مناجات منتظران صفحه 331

ائمّه علیهم السلام - مورد تأکید ایشان بوده است. امّا همان طور که در بخش اوّل بیان شد،(1) در دعای جمعی و آشکار ممکن است افراد مبتلا به تظاهر و خودنمایی شوند که اگر چنین خوفی وجود داشته باشد، دعای فردی و پنهانی افضل خواهد بود. به هر حال در جمع احتمال اینکه ضجّه زدن همه افراد معلول حال طبیعی آنها نباشد و تحت تأثیر شور و حالی که در مجلس هست، به تظاهر بیفتند، وجود دارد و از کید و مکر شیطان در این گونه موارد نباید غافل شد.

گاهی شور و حال حاکم بر یک مجلس، خود باعث فریب انسان می شود و موجب پیدایش حال عُجب (خودستایی) می گردد که یکی از موانع قبولی عبادت به شمار می آید.(2) همچنین گاهی ضجّه ها و فریادها از سویدای دل نیست و کسانی به این نیّت که مجلس را گرم کنند و شور بگیرند، داد و فریاد می زنند یا به سر و سینه می کوبند. چنین اعمالی اگر از روی ریا و خودنمایی نباشد، اشکالی ندارد امّا در عین حال با آنچه از ما خواسته اند فاصله دارد. بهتر است در پی ایجاد شور و حالی باشیم که از معرفت و محبّت عمیق به امام زمان علیه السلام نشأت گرفته باشد که خودبه خود ضجّه و بکاء را به دنبال خواهد آورد.

بکاء و ابتهال امام عصر علیه السلام در دعای عبرات

در این جا مناسب است تأمّلی داشته باشیم در اینکه خود وجود مقدّس حضرت مهدی علیه السلام با چه حالی برای تعجیل فرج خود و شیعیانشان دعا می کنند. کافی است به عنوان نمونه به قسمت هایی از دعای عبرات که در عنوان گذشته، بخش هایی از آن را نقل کردیم، توجّه نماییم تا حال آن حضرت را در دعا درک کنیم. از جمله اوّل دعا سخن از اشک و آه است. دعا با این عبارت آغاز می شود:د.