پژوهشی در اعجاز علمی قرآن صفحه 423

ت:برخی نیز احتمال داده اند که مراد محل خروج منی مرد باشد. (1)و در راستای همین معنا دکتر پاک نژاد صلب را به معنای دستگاه نطفه ساز مردانه می داند. (2)

ث:برخی از لغویین نیز احتمال داده اند که مقصود استخوان مرد باشد. (3)

ج:برخی از لغویین نیز احتمال داده اند که مقصود مطلق قوت و شدت باشد. (4)

ح:برخی از لغویین نیز احتمال داده اند که مقصود مبدأ پیدایش منی باشد یعنی دستگاه گوارش. (5)

بررسی:

با توجه به اینکه همه اقوال در مورد مرد و یا محل خاصی از بدن او(مثل پشت یا ستون فقرات)است.اجمالا معلوم می شود که مراد از صلب،زن یا قسمتی از بدن او نیست.

امّا با توجه به معنای ترائب که بعدا می آید،صلب به معنای«پشت مرد»صحیح تر به نظر می رسد.و امّا معنای لغوی شدت(الف-ج)نمی تواند مقصود باشد چرا که منی از صرف شدت بیرون نمی آید بلکه از مصادیق آن اشیاء شدید است و در بدن مرد پشت او را صلب گویند چون بسیار شدید،محکم و قوی است.

و امّا معنای سوّم(پ)که کل بدن مرد مراد باشد اگر بگوئیم از مجموع تعبیر صلب و ترائب این مطلب مقصود است چیزی است که در پایان بحث به آن اشاره می کنیم و آن را با معنای دوّم جمع می کنیم.ولی اگر از کلمه صلب کل بدن مرد اراده شود قابل قبول نیست چون لازم است که ترائب نیز«زن»معنا شود و منی از بین این دو خارج نمی شود بلکه از درون مرد خارج می شود.

و امّا معنای چهارم(ث)که مقصود محل دستگاه نطفه ساز مرد باشد نیز قابل قبول نیست چرا که منی از بین آن و ترائب خارج نمی شود بلکه از داخل دستگاه نطفه ساز خارج می شود مگر آنکه بگوئیم کلمه«بین»به معنی داخل است که در این صورت خلاف ظاهر معنای لفظ را گرفته ایم.

و امّا در مورد معنای پنجم(ث)یعنی استخوان مرد اگر منظور استخوان پشت مرد باشد اشکالی ندارد و الاّ کلمه صلب به معنی مطلق استخوان نمی آید.

1- (1) رستگاری جویباری،تفسیر البصائر،زیر آیه 5-7 سوره طارق.
2- (2) اولین دانشگاه و آخرین پیامبر،ج 1،ص 240.
3- (3) مصطفوی،التحقیق فی کلمات القرآن الکریم،ج 6،ص 263.
4- (4) مصطفوی،التحقیق فی کلمات القرآن الکریم،ج 6،ص 263.
5- (5) مصطفوی،التحقیق فی کلمات القرآن الکریم،ج 6،ص 263.