پژوهشی در اعجاز علمی قرآن صفحه 344

دوّم آنکه مقصود از پاک کردن خانه خدا أعم از برطرف کردن ناپاکی معنوی و مادی باشد یعنی این خانه را از شرک و نجاسات مادی پاک کن.

علامه طباطبائی(ره)معنای اوّل را ترجیح می دهد. (1)امّا هنگامی آیه دلالت بر طهارت مسجد از نجاسات دارد که معنای دوّم را بپذیریم.

تاریخچه:

دوست داشتن طهارت و پاکیزگی محل سکونت و مراکز اجتماعات یک امر غریزی است که در همه انسانها وجود دارد.(البته همیشه انسانهای بی مبالات در هر اجتماعی هستند.)

احکام:

در اسلام احکام خاصی برای مساجد قرار داده شده است:

1.نجس کردن مسجد جایز نیست.

2.در صورتی که مسجد نجس شد بر همه مردم واجب کفائی که آن را پاک کنند. (2)

حکمت ها و اسرار علمی:

1.تطهیر محل عبادت،تأثیرات روحی و معنوی در انسان های عبادت کننده دارد.پس مهم ترین حکمت این احکام مربوط به مسئله عبادت است که در مساجد برگزار می شود.

2.تطهیر محیط زیست.در این باره یکی از پزشکان می نویسد:

«این آیه بر لزوم پاکیزگی محیط زیست و به ویژه مساجد اشاره و تأکید دارد و یکی از شروط صحت نماز،اقامه آن در محلی پاکیزه و دور از نجاسات است.» (3)3.نظافت اماکن و مساکن.برخی از صاحب نظران با تمسک به روایات خواسته اند این مطلب را به اثبات برسانند و می نویسند:

«از مراجعه به احکام و سنن منازل و مساکن در وسائل و بحار و حلیه المتقین و آداب الشریعه و غیره ثابت می گردد که شارع مقدس عنایت خاصی به وسعت و پاکیزگی و نظافت منازل داشته است از جمله احکام منازل،چهل و هشت حکم در آداب الشریعه ضبط کرده است،که هفت حکم آن محل شاهد فعلی ماست که این هفت سنت و

1- (1) المیزان،ج 14،ص 368.
2- (2) ر.ک:مستمسک العروه الوثقی،ج 1،ص 501 به بعد احکام مساجد.
3- (3) طب در قرآن،ص 131.