تاریخ عصر غیبت صفحه 12

فصل دوم: نگاهی کوتاه به زندگانی امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف

اشاره

پیش از پرداختن تفصیلی به تاریخ امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف مناسب است نگاهی کوتاه به زندگانی آن حضرت از هنگام تولد و حوادث پس از ولادت، تا مراحل مختلف حیات آن امام داشته باشیم.

الف) میلاد

دوازدهمین امام شیعیان، فرزند امام حسن عسکری علیه السلام، در سپیده دم(1) جمعه، نیمه شعبان،(2) سال 255 قمری(3) (869 میلادی) در سامرا چشم به جهان گشود. سال های 254،(4) 256،(5) 257(6) و 258(7) قمری را سال تولد آن حضرت دانسته اند،(8) ممکن است که علت این اختلاف ها پنهان نگاه داشتن تولد آن حضرت باشد.(9)

1- شیخ صدوق، کمال الدین، ص 427 - 428.
2- بیشتر مأخذهای شیعه در تعیین این روز اتفاق نظر دارند.
3- شیخ مفید، الارشاد، ج2، ص339؛ الکافی، ج 1، ص 514؛ شیخ طوسی، الغیبۀ، ص238؛ شیخ صدوق، کمال الدین، ج2، ص 430؛ اعیان الشیعه، ج 2، ص 44؛ باقر شریف القرشی، حیاۀ الامام محمد المهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف، ص 29؛ تاریخ ابن خلّکان (وفیات الاعیان)، ج4، ص176؛ الاتحاف بحب الاشراف، ص 178؛ ینابیع الموده، ج3، ص171؛ دکتر حسن ابراهیم حسن، تاریخ الاسلام، ج 3، ص 193.
4- بحار الانوار، ج 51، ص 16 (به نقل از: کمال الدین، ج2، ص474).
5- کمال الدین، ج2، ص 432؛ اثبات الوصیه، ص 231؛ الکافی، ج 1، ص 329 و 514؛ حیاۀ الامام محمد المهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف، ص 29؛ دکتر جاسم حسین، تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف، ص 121. (یادآور می شویم که پس از سال 255 قمری این سال از بقیه سال های دیگری که بیان شده مشهورتر است.)
6- نک: تاریخ اهل البیت، ص 88، پاورقی.
7- کشف الغمه، ج 2، ص 437؛ بحار الانوار، ج 51، ص 23.
8- برای بررسی این اقوال و اندازه اعتبار هریک، نک: تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف، ص 115- 122. شایان ذکر است که در میان برخی از فرقه های اشعری کسانی بوده که تولد امام را هشت ماه پس از رحلت امام عسکری علیه السلام دانسته اند. این سخن نه تنها با روایات بسیاری تعارض دارد که با عقیده شیعه نیز مبنی بر خالی نماندن زمین از حجت، موافق نیست. (المقالات و الفرق، ص 114، فرقه سیزدهم).
9- امام رضا علیه السلام می فرماید: «... حتی یبعث الله لهذا الامر غلاماً منّا، خفی الولاده والمنشا، غیر خفی فی نسبه.» (الکافی، ج 1، ص 341)