- شرح حال مؤلف کتاب 10
- خاندان علمی مؤلف 10
- از ولادت تا وفات 11
- اساتید او 11
- توجه به سوی خدا 12
- نسخه نویسی ها و تألیفات او 13
- شعر او 14
- تعریف او در نوشته ها 14
- این کتاب 16
- درگذشت او 17
- بِسْمِ اللَّهِ الرَّحمن الرَّحیمِ 18
- سبب تألیف کتاب 19
- شناختن امام زمان ( عج ) 22
- بخش اول 22
- وجوب شناخت 22
- 1 - دلیل عقلی 24
- 2 - دلیل نقلی 27
- توجه 35
- اثبات امامت حضرت 36
- اثبات امامت حضرت 36
- فصل دوم 49
- قسمتی از حقوق و مراحم 53
- اول : حقّ وجود و هستی 54
- دوّم : حقّ بقاء در دنیا 57
- چهارم و پنجم : حقّ منعم بر متنعم و حقّ واسطه نعمت 59
- سوّم : حقّ قرابت و خویشاوندی پیغمبر صلی الله علیه وآله وسلم 59
- ششم : حقّ پدر بر فرزند 61
- هفتم : حقّ آقا و ارباب بر بنده 62
- هشتم : حقّ عالم بر متعلّم 63
- نهم : حقّ امام بر رعیت 63
- ویژگیهای حضرت 66
- حرف الف 67
- 1 - ایمان به خداوند 67
- 3 - اجابت دعای ما به برکت آن حضرت 69
- 4 - احسان به ما 69
- 2 - امر به معروف 69
- 5 - إباحه [و اجازه تصرف در] حقوقی که از آن حضرت در دست ما است 70
- 6 - إستنصار و یاری خواستن آن حضرت 70
- 7 - إغاثه [داد رسی] ستمدیدگان از ما شیعه 70
- 8 - امنیت راهها و شهرها با ظهور آن حضرت 73
- 9 - احیاء و زنده کردن دین خدا و اعلای کلمه اللَّه 73
- 10 - انتقام آن حضرت از دشمنان خدا 74
- 11 - اقامه و برپا کردن حدود الهی 76
- 12 - اضطرار و ناچاری آن حضرت 77
- حرف ب 77
- 1 - بخشش آن حضرت 77
- 2 - بپاداشتن حجّتها و راهنمایان 77
- 3 - بلاء آن حضرت ( ابتلا به مصیبتها ) 78
- حرف ت 78
- 4 - برکات آن حضرت 78
- 1 - تألیف قلوب 78
- 2 - تلطف آن حضرت نسبت به ما 79
- 4 - ترک کردن حقّ خودش برای ما 80
- 5 - تشییع جنازه مردگان ما 80
- 3 - تحمل اذیت از دست ما 80
- 6 - تجدید بنای اسلام پس از کهنه و فرسوده شدن آن 83
- 8 - تعلیم و آموختن قرآنی که امیرالمؤمنین علیه السلام جمع کرده بود 84
- 7 - تمام شدن امر [دین] به آن حضرت 84
- 1 - ثواب کارهای نیک و قبولی آنها به ولایت آن حضرت بستگی دارد 89
- 2 - ثائر خون حسین علیه السلام و شهیدانی که با آن حضرت بوده اند 89
- حرف ثاء 89
- 1 - جمال و زیبایی آن حضرت 92
- حرف جیم 92
- 3 - جهاد آن حضرت عجل اللَّه فرجه 96
- 2 - جریان روزی ما بر دست آن حضرت 96
- 4 - جمع کلمه بر توحید و اسلام 98
- 5 - جمع شدن یاران دین از فرشتگان و جنّیان و سایر مؤمنان 99
- 6 - جمع عقول 103
- حرف ح 104
- 2 - حرب ( جنگ ) آن حضرت با مخالفین 104
- 1 - حمایت آن حضرت از اسلام 104
- 4 - حیات و زندگی زمین به وجود آن حضرت 107
- 7 - حبّ ( دوستی ) آن حضرت نسبت به ما 108
- 5 - حلم آن حضرت عجّل اللَّه فرجه 108
- 6 - حیات ( زنده شدن ) جمعی از اولیای خدا به ظهور آن حضرت 108
- 8 - حکم آن حضرت به حقّ 109
- 9 - حکم آن جناب به باطن 110
- حرف خ 111
- 1 - خلق آن حضرت علیه السلام 111
- 2 - خوف ( بیم ) آن حضرت عجّل اللَّه فرجه 112
- 3 - خلافت آن حضرت عجّل اللَّه فرجه بر مسلمانان 114
- 4 - ختم علوم به آن حضرت عجّل اللَّه فرجه 115
- 5 - خروج آن حضرت با شمشیر پس از ظهور 116
- 2 - دعوت آن حضرت به سوی حقّ 120
- 3 - دفع بلا از ما به برکت وجود آن حضرت 121
- 2 - ذلّت دشمنان به دست آن حضرت بعد از ظهور 124
- حرف ذال 124
- 1 - ذَبّ دشمنان از مؤمنان در غیبت و ظهور آن حضرت 124
- 4 - دفع بلا و عذاب از مردم به برکت شیعیان آن حضرت 124
- 1 - رباط آن حضرت در راه خدا 125
- حرف راء 125
- 2 - راحتی خلایق به ظهور و در دولت آن جناب 125
- 2 - زهد آن حضرت عجّل اللَّه فرجه 127
- حرف زاء 127
- 1 - زحمت آن حضرت در راه دین خدا 127
- 3 - زیارت آن حضرت از قبر ابی عبداللَّه الحسین و سایر معصومین علیهم السلام 128
- 1 - سیره و روش آن حضرت عجّل اللَّه فرجه 129
- حرف سین 129
- 2 - سخاوت آن حضرت عجل اللَّه فرجه 129
- حرف شین 131
- 1 - شجاعت آن حضرت عجل اللَّه فرجه 131
- 2 - شفاعت آن حضرت برای ما - اِنْ شاء اللَّه تَعالی - 131
- 3 - شهادت آن حضرت علیه السلام برای ما 132
- حرف ضاد 133
- حرف صاد 133
- 1 - ضیافت ( میهمانی ) آن حضرت عجّل اللَّه فرجه 133
- 4 - شرافت آن حضرت علیه السلام 133
- 1 - صبر آن حضرت عجّل اللَّه فرجه 133
- حرف طأ 134
- 1 - طهارت زمین از ستم به وسیله آن حضرت 134
- 2 - ظفر و پیروزی آن حضرت بر معاندین 135
- حرف ظأ 135
- 1 - ظهور حقّ بر دست آن حضرت عجّل اللَّه فرجه 135
- 2 - طلب حقوق ائمه و مؤمنین ، و طلب خون آنها 135
- 4 - ظهور کمالات ائمه و شئون و اخلاق آنان به وجود و ظهور آن حضرت 138
- حرف عین 139
- 1 - علم آن حضرت عجّل اللَّه فرجه 139
- 2 - عزت اولیا با ظهور آن حضرت علیه السلام 140
- 3 - عذاب دشمنان 141
- 4 - عدالت آن حضرت عجّل اللَّه فرجه 141
- 6 - عطا و بخشش آن حضرت عجّل اللَّه فرجه 143
- 5 - عطف [و پیرو ساختن] هوای نفس بر هدایت 143
- 7 - عزلت و گوشه گیری آن حضرت علیه السلام از مردم 144
- 1 - غیبت آن حضرت عجّل اللَّه فرجه 145
- حرف غین 145
- 8 - عبادت آن حضرت عجّل اللَّه فرجه 145
- حکم پروردگار 145
- نکته اول 152
- نکته دوم 155
- نکته سوم 156
- نکته چهارم 157
- نکته پنجم 158
- نکته ششم 159
- حرف فاء 163
- 2 - فصل و جداسازی آن حضرت علیه السلام بین حقّ و باطل 163
- 1 - فضل و عنایت آن حضرت علیه السلام نسبت به ما 163
- 3 - فرج مؤمنین به دست آن حضرت عجّل اللَّه فرجه 164
- 4 - فتح شهرها و کشورهای کافرین 166
- 5 - فتح ( گشودن ) جفر احمر برای خونخواهی امامان علیهم السلام 167
- حرف قاف 168
- 1 - قتل کافرین به شمشیر آن حضرت عجّل اللَّه فرجه 168
- 6 - فَرَح ( خوشحالی ) مؤمنین با ظهور و قیام آن حضرت علیه السلام 168
- 2 - قتل شیطان رجیم 170
- 3 - قوّت یافتن ابدان و دلهای مؤمنین هنگام ظهور 171
- 4 - قرض مؤمنین را أدا می کند 172
- 5 - قضای حوائج مؤمنین 173
- 6 - قضاوت آن حضرت به حق 176
- 7 - قرابت و خویشاوندی آن حضرت با پیغمبر صلی الله علیه وآله وسلم 177
- 9 - قتل دَجّال - که رییس گمراهان است - به دست آن حضرت 183
- فایده 186
- 1 - کمالات آن حضرت عجّل اللَّه فرجه 192
- حرف کاف 192
- شباهت به آدم 194
- شباهت به هابیل علیه السلام 195
- شباهت به شیث علیه السلام 196
- شباهت به ادریس علیه السلام 198
- شباهت به صالح علیه السلام 201
- شباهت به ابراهیم علیه السلام 203
- شباهت به اسماعیل علیه السلام 207
- شباهت به اسحاق علیه السلام 210
- شباهت به یعقوب علیه السلام 211
- شباهت به لوط علیه السلام 211
- شباهت به یوسف علیه السلام 212
- شباهت به خضر علیه السلام 213
- شباهت به الیاس علیه السلام 219
- شباهت به ذو القرنین علیه السلام 223
- شباهت به شعیب پیغمبر علیه السلام 225
- شباهت به موسی علیه السلام 226
- تذکر 231
- شباهت به هارون علیه السلام 235
- شباهت به یوشع علیه السلام 236
- شباهت به حزقیل علیه السلام 237
- شباهت به داوود علیه السلام 240
- شباهت به سلیمان علیه السلام 242
- شباهت به آصف علیه السلام 243
- شباهت به دانیال علیه السلام 243
- شباهت به ایوب علیه السلام 244
- شباهت به جِرجِیس علیه السلام 244
- شباهت به عُزَیر علیه السلام 244
- شباهت به زکریّا علیه السلام 245
- شباهت به یونس علیه السلام 245
- شباهت به یحیی علیه السلام 246
- شباهت به عیسی علیه السلام 246
- فصل دوّم 252
- شباهت به خاتم النبیین صلی الله علیه وآله وسلم 252
- 1 – ذکر در قرآن 256
- شباهت به حضرت سیّد الشهدا امام حسین علیه السلام 256
- 2 - کَرَمِ آن حضرت عجّل اللَّه فرجه 259
- 3 - کشف علوم برای مؤمنین 260
- 4 - کشف و برطرف کردن ناراحتیها از مؤمنین 262
- حرف لام 265
- 1 - لوای آن حضرت عجّل اللَّه فرجه 265
- حرف میم 268
- 1 - مرابطه آن حضرت در راه خدا 268
- 2 - معجزات آن حضرت عجّل اللَّه فرجه 269
- 5 - محبّت متقابل آن حضرت عجّل اللَّه فرجه و مؤمنان 270
- 4 - مصایب آن حضرت عجّل اللَّه فرجه 270
- 3 - محنت آن حضرت عجّل اللَّه فرجه 270
- حرف نون 271
- 1 - نفع آن حضرت علیه السلام 271
- 2 - نور آن حضرت عجّل اللَّه فرجه 274
- مقدمه 274
- فصل اول : معنی نور 275
- فصل دوّم : نورانیّت نشانه شرافت است 276
- فصل سوّم : در بیان اینکه وجود آن حضرت علیه السلام نور است 278
- فصل چهارم : در بیان اشراقات نور آن حضرت در آغاز ظهور و زمان غیبت و حضور 281
- 3 - نعمتهای آن حضرت عجّل اللَّه فرجه 294
- 4 - نصرت اسلام و نهی از منکر و امر به معروف آن حضرت علیه السلام 300
- 5 - ندای آن حضرت علیه السلام 302
- 6 - نصیحت آن حضرت علیه السلام برای خدا و رسول و برای مؤمنین 310
- 1 - ولایت آن حضرت عجّل اللَّه فرجه 311
- حرف واو 311
- 2 - وصال آن حضرت عجّل اللَّه فرجه 317
- حرف هاء 318
- 1 - همّ آن حضرت عجّل اللَّه فرجه 318
- 2 - هدم بناهای کفر و شقاق و نفاق 319
- 3 - هدایت بندگان 321
- 4 - هجران آن حضرت عجّل اللَّه فرجه 321
- حرف یاء 322
- 1 - یَد ( نعمت ) آن حضرت بر ما 322
- 2 - یُمن آن حضرت عجّل اللَّه فرجه 323
- مقدمه 325
- نتایج دعا برای فرج 325
- 1 - بیان فرموده امام عجل اللَّه فرجه در توقیع 334
- 2 - زیاد شدن نعمت 336
- 4 - نشانه انتظار 346
- 5 - زنده کردن امر ائمه اطهار علیهم السلام 346
- 6 - رنجش و وحشت شیطان 347
- 7 - نجات از فتنه های آخر الزمان و ایمنی از دامهای شیطان 352
- 9 - تعظیم خدا و دین خدا و رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم 355
- 10 - حضرت صاحب الزمان عجّل اللَّه فرجه در حق او دعا می کند 358
- اول : معنی شفاعت 360
- تحقیق و بررسی این مطلب نیاز به بیان چند نکته دارد 360
- 11 - رستگاری به شفاعت آن حضرت عجّل اللَّه فرجه در قیامت 360
- دوم : اثبات شفاعت 361
- سوم : اشاره به شفعای روز قیامت 363
- چهارم : چه کسانی مستحق شفاعتند ؟ 365
- چند فایده 372
- پنجم : دعا کردن برای تعجیل فرج 374
- 12 - رستگاری به شفاعت پیغمبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم 376
- 13 - وسیله به سوی خداوند متعال 377
- 14 - مستجاب شدن دعا 381
- متن 387
- 15 - ادای اجر رسالت پیغمبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم 387
- مقدمه اوّل 388
- مقدمه دوّم 389
- مقدمه سوّم 391
- مقدمه پنجم 394
- مقدمه ششم : در بیان معنی و اقسام مودّت 395
- 16 و 17 - دفع بلا و وسعت روزی 395
- 18 - آمرزش گناهان 396
- 19 - تشرُّف به دیدار آن حضرت عجّل اللَّه فرجه در بیداری یا خواب 397
- 20 - بازگشت به دنیا در زمان ظهور 398
- 21 - برادری پیغمبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم 399
- 22 - تعجیل در امر فرج صاحب الزَّمان علیه السلام 406
- 23 - پیروی از پیغمبران و امامان صلوات اللَّه علیهم اجمعین 417
- 24 - وفا به عهد الهی 419
- مقدمه 421
- 25 - آثار نیکی به والدین برای دعا کننده 421
- 26 - رعایت و اداء امانت 421
- امر اول : معنی امانت محفوظ 422
- سخن در اینجا در چند امر واقع می شود 422
- می گویم 429
- دنباله ای از بحث 432
- امر دوم : در وجوب حفظ امانتها 433
- امر سوم : در بیان چگونگی رعایت آن امانت الهی 433
- 27 - إشراق نور امام علیه السلام در دل دعا کننده 434
- 28 - مایه طول عمر 435
1- 4. شیخ آقا بزرگ تهرانی در کتاب نُقَباء الْبَشَر { 1 / 258 } ولادت ایشان را شب جمعه پنجم جمادی الاولی سال 1301 نوشته است . ولی ظاهراً جمعه با این تاریخ مطابقت ندارد و برای روشن شدن مطلب باید به تقویم آن سال رجوع کرد .
خالصانه اش در توجّه به سوی اللَّه بوده ، از غیر او بریده بود .
اضافه بر این ارادت شدیدی نسبت به خاندان رسالت و ائمه هدی علیهم السلام داشت ، و در تمام احوال به آنان توسل می جست ، و در همه افعال و اقوالش به ایشان اقتدا می کرد ، و از آن بزرگواران پیروی می نمود ، و از تعالیم مقدّسه آنها بهره می گرفت .
به خصوص به امام منتظر حجه بن الحسن عجل اللَّه فرجه الشریف توجّه ویژه ای داشت ، و در معرفت آن حضرت و انجام وظایفی که لازم است اهل ایمان در زمان غیبت انجام دهند به مراحل و منازل والا و شامخی نایل آمده بود ، به طوری که چند کتاب و رساله مهمّ و سودمند در این باره تألیف کرده که مهمترین آنها همین کتاب ( مکیال المکارم ) است ، که به تفصیل درباره اش سخن خواهیم گفت .
توجه به سوی خدا
در زندگی این سیّد بزرگوار مؤلّف - اعلی اللَّه مقامه الشریف - خصوصیّت قابل تقدیری وجود دارد که لازم است به آن توجه شود و آن عبارت است از اینکه : او به شئون و زرق و برق دنیا وقعی نمی نهاد ، و به اندکی از امور معیشت و کمی از مادیّات قناعت کرده بود ، گویی که این فرمایش امیرمؤمنان علی علیه السلام همیشه در پیش چشمش مجسّم بود : « القنَاعَهُ کَنْزٌ لا یَفْنی » ؛ قناعت گنجی بی پایان است .
در امور مادّی جامه قناعت پوشیده ، از خلق اعراض نموده و به طلب علم و کمال پرداخته بود . نه در پی جاه و جلال می رفت و نه در جمع مال و منال می کوشید؛ دنیا و آخرت خویش را با ولای خاندان رسول اللَّه آباد ساخته بود که :
هر که را خیمه به صحرای قناعت زده اند
گر بلرزد همه وی را غم ویرانی نیست
با وجود عمر کوتاهش آثار علمی و فرزندان صالحی به یادگار گذارده که بهترین ذخیره ها و ارزنده ترین یادگارها است ، و هنوز نوادگانش از برکات انفاس قدسیّه اش برخوردار و باتقوی و فضیلت مأنوسند : « و این از فضل خداوند است که به هر که از بندگان صالح خود بخواهد عنایت فرماید » .
دوران او پر از حوادث و مشکلات بود؛ قتل و غارت ، قحطی و گرانی همه جا رواج داشت ، و فرقه های باطل و روشهای گمراه کننده در جامعه راه می یافت ، به خصوص شهر اصفهان که در آن هنگام به بدترین محنتها و بلاها گرفتار بود ، با این حال در گوشه ها مردانی بزرگ - از جمله سیّد بزرگوار ما - به تکمیل ایمان پرداخته و با دلهای پر اطمینان به فراگیری علم و کوشش در عمل توجه نموده اند و حوادث روزگار در آنها تأثیری نگذاشته و مصائب و محنتها آنان را متزلزل نساخته است ، و از تلاش پی گیر دست برنداشته اند ، که اگر ایشان را با دیگران مقایسه کنیم ، خواهیم دید تفاوت ره از کجاست تا به کجا ، و آن هنگام است که با دیده إعجاب و عظمت به آنان خواهیم نگریست .