کتابخانه بالقرآن

پژوهشی در اعجاز علمی قرآن صفحه 482

صفحه 482

جمع بندی:

در مجموع از آیات مورد بحث می توان نتیجه گرفت که خداوند در قرآن کریم یک مرحله یا چند مرحله نزدیک بهم را در این آیات مورد بحث،تحت عنوان«بارئ،تسویه، تصویر»بیان می کند (1)،که این مرحله پس از انعقاد نطفه و علقه و احتمالا مضغه.است در این مرحله،اعتدال،تکمیل و تنظیم اعضاء پیکر جنین و برطرف کردن عیوب آنها و نیز صورتگری آن انجام می پذیرد.

بررسی:

در اینجا تذکر چند نکته لازم است:

1.سخن آقای دکتر پاک نژاد در مورد«بارئ»که آن را به معنای ممیز و جداکننده مخلقه از غیر مخلقه دانسته اند با معانی لغوی و تفسیر آیه 24 سوره حشر تناسبی ندارد؛چرا که همان طورکه گذشت،بارئ در لغت به معنی«خالق یا دورکننده از عیب»است و مفسرین نیز آن را به معنای« ایجادکننده بدون سابقه و شبیه یا ایجادکننده بدون کم و کاست»معنا کرده بودند.

بنابراین،سخن آقای بی آزار شیرازی در مورد«بارئ»در آیه 24 سوره حشر(خدائی که جداکننده سلول هاست)نیز مبنای لغوی و تفسیری ندارد.مگر آنکه گفته شود که بارئ به معنای تسویه است و تسویه به معنای تنظیم اعضای طفل در مرحله جنینی است و لازمه این تنظیم تمایز است که در آن صورت معنا کردن واژه«باری»با معنای«لازم لازم کلمه»است.

2.این اشارات علمی قرآن به اعتدال و تنظیم و تکمیل جنین در مرحله تسویه و تصویر، بیان اسرار علمی است،که بشر عصر نزول از ریز مسایل علمی آن اطلاعی نداشت.و این عظمت علمی قرآن را می رساند.

امّا این مطالب نمی تواند اعجاز علمی قرآن را اثبات کند چرا که بشر با مشاهده و حسّ

1- (1) به نظر می رسد که در آیات 7-8 سوره انفطار اَلَّذِی خَلَقَکَ فَسَوّاکَ فَعَدَلَکَ فِی أَیِّ صُورَهٍ ما شاءَ رَکَّبَکَ تصویرگری، بیان دیگری از مرحله تسویه و تعادل است و مرحله جدائی نیست و لذا به وسیله حرف عطف(ف-واو)آورده نشده است. و اگر در آل عمران6/ و حشر24/ به صورت جدا آورده شده است در آنجا نامی از تسویه برده نشده است. و امّا در مورد بارئ هم بیان شد که یا تأکید خالق است و یا به معنی تکمیل و تسویه است.البته بنا بر یک تفسیر «مضغه مخلقه»هم در این مرحله جای می گرفت که در آن صورت به معنای تسویه می آمد.