پژوهشی پیرامون تدبردر قرآن صفحه 458

قرآن نه کتابی است صرفا برای مطالعه و نه فیلمی است جهت تماشا، بلکه همچون کارگردانی است که متناسب با واقعیت نفسانی و شرایط فکری روحی مخاطب، نقشی از او را در صحنه های خویش بنمایش می گذارد.

از این رو، ما بعنوان مخاطب قرآن باید خود را صاحب نقشی در صحنه های مطرح شده در قرآن ببینیم؛ در این صحنه باید ببینیم ما با توجه به شرایط فکری، روحی و اخلاقی که هم اکنون در آن بسر می بریم، چه نقشی را ایفاء می کردیم و چه موضعی را اتخاذ می نمودیم و در چه راهی قدم می گذاشتیم.

با این توجه، صحنه های قرآن، برایمان ملموس و عینی شده، هشدارها و بشارتهایش تا عمق جانمان، تأثیر می گذارد.

در این جاست که ما با آینه قرآن شخصیت خویش و نهایت کارهایمان را بعینه مشاهده کرده، از چهره خویش به هراس می افتیم و در این جاست که ناله مان به آسمان برمی خیزد و وحشت زده به متکلم قرآن پناهنده می شویم تا با کلامش ما را درمان نماید.

بعنوان مثال، جریان قصه موسی علیه السلام با فرعون، و موسی علیه السلام با بنی اسرائیل را مورد تدبر قرار می دهیم:

الف: موسی علیه السلام با فرعون:

شخصیّت «فرعون» را می بینیم، عنصری که مردم به بردگی او تن داده، ذلیل او می باشند، جبّاری که قدرت نظامی- سیاسی وحشتناکی را پدید آورده، هر صدایی را در نطفه خفه می کند؛ با اطرافیانی که مأمور چاپلوسی و تعریف و تمجید از او می باشند؛ در کنار اینها، ثروت سرشار مصر، همه در اختیار او قرار دارد؛ در شرایطی که هیچ کس قدرت منازعه با او را ندارد و اصلا فکر مقابله را بخود راه نمی دهد.