پژوهشی در اعجاز علمی قرآن صفحه 290

نیز در این موارد می آورد (1)و یکی از آثار اسراف را سستی در عبادت می شمارد. (2)

عبد الرزاق نوفل نیز با طرح آیه 31 سوره اعراف می گوید این آیه خلاصه علم طب اولین و آخرین است.سپس آیات دیگر اسراف را می آورد و آنگاه نهی از اسراف را اعم از خوردن و آشامیدن معرفی می کند.و سخنانی از پزشکان و صاحب نظران در مورد نکوهش اسراف می آورد. (3)

بررسی:

1.ارائه یک قاعده کلی در تغذیه(خوردن و آشامیدن معتدل و اسراف نکردن)یکی از مطالب عالی قرآن کریم است که نقش بسزایی در سلامتی انسان دارد و می تواند یکی از معجزات علمی قرآن محسوب شود چرا که این آیه در شرایطی نازل شد که هر انسانی علاقه به غذای زیادتر داشت و اطلاع کاملی از عوارض سوء پرخوری نداشتند و این امور با پیشرفت علوم پزشکی ظاهر گشت.مگر آنکه گفته شود که انسان ها از اعصار گذشته به مسئله اعتدال در تغذیه پی برده بودند و این چیزی نبوده که بر پزشکان مخفی باشد پس این حکم به نوعی ارشادی است و لذا نمی تواند اعجاز علمی قرآن محسوب شود.

2.ضررهای بهداشتی و پزشکی جزئی از فلسفه و حکمت این حکم الهی است اما نمی تواند علت منحصر این حکم باشد چرا که ممکن است ضررهای دیگری(مثل آثار زیانبار روحی و معنوی)نیز در تشریع این حکم دخالت داشته است.

3.برخی از آثاری که از لحاظ پزشکی نام برده شد(مثل سنگ کلیه و...)علت منحصر آنها اسراف نیست بلکه یکی از علل این بیماری ها اسراف در تغذیه است،پس استناد همه این بیماریها به اسراف مبالغه آمیز است.همان طورکه برخی از نویسندگان صاحب نظر به این مطلب اشاره کرده اند. (4)

4.ممنوعیت خوردن گوشت مردار:

اشاره

مردار عبارت است از جسم انسان یا حیوان مرده و در شریعت به جسم حیوانی گفته می شود که یا خود مرده باشد و یا بر خلاف دستور شرعی کشته شده باشد.خدا در قرآن می فرماید:

1- (1) دکتر عبد الرضا علی،القرآن و الطب الحدیث،ص 110 تا ص 115.
2- (2) دکتر عبد الرضا علی،القرآن و الطب الحدیث،ص 110 تا ص 115.
3- (3) عبد الرزاق نوفل،القرآن و العلم الحدیث،ص 67 تا ص 72.
4- (4) فلسفه احکام،ص 318.