حزب رستاخیز؛ اشتباه بزرگ صفحه 211

تازه که حزبی وسیع و بزرگ و دربرگیرنده تمامی ملت ایران است و نمی توان آن را یک حزب به تنهایی نامید برای همبستگی بیشتر و عمیق تر در میان مردم و ایجاد یکپارچگی تام و تمام است و به هیچ وجه نباید در این همبستگی و یکپارچگی خللی وارد آورد و احتمالاً با بیان

بعضی حرفها و پیش کشیدن بعضی مطالب غیراصولی در میان مردم اختلاف و نفاق ایجاد نمود.

[...] درباره مرامنامه و اساسنامه حزب رستاخیز ملی ایران آنچه که مربوط به اصول اساسی و ایدئولوژی این نهضت بزرگ است در مرامنامه به خوبی انعکاس یافته و مورد قبول عامه مردم

می باشد و باید لایتغیر باقی بماند. اما در مورد اساسنامه تشکیلات این حزب بزرگ سیاسی با ابعاد وسیعی که دارد آنچه طرح شده در حال حاضر می تواند مشارکت همه طبقات را در کارهای حزبی و سیاسی و امور اجتماعی تأمین کند و البته اساسنامه را می توان با توجه به پیشنهادات و نظریات مردم تکمیل نمود و در آینده نیز در هر موقع و بر حسب ضرورت و تجربه امکان تجدیدنظر در مواد اساسنامه وجود خواهد داشت.(1)

در واقع، شاه هرگز رضایت نمی داد اظهارنظر کنندگان از هر فرصتی که به آنها داده شده بود، سوء استفاده نموده و پا را از گلیم خود فراتر گذارند و به نقد بنیانی مرامنامه و اساسنامه حزب رستاخیز بپردازند.(2) اسداللّه علم در یادداشتهای روز دوشنبه 25 فروردین 1354 خود به موردی از خط و نشان کشیدنهای شاه نسبت به اظهارنظر یکی از منتقدین مرامنامه و اساسنامه اشاره می کند:

روزنامه اطلاعات نامه ای از یکی از خوانندگانش چاپ کرده که می پرسد چرا اساسنامه حزب جدید چنین تأکید کمی بر انتصاب و نحوه عمل دولت می گذارد؟ شاه خونش به جوش آمد و به

من دستور داد که به سردبیر روزنامه بگویم احمق است که چنین چرندیاتی را چاپ می کند.

گفت خوب به او بفهمانید که انتصاب و برکناری وزراء از امتیازات ویژه سلطنت است. من و

جانشینانم به عنوان قدرت فائقه ورای قوه مجریه باقی خواهیم ماند. به او بگویید که روزنامه اش

نه با دامن زدن به جهل خوانندگانش، بلکه با تشریح این گونه واقعیت های قانون اساسی به

خوانندگانش خدمت بیشتری خواهد کرد.(3)

کنگره مؤسس و تصویب مرامنامه و اساسنامه حزب رستاخیز

چنانکه از روزها قبل وعده داده شده بود کنگره مؤسس حزب رستاخیز (که گاه از آن تحت عنوان کنگره اول نیز یاد می شود) طی روزهای دهم و یازدهم اردیبهشت 1354 برگزار شد و

1- . صورت مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره 23، جلسه 220، سه شنبه 12 اردیبهشت 1354.
2- . سفری، محمدعلی؛ پیشین، جلد سوم، ص 475.
3- . علم، اسداللّه؛ گفتگوهای من با شاه، صص 668 - 669.