

* این آیه شریفه، شاهد سخن ما در سرتاسر قرآن می باشد، «احداث ذکر»، مرتبه بالاتر از عموم را نظر دارد، (1)در آیات فوق بعضی به صراحت و بعضی به اشاره، تفاوت مراتب فهم و تدبر را مطرح می نمودند که نمونه هایی از تدبر در سطح عمومی و سطوح بالاتر را با توجه به سؤالات حوزه ترجمه و تفسیر و تأویل، در پایان بحث شیوه ها، ان شاء الله خواهیم آورد.

4- خود را مخاطب قرآن دیدن

اشاره

«أنت تقرأ القرآن ما نهاک فإذا لم ینهک فلست تقرؤه!». (ص) (کنز العمال، خ 16252) (تو مادامی قرآن می خوانی که تو را نهی کند پس هرگاه تو را نهی نکرد پس تو آن را نمی خوانی!).

در جریان تدبر از پس کند و کاو و پی بردن به پیام قرآن، باید خود را مخاطب پیامها و انذار و بشارتهای آن ببینیم.

1- 1. گاهی «ذکر» مقدمه «تقوی» و گاهی «تقوی»، مقدمه «ذکر» می باشد که بهرحال دو مرتبه را نشان می دهند: نمونه اوّل: «خُذُوا ما آتَیْناکُمْ بِقُوَّهٍ وَ اذْکُرُوا ما فِیهِ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ». (بقره/ 63، اعراف/ 171) نمونه دوّم: «وَ لَقَدْ آتَیْنا مُوسی وَ هارُونَ الْفُرْقانَ وَ ضِیاءً وَ ذِکْراً لِلْمُتَّقِینَ». (انبیاء/ 48).