- پیشگفتار 1
- اهمیّت قرآن و ماه رمضان 5
- فصل اوّل تحلیلی پیرامون مثالهای قرآن 5
- رابطه ماه مبارک رمضان با قرآن 6
- چرا قرآن «مثال» زده است؟ 7
- مثلهای عملی و لسانی 8
- هدف از مثَلَها، از زبان قرآن 10
- اهمّیّت پیام مثل 11
- شرح و تفسیر آیه 12
- اشتباه منافقان 14
- جاذبه قرآن و نجات مسلمانان 15
- نمونه دیگری از تأثیر قرآن 16
- پیامهای آیه 17
- 1- پشه حیوان کوچکی نیست! 17
- 2- دو حجاب بزرگ: کثرت نعمت و عادت به آن 18
- اشاره 19
- 3- هدایت و ضلالت در قرآن 19
- معنای هدایت و ضلالت 20
- فصل دوّم اوّلین مثال: مثال منافقان 23
- اشاره 23
- شرح و تفسیر آیه شریفه 24
- پیامهای آیه 26
- 1- اقسام منافقان 26
- 2- صورتهای نفاق 26
- 4- تاریخچه منافقان 27
- 3- نشانههای نفاق 27
- اشاره 27
- چهره منافقان در قرآن 28
- خطر منافقان از دیدگاه پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله 29
- 5- تعبیر به «نار» در قرآن 30
- 6- «نور» و «ظلمات» 30
- 7- تفسیر آیه 18 «صُمٌ بُکْمٌ عُمْیٌ فَهُمْ لا یَرْجِعُونَ» 31
- 8- منشأ «نفاق» 34
- اشاره 38
- فصل سوّم: دوّمین مثال: تشبیهی دیگر برای منافقین 38
- تنوّع مثالهای قرآن 38
- شرح و تفسیر آیات 41
- پیامهای آیه 43
- 1- چگونگی ایجاد برق و صاعقه 43
- 2- تفاوت این دو مَثَل 44
- 3- جهان منافق یا نفاق جهانی 45
- 4- پیدایش منافقان در اسلام 46
- اشاره 47
- اوّل- استهزا و شوخی گرفتن دین 47
- مراحل مبارزات دشمنان اسلام با اسلام 47
- سوّم- محاصره اقتصادی و قطع ارتباطات 48
- دوّم- نسبت «سحر» و «شعر» 48
- چهارم- نفشه سوء قصد به جان پیامبر صلی الله علیه و آله 49
- پنجم- جنگهای متوالی با مسلمانان 50
- ششم- توسّل به خطرناکترین سلاح: «نفاق» 53
- نتایج مَثَلها 54
- سعید بن جبیر به هنگام مرگ 56
- فصل چهارم سوّمین مثال: قساوت قلب 58
- اشاره 58
- داستان گاو بنی اسرائیل 59
- شرح و تفسیر آیه شریفه 60
- قلب مصنوعی آینهای برای عظمت قلب انسان 62
- تعبیر قرآن از دلهای بنی اسرائیل: «سختتر از سنگ» 65
- تسبیح تمام موجودات جهان 66
- قساوت 67
- علم و عاطفه وجه تمایز انسان از حیوان 69
- دنیای بی عاطفهها 69
- دین و مذهب، تقویت کننده عواطف 70
- عوامل قساوت در قرآن 71
- قساوت در روایات اسلامی 73
- مانع بزرگ در دعوت پیامبران: «تقلید کورکورانه» 78
- اشاره 78
- فصل پنجم چهارمین مثال: مثال کفّار 78
- شرح و تفسیر آیه شریفه 171 سوره بقره 80
- پیامهای آیه 81
- تقلید در قرآن 83
- اقسام تقلید 83
- اشاره 83
- اشاره 86
- فصل ششم: پنجمین مثال: انفاق 86
- راههای درمان فقر 87
- راه حلّ اسلام 88
- «انفاق» راهی برای فقرزدایی 89
- 1- منظور از «فی سبیل اللّه» 91
- پیامهای آیه 91
- 2- منظور از «حبّه» در آیه شریفه 93
- اشاره 94
- 3- منظور از «یُضاعفُ» در آیه شریفه 94
- عالیترین نمونه انفاق در قرآن 95
- اشاره 99
- 4- بررسی «مشبّه» در آیه انفاق 99
- پرورش مال انفاق شده در کلام پیامبر صلی الله علیه و آله 102
- «انفاق» در تعبیرات زیبای قرآن 104
- اشاره 108
- فصل هفتم: ششمین مثال: انفاقهای همراه با اذیّت و آزار 108
- شرح و تفسیر آیه 109
- پیامهای آیه 111
- سیره امامان در انفاق و بخشش 114
- صدقه بازدارنده مرگهای بد 116
- فصل هشتم: هفتمین مثال: «انفاق» های شایسته 118
- شرح و تفسیر آیه 118
- اشاره 118
- پیامهای آیه 120
- راههای انفاق و کمک به دیگران 123
- زهی سعادت که نصیب انسان شده است! 126
- آداب انفاق 128
- اشاره 134
- فصل نهم: هشتمین مثال: عاقبت امور 134
- مفسّران در تفسیر آیه مثل اقوالی دارند: 135
- عاقبت این شخص ختم به شر شد! 139
- پیام آیه مَثَل: «احباط و تکفیر» 140
- استدلالی بر وجود احباط و تکفیر 141
- فصل دهم: نهمین مثال: رباخواران 143
- اشاره 143
- رابطه این آیه با آیات قبل 144
- شرح و تفسیر 145
- پیامهای آیه 147
- 1- مجازات رباخواران در دنیا و آخرت 147
- 2- تناسب جرمها و مجازاتها 148
- رابطه «اخلاق» و «اقتصاد» در اسلام 149
- فلسفه تحریم ربا 149
- اسوه اخلاق در ارزشهای اخلاقی 152
- علی علیه السلام و هدیه شبانه 154
- مباحث تکمیلی آیه 156
- 1- رباخواری در عصر ما 156
- 2- آیا فعّالیّت بانکها بدون رباخواری ممکن است؟ 157
- 3- حکم سپردهها و وامها 158
- 4- آیاتی دیگر درباره ربا 160
- اشاره 163
- شرح و تفسیر 163
- فصل یازدهم دهمین مثال: خلقت شگرف حضرت عیسی بن مریم علیهما السلام 163
- قدرت خداوند در کلام امیر المؤمنین علیه السلام 164
- درباره پیدایش انسان دو نظریّه عمده وجود دارد: 166
- داستان پیدایش انسان 166
- نظر قرآن درباره پیدایش انسان 167
- اشاره 169
- فصل دوازدهم یازدهمین مثال: انفاقهای کفّار 169
- شرح و تفسیر 169
- اشاره 171
- 1- منظور از انفاق در آیه مَثَل 171
- پیامهای آیه 171
- عبرت بگیرید 176
- اشاره 178
- شأن نزول آیه 178
- فصل سیزدهم دوازدهمین مثال: مثال کفر و ایمان 178
- «حیات و زندگی» چیست؟ 180
- اقسام حیات و زندگی 182
- منظور از حیات در آیه مثل 182
- چرا عرب جاهلی را مرده میپندارند؟ 183
- آثار و برکات نور 184
- اشاره 184
- نور فرقان 185
- تقوا ثمره روزه و فرقان میوه تقوا 186
- زیبا جلوه کردن اعمال زشت در نظر کفّار 186
- اشاره 187
- فصل چهاردهم: سیزدهمین مثال: شرح صدر 187
- 1- هدایت و ضلالت به دست خداست 188
- پیامهای آیه 188
- شرح و تفسیر 188
- 2- اعجاز علمی قرآن در آیه مَثَل 190
- 3- شرح صدر 191
- پیامبر صلی الله علیه و آله و همسایه یهودی 192
- فصل پانزدهم: چهاردهمین مثال: مبدأ و معاد 194
- اشاره 194
- جسمانی و روحانی بودن معاد 196
- شرح و تفسیر آیه 198
- میوههای مختلف از آب و هوا و زمین واحد! 199
- آثار معاد 200
- فصل شانزدهم: پانزدهمین مثال: بلد طیّب 202
- اشاره 202
- شرح و تفسیر مثال پانزدهم 204
- 1- فاعلیّت فاعل و قابلیّت هر دو لازم است! 205
- این مثل برای چه کسانی است؟ 205
- پیامهای آیه 205
- 2- قرآن و وحی برای کفّار نتیجه معکوس میدهد! 206
- اشاره 206
- مردم سه دستهاند 207
- قابلیّت، اکتسابی یا جبری؟ 209
- اشاره 212
- فصل هفدهم: شانزدهمین مثال: عالم منحرف 212
- شأن نزول آیه 213
- شرح و تفسیر 214
- پیام آیه خطر دانشمندان منحرف 217
- عالم و دانشمند دینی از دیدگاه امام حسن عسگری علیه السلام 218
- اشاره 221
- فصل هجدهم: هفدهمین مثال: مسجد ضرار 221
- شرح و تفسیر 223
- ابو عامر نصرانی، دشمن کینه توز اسلام 224
- فرمان تخریب مسجد ضرار 226
- پیامهای آیه 227
- فصل نوزدهم: هجدهمین مثال: زندگی زودگذر دنیا 229
- اشاره 229
- شرح و تفسیر 230
- فلسفه مثل 233
- پیامهای آیه 236
- اشاره 239
- فصل بیستم: نوزدهمین مثال: مَثَل کافر و مؤمن 239
- شرح حال کافران 240
- شرح حال مؤمنان 240
- شرح و تفسیر آیه مثل 242
- اشاره 242
- چشم، یکی از بزرگترین آیات الهی 243
- گوش آیتِ دیگر خداوند 244
- کفّار فاقد ابزار شناخت هستند 245
- چگونه حجابها را از خود برهانیم؟ 247
- علامتهای مؤمن 247
- فصل بیست و یکم: بیستمین مثال: توسّل به ما سوی اللَّه 249
- اشاره 249
- برق آسمانی و ابرهای بارانزا 250
- «رعد آسمانی» نشانهای از عظمت خدا 251
- چگونه «برقِ» آسمان سبب نزول باران میشود؟ 251
- شرح و تفسیر آیه مثل 254
- پیامهای آیه 256
- 1- آیا توسل به معصومان علیهم السلام شرک نیست؟ 256
- 2- أشکال مختلف بتپرستی. 258
- دعا از دیدگاه قرآن و روایات 260
- دعا برترین عبادت 261
- دعا در آئینه روایات 263
- راز اهمیّت دعا در اسلام 264
- رابطه «دعا» و «تربیت» 265
- موانع و شرایط استجابت دعا 268
- اجابت برخی از دعاها به مصلحت انسان نیست! 275
- دو سؤال مهم درباره دعا 276
- فصل بیست و دوم: بیست و یکمین مثال: مثال حقّ و باطل 279
- اشاره 279
- شرح و تفسیر 280
- اشاره 281
- 1- تعریف حق و باطل 281
- پیامهای آیه 281
- 3- وسعت حق و باطل 283
- 2- نشانههای حق و باطل 283
- 4- سرانجام مبارزه حق و باطل 284
- 5- مبارزه حق و باطل همیشگی است 284
- 6- چگونگی پیدایش باطل 285
- حق و باطل از نگاه آیات و روایات 286
- مصادیق حق چیست و کیست؟ 286
- عمر کوتاه «باطل» و دولت پایدار «حق» 288
- حق تلخ و باطل شیرین است! 289
- باطل همواره در لباس حق جلوه میکند 290
- علی علیه السلام محور حق 291
- فصل بیست و سوم: بیست و دومین مثال: تقوا برات بهشت 293
- شرح و تفسیر آیه 293
- اشاره 293
- مراحل چهارگانه قبل از ولادت 294
- عجایبی از عالم جنین 295
- مراحل چهارگانه کمال انسان 296
- شرح و تفسیر آیه مثل 299
- پیام مهم آیه 299
- اشاره 301
- فصل بیست و چهارم: بیست و سومین مثال: اعمال کافران 301
- ارتباط آیه مَثَل با آیات قبل 301
- شرح و تفسیر: 302
- فواید خاکستر 303
- اشاره 305
- 1- ایمان شرط صحّت اعمال: 305
- پیامهای آیه 305
- چرا ایمان و ولایت شرط صحّت اعمال است؟ 307
- 2- دومین پیام این است که آدمهای بیایمان، انگیزههای معنوی ندارند؛ 309
- إحباط در قرآن 310
- حبط در جهان طبیعت 312
- اشاره 315
- فصل بیست و پنجم: بیست و چهارمین و بیست و پنجمین مثال: کلمه «طیّبه» و «خبیثه» 315
- ارتباط آیات مَثَل با آیات پیشین 316
- شرح و تفسیر 317
- نکته مهم خداشناسی 319
- «کلمه طیّبه» چیست؟ 321
- کلمه طیّبهای از امام حسن مجتبی علیه السلام 322
- اشاره 324
- فصل بیست و ششم: بیست و ششمین مثال: مثال والایی برای خداوند 324
- چرا عرب جاهلیّت دختران خود را میکشت؟ 328
- ارتباط آیه مَثَل با آیات قبل 328
- دختر دسته گل است 330
- ارتباط آیه مثل با آیات قبل 333
- اشاره 333
- فصل بیست و هفتم: بیست و هفتمین مثال: بتپرستان و خداپرستان 333
- انگیزه پرستش 334
- پیامهای آیه 336
- 1- بردهداری در اسلام 336
- 2- بردگیهای مدرن 339
- حضرت یوسف علیه السلام انسانی آزاده 340
- علی علیه السلام آزادمردی دیگر 341
- اشاره 344
- شرح و تفسیر 344
- فصل بیست و هشتم: بیست و هشتمین مثال: مشرک و مؤمن 344
- پیام آیه: شرک و بتپرستی در قرن بیستم. 347
- اشاره 353
- فصل بیست و نهم: بیست و نهمین مثال: تازهمسلمانان سست ایمان 353
- شرح و تفسیر 354
- پیامهای آیه شریفه 355
- اهمیّت وفای به عهد و پیمان 357
- اشاره 360
- فصل سی ام: سیامین مثال: کفران نعمت 360
- شرح و تفسیر 361
- پیامهای آیه 365
- 1- عذابها و ناملایمات نتیجه کار خود ماست 365
- 2- آیا «قریه» در مَثَل وجود خارجی داشته است؟ 367
- پیامهای آیه 368
- 1- آیا در آیه مثل تشبیهی وجود دارد؟ 368
- 1 انحصار طلبی بلایی خطرناک! 368
- 1 اسلام دین جهانی است. 368
- 3 غیبت در لباس تقدّس! 368
- شرح و تفسیر 368
- پیامهای آیه 368
- اهمّیّت توحید 368
- شرح و تفسیر 368
- شرح و تفسیر 368
- شرح و تفسیر 368
- پیام آیه 368
- 3- تقوی و پرهیز کاری 368
- شرح و تفسیر 368
- مثال پنجاه و دوم: جاذبه فوق العاده قرآن 368
- 3- ایجاد قدرت و حرکت 368
- دورنمای بحث 368
- برده داری از دیدگاه اسلام 368
- مثال پنجاهم و پنجاه و یکم: یهود 368
- معیارِ نجات، عمل صالح است. 368
- دورنمای بحث 368
- دورنمای بحث 368
- چیزهایی که به نور تشبیه شده است 368
- 1 جلوههایی از نور ایمان 368
- اشاره 368
- 1 تنوّع مثالهای قرآن 368
- مثال سی و دوم: مستکبران و مستضعفان 368
- آیا مثال زدن برای ذات خداوند جایز است؟ 368
- 1 از کمی نفرات نترسید 368
- معنای «مثال» در استعمالات قرآن 368
- اشاره 368
- جاذبه شگفتانگیز قرآن 368
- اشاره 368
- دور نمای بحث 368
- تحلیل روایات 368
- 2 نشانه ایمان 368
- 2 ممنوعیّت جدال 368
- اشاره 368
- این آیه مشتمل بر دو مثال است 368
- 2 منظور از «یَهْدِی اللَّهُ لِنُورِهِ مَنْ یَشاءُ» چیست؟ 368
- ترسیم چهره عالمان بی عمل در روایات 368
- علی علیه السلام نمونه کامل ویژگیهای پنجگانه 368
- از تاریخ عبرت بگیریم 368
- مثال چهل و هفتم: غیبت 368
- دور نمای بحث 368
- 2 منظور از «ریح» در آیه، شیطان سرکش است. 368
- مثال پنجاه و نهم: افراد بخیل 368
- 1 قرآن «ذکر» و پیامبر «تذکّر دهنده» است 368
- 1 زندگی دنیا چیست؟ 368
- شرح و تفسیر 368
- 3 رابطه «گناه» و «قطع روزی» 368
- اشاره 368
- شرح و تفسیر 368
- اشاره 368
- ب: کار شکنی منافقین در حدیبیّه 368
- اشاره 368
- 3 برنامهریزی در کارهای تبلیغی 368
- آیا آیه فوق از امثال القرآن است؟ 368
- دور نمای بحث 368
- شأن نزول 368
- مثال سی و هشتم: سراب زندگی 368
- دور نمای بحث 368
- مثال چهل و یکم: تکیه بر غیر خدا 368
- 2 خود مان را فریب ندهیم! 368
- شرح و تفسیر 368
- اشاره 368
- قبح و زشتی فوق العاده غیبت 368
- شرح و تفسیر آیه مثل 368
- 3 مشرک آرامش ندارد. 368
- تفسیرهای مختلف برای یک آیه! 368
- 2 بی اعتباری دنیا 368
- 4 ولیّ مؤمنان کیست؟ 368
- اشاره 368
- شرح و تفسیر 368
- اشاره 368
- شرح و تفسیر 368
- پیامهای آیات فوق 368
- پیام آیه 368
- اشاره 368
- بحث تکمیلی 368
- 3 توحید افعالی 368
- شرح و تفسیر 368
- روشهای مبارزه با بت پرستی 368
- 3 شکنجه عامل تکامل یا وسیله شکست! 368
- چراغ در طول تاریخ 368
- اشاره 368
- علی علیه السلام مصداق کامل آیه مثل 368
- اراده، عامل اصلی افعال و کردار! 368
- چرا حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله را شاعر میخواندند؟ 368
- مرض غرور را از دو راه میتوان درمان کرد: 368
- دور نمای بحث 368
- مثال چهل و سوم: پیروزی اقلّیّت و شکست اکثریّت 368
- 2 اسلام، دین کیفیّت است نه کمّیّت 368
- اشاره 368
- 1 دنیا فریبنده، گذرا و ناپایدار است. 368
- غوغاسالاری نشانه جاهلیّت 368
- شرح و تفسیر 368
- 2 اتّحاد رمز پیروزی 368
- پلی به سوی توحید در ماه توحید 368
- دور نمای بحث 368
- 1 چرا اعمال کافران؟ 368
- مثال چهل و نهم: مثالی دیگر برای زندگی دنیا 368
- دورنمای بحث 368
- شرح و تفسیر 368
- دور نمای بحث 368
- پیامهای آیه 368
- 2 چرا «حمار»؟ 368
- مثال پنجاه و هفتم: مریم بنت عمران 368
- مثال سی و سوم: زندگی دنیا 368
- 1 عفّت سرمایهای بس بزرگ 368
- اشاره 368
- اوصاف منافقین 368
- تفاوت این مثال با مثالهای قبل 368
- 2 خطرات منافقین 368
- پیامهای آیه 368
- 3 نکته تعبیر به «اسفار» نه «کتاب» 368
- معیار سنجش نفاق 368
- پیام آیه 368
- مباحث تکمیلی: 368
- مثال شصتم: موضعگیری در مقابل سخن حق 368
- دور نمای بحث 368
- مثال چهل و ششم: اصحاب پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم 368
- مباحث تکمیلی 368
- دورنمای بحث 368
- شرح و تفسیر 368
- شرح و تفسیر 368
- آثار ایمان به نزدیکی خداوند 368
- دورنمای بحث 368
- شرح و تفسیر 368
- دور نمای بحث 368
- داستان تحریم 368
- مشکلات و معایب حرکت خزندگان 368
- دورنمای بحث 368
- 4 لجاجت یا باز گشت؟ 368
- پیامهای آیه 368
- اشاره 368
- شکستن ارزشهای کاذب از اهداف انبیاست 368
- توحید خمیرمایه اصول و فروع دین 368
- اشاره 368
- شرح و تفسیر 368
- پیام آیه 368
- 2 هدف از آفرینش 368
- قصّه ایمان آوردن آسیه 368
- آیا تکیه بر غیر خدا، تکیه بر تار عنکبوت نیست؟ 368
- 3 اسباب تذکّر 368
- 1 زمان تأثیر توبه 368
- 3 دقّت در انتخاب دوست 368
- شرح و تفسیر آیه مثل 368
- مثال پنجاه و پنجم: میزان، ضابطه است نه رابطه! 368
- 4 تاریخ گذشتگان چراغ راه آیندگان 368
- مثال چهل و هشتم: نزدیکی خدا به انسان 368
- دور نمای بحث 368
- 4- توسّلات و دعا 368
- 1 توحید ذات 368
- دور نمای بحث 368
- مثال سی و پنجم: توحید و شرک 368
- پیام آیه 368
- دورنمای بحث 368
- اشاره 368
- مثال پنجاه و سوم: عالمان بی عمل 368
- مباحث تکمیلی 368
- شرح و تفسیر 368
- 2 مثال مذکور شامل همه اصحاب پیامبر صلی الله علیه و آله نمیشود! 368
- 2 سخنی از امام کاظم علیه السلام 368
- 1- اثر هدایت 368
- پیام آیه 368
- تفاوت این آیه و آیه 24 سوره یونس 368
- پیامهای آیات هیجده گانه 368
- دور نمای بحث 368
- حجاب مستور چیست؟ 368
- پیامهای آیه: 368
- شرح و تفسیر آیه مثل 368
- 3 جبر یا اختیار؟ 368
- مباحث تکمیلی 368
- اشاره 368
- اشاره 368
- عزّت در سایه ایمان 368
- دور نمای بحث 368
- پیام آیه 368
- دورنمای بحث 368
- مثال چهل و چهارم: شرک و توحید 368
- پیامهای آیه 368
- 4- رفع موانع حیات 368
- سیری در آیات قبل از آیه مثل 368
- اشاره 368
- پیامهای آیه 368
- 1 وحدت مبدأ تصمیمگیریها 368
- پیامهای آیه: 368
- پیامهای آیه 368
- 2 ندای حق را باید گوش داد! 368
- مثال سی و چهارم: تنوّع مثالهای قرآن 368
- مؤمن کیست؟ 368
- پیام آیه 368
- اشاره 368
- آیا آیه مورد بحث جزء امثال القرآن است؟ 368
- پیامهای آیه: 368
- چرا آسیه تقیّه نکرد؟ 368
- اشاره 368
- اشاره 368
- بررسی اجمالی سوره تحریم 368
- زندگی دنیا به چه چیز تشبیه شده است؟ 368
- شأن نزول آیه مثل 368
- مثال پنجاه و هشتم: تصویری از مؤمنان و کافران 368
- الف- تفسیر فلسفی آیه نور 368
- پیامهای آیه 368
- 5 توحید مالکیّت 368
- اشاره 368
- 2- آیا مگس موجود کوچکی است؟ 368
- مثال سی و نهم: اعمال مشرکان 368
- پیشگفتار 368
- مثل اصحاب پیامبر صلی الله علیه و آله در انجیل 368
- اشاره 368
- دور نمای بحث 368
- 2- اثر تربیت 368
- پیام تربیتی آیات مذکور 368
- اشاره 368
- شرح و تفسیر 368
- اشاره 368
- پیامهای آیه 368
- عاقبت انسان مغرور 368
- شرح و تفسیر 368
- مسحور یعنی چه؟ 368
- 2 تار عنکبوت یکی از آیات بزرگ الهی 368
- 1 «حُمِّلُوا ... ثُمَّ لَمْ یَحْمِلُوا» ضرب المثلی عام و فراگیر! 368
- مثال پنجاه و چهارم: ویژگیهای منافقان 368
- ارتباط آیات مثل با آیات پیشین 368
- 4 ارزش علم و دانش 368
- رابطه «تسبیح» و «توبه» 368
- 1 سرانجام غیبت کننده 368
- اشاره 368
- الف: داستان إفک! 368
- شرح و تفسیر 368
- چگونه ایمان خود را تقویت کنیم؟ 368
- 5 آیه مثل شامل هر عالم بی عملی میگردد! 368
- ماهیّت بت پرستی 368
- اشاره 368
- مباحث تکمیلی 368
- اشاره 368
- مثال سی و یکم: مثالهای کافران 368
- اسلحه منکران خدا 368
- اشاره 368
- توصیف اصحاب پیامبر صلی الله علیه و آله در تورات 368
- اشاره 368
- اشاره 368
- پیامهای آیه 368
- اشاره 368
- مثال پنجاه و ششم: استقامت همسر فرعون 368
- ب- تفسیر روایی آیه نور 368
- پیامهای آیه 368
- شرح و تفسیر 368
- د: اجتماع منافقان در سقیفه! 368
- هیبت و عظمت قرآن 368
- مثال چهلم: پستترین انسانها 368
- اشاره 368
- معرّفی اجمالی سوره حجرات 368
- 5 شیطان و منافقین در یک مسیر حرکت میکنند! 368
- 1- آشنایی با قرآن 368
- شاخههای توحید 368
- دور نمای بحث 368
- شرح و تفسیر 368
- دور نمای بحث 368
- اشاره 368
- اشاره 368
- اشاره 368
- 3 فلسفه مثال به حیوانی ضعیف 368
- اشاره 368
- شرح و تفسیر 368
- 1 منظور از پرندگان گوشتخوار، هوی و هوس است. 368
- 1 بت پرستیهای جدید! 368
- 2 هدف از بلاها و عذابها 368
- 4 مشرک از خود ارادهای ندارد. 368
- واقعیّتهای نهفته در برچسبها 368
- 1 آیا این مثل برای دنیای کفّار است، یا برای آخرت آنها؟ 368
- مباحث تکمیلی 368
- شأن نزول آیات فوق 368
- 4 هدایت، قابلیّت لازم دارد. 368
- اشاره 368
- شرح و تفسیر 368
- اهمّیّت توحید 368
- اشاره 368
- 1 منافق کیست؟ 368
- 3 تکیه بر منافقان خطاست! 368
- 4 توحید حاکمیّت 368
- 1 مثالهای دیگری در مورد نزدیکی خدا به انسان 368
- پیامهای آیه 368
- مراتب ایمان! 368
- 2 «ظُلُماتٌ بَعْضُها فَوْقَ بَعْضٍ» اشاره به چیست؟ 368
- دورنمای بحث 368
- مباحث تکمیلی 368
- اشاره 368
- عبرت بگیرید! 368
- اشاره 368
- 2 «باقیات صالحات» چیست؟ 368
- پیامهای آیه: 368
- دور نمای بحث 368
- مثال چهل و دوم: توحید مالکیّت 368
- 2 سرچشمه اختلاف جهل و نادانی است. 368
- ج: ترور نافرجام پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله توسّط منافقان! 368
- 1 استقلال فکری 368
- ایمان سرچشمه همه خوبیها 368
- نگاهی به آیات قبل از آیه مثل 368
- 1 دشمنان اسلام قدرتمند نیستند! 368
- دور نمای بحث 368
- 2 دنیا از دیدگاه روایات 368
- 3 این همه روایات در مذمّت دنیا چرا؟ 368
- 2- دقّت در اسرار آفرینش 368
- مثال چهل و پنجم: عیسای مسیح علیه السلام 368
- اشاره 368
- مثال سی و هفتم: ذات بیمانند خدا 368
- 2 توحید صفات 368
- 1 تنوّع گیاهان نشانه قدرت الهی 368
- مثال سی و ششم: بت پرستی 368
- اشاره 368
- منظور از نور خدا چیست؟ 368
- دور نمای بحث 368
- تاریخ یهود در مدینه 368
از آن جا که ضمیر «هُم» در «فَهُم» و ضمیر «لا یعقلون» به افراد عاقل اشاره میکند، به نظر میرسد که تفسیر اوّل منطقیتر و بهتر باشد. در هر حال، اصلیترین پیام آیه، ردّ تقلید کورکورانه از دیگران، پدران و پیشینیان است.
تقلید در قرآن
اشاره
در قرآن مجید آیات متعدّدی درباره تقلید آمده است. بعضی از آنها تقلید را مذمّت نموده، آن را یک ضدّ ارزش میداند که نمونه آن آیه 170 سوره بقره است. «1»
و بعضی دیگر از آیات قرآن نه تنها تقلید را مذمّت نکرده، بلکه مردم را بدان تشویق کرده است؛ مانند آیه شریفه که میفرماید: «فَاسْئَلُوا اهْلَ الذِّکْرِ انْ کُنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ» آنچه را که نمیدانید از کسانی که میدانند [و در آن امر آگاهی و تخصّص دارند] بپرسید [و از آنها تقلید کنید]. «2»
با توجّه به این دو گروه از آیات قرآن که ظاهراً در مفاهیم، متضادّ یکدیگرند، وظیفه «مسلمان مؤمن» چیست؟ آیا تقلید امری پسندیده و رواست یا ممنوع و حرام؟ و آیا مؤمن میتواند از آگاهان دین تقلید کند؟
اقسام تقلید
برای روشن شدن موضوع و تشریح این تضاد بهتر است انواع و اقسام «تقلید» را مورد بررسی قرار دهیم.
1- تقلید جاهل از جاهل: یعنی نادانی از نادان دیگری تقلید کند و به قول معروف «کوری عصاکش کور دگر شود» مانند مشرکان و کافران زمان انبیا که خود
______________________________
(1)- و نیز مانند آیات 136 و 138 سوره شعرا، 104 سوره مائده، 28 سوره اعراف، 21 سوره لقمان و 23 سوره زخرف.
(2)- سوره انبیاء، آیه 7.