حزب رستاخیز؛ اشتباه بزرگ صفحه 22

موادی از قانون اساسی طی اعلامیه ای به شرح زیر نسبت به این اقدام اعتراض کرده آن را مخالف شرع و قانون دانست:

بسم اللّه الرحمن الرحیم

این ایام به واسطه پیشامدی که عموم مردم ایران در آن ذیحق [می باشند] و باید حقوق خود را حفظ نمایند در عامه مردم از جمیع طبقات اضطراب و پریشانی فوق العاده مشاهده می شود.

این نگرانی و اضطراب در مورد ماده ای است که به نام مفتاح تغییر قانون اساسی قرار است در مجلس مؤسسان مورد شور و مذاکره واقع شود، جمعی از مردم از تکلیف شرعی سؤال می کنند و برخی از نظر شخصی حقیر استعلام می نمایند. گرچه حقیر شفاها در هر دو مرحله جواب صریح داده ام ولی برای اینکه همه افراد مطلع و مسبوق باشند باز به صراحت گوشزد عموم

طبقات و مخصوصا به آقایانی که به عنوان نمایندگی مجلس مؤسسان معرفی شده اند می نمایم:

عنوان این ماده را به هیچ وجه صلاح دین و سلطنت و مملکت نمی دانم و هر رأی که در این

باب داده شود خیانت به مملکت و مخالف مصالح دین و سلطنت و استقلال و استقرار حدود مملکت می دانم و به این جهت هر رأی که در این مورد داده شود مخالف شرع و به موجب قانون اساسی قانونیت ندارد... الاحقر محمد الموسوی بهبهانی.(1)

تحکیم پایه های دیکتاتوری

شاه که در اواخر آبان و اوایل آذر 1328 به ایالات متحده آمریکا سفر کرده بود از اینکه برخی

مطبوعات آن کشور او را به عنوان «یک سلطان مقتدر شرقی توصیف» نمودند گلایه مند شد و طی مصاحبه ای با مطبوعات آن کشور، خود را عاری از ویژگیهای یک سلطان سنتی شرقی توصیف کرد که از آویختن جواهرات بر البسه و بدن دوری می کند و اضافه نمود که: «در ایران مسائل ما همان مسائلی است که یک حکومت مشروطه و دموکرات امروزی با آن مواجه است. قانون اساسی ما از روی قوانین اساسی مغرب زمین تنظیم شده و از بسیاری جهات بی شباهت به قانون اساسی شما نیست. در ایران مانند این مملکت اصلاحات به وسیله عملیات قانونی انجام

می یابد، مقام سلطنت دارای اختیارات دیکتاتوری و استبدادی نیست و اگر هم دارای چنین

اختیاری بود کسی که فعلاً عهده دار این مقام است از آن استفاده نمی کرد.»(2)

دقیقا دو ماه بعد که نمایندگان اولین دوره مجلس سنا به حضور شاه رسیدند، وی متقاعد شده بود که با تشکیل این مجلس مشروطیت ایران بیش از پیش در مسیر تکامل و کمال گام