حزب رستاخیز؛ اشتباه بزرگ صفحه 132

تأسیس آن، به وضوح معلوم شد که حزب تنها برای کسب اقتدار بیش تر در حال مبارزه است و شاه ناگزیر شد محدودیت هایی را بر فعالیت های سیاسی مستقل حتی در چارچوب حزب رستاخیز بر سیاست پیشگامان تحمیل کند، این امر بر طبقه متوسط دانشجویان و روشنفکران که مشتاقانه در فعالیت های حزب شرکت کرده بودند، سخت گران آمد.(1)

توقیف مطبوعات، مقدمه تأسیس حزب رستاخیز

ناظران سیاسی، توقیف ناگهانی حدود 63 نشریه (روزنامه و مجله) را در تابستان 1352، گامی در راستای تشکیل حزب رستاخیز ارزیابی می کنند. در آن دوره، وزارت اطلاعات و جهانگردی بر نشر مطبوعات نظارت داشت و ساواک نیز، کنترل جامع و دقیقی بر مندرجات نشریات و وضعیت گردانندگان و نویسندگان آن اعمال می کرد. بدین ترتیب، در سالهای نخست دهه 1350، هیچ نشریه ای خارج از چارچوب مقررات و نظارت ساواک و وزارت اطلاعات و جهانگردی نمی توانست اجازه انتشار پیدا کند. بنابراین، نشریاتی که بیشتر مجیزگوی حکومت بودند بیش از دیگر مطبوعات مورد عنایت رژیم واقع می شدند و چه بسا کمکهای مالی و غیره در اختیار گردانندگان آن گذاشته می شد.(2) با این حال، به رغم سختگیریهایی که صورت می گرفت، باز هم تعدادی از نشریات کشور چنانکه باید انتظارات رژیم را برآورده نمی ساخت. به همین خاطر، غربال نشریات در دستور کار قرار گرفت. شاه

تصور می کرد با توقیف ناگهانی بسیاری از مطبوعات، هنگام اعلام تأسیس حزب رستاخیز، امکان انتقاد در سطح نشریات داخلی به صفر خواهد رسید.

برای توقیف نشریات، ابتدا غلامرضا کیانپور، به وزارت اطلاعات و جهانگردی منصوب شد تا نشان دهد که در کنترل مطبوعات تا حدی که حاکمیت تشخیص دهد، پیش خواهد رفت. کیانپور که در رشته اقتصاد از دانشگاه تهران، دکترا گرفته بود، قبل از آن به عنوان قاضی دادگستری، مدیر مالی سازمان برنامه، رئیس کارگزینی اصل 4، معاون گمرگی و اداری وزارت اقتصاد، رئیس شورای سازمان امور اداری و استخدامی کشور، استاندار استانهای آذربایجان غربی و اصفهان خدمت کرده بود.(3) شاه در ملاقاتش با کیانپور، وظایفش را در

1- . لدین، مایکل؛ و، لوئیس، ویلیام؛ شاه و کارتر، صص 26 - 27.
2- . برزین، مسعود؛ مطبوعات ایران، صص 210-212.
3- . مرکز بررسی اسناد تاریخی؛ مطبوعات عصر پهلوی به روایت اسناد ساواک، کتاب اول، مجله تهران مصور، ص 343.